EYT şartları ve kapsamının bugün yapılan açıklamanın ardından araştırılıyor. Bakan Bilgin tarafından ilk maaşlarını Martta alacakları belirtilen emeklilikte yaşa takılanlar kanun teklifi Meclis'e geldi. Bakanlıklar tarafından sunumu yapılan düzenlemenin planları tamamlandı. 3600 prim gününe sahip vatandaşlar kısmi emeklilik için araştırmalarını sürdürürken SSK, BAĞKUR emeklilik şartları ve EYT maaş hesaplama işlemleri de hız kazandı. Peki, EYT ne zaman çıkacak ve yasalaşacak? İşte, EYT'de son dakika haberleri…
EYT HABERLERİ | BUGÜN MECLİS BAŞKANLIĞI'NDA!
EYT'de son adım atıldı! Geçtiğimiz günlerde imzaya sunulan taslak metinde son düzenlemeler yapıldı. Bakan Bilgin ve Bakan Nebati düzenlemeye dair sunumunu gerçekleştirdi.
İmzası tamamlanan EYT kanun teklifi 30 Ocak bugün Meclis Başkanlığı'nda yerini aldı. Ardından alt komisyonlardan geçecek düzeneleme yasalaşma yolunda.
Ak Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu kanun teklifi maddeleri hakkında açıklamalarda bulundu:
PRİM GÜNÜNÜ DOLDURAN HERKES!
"Birinci düzenlememiz bu konu ile ilgili. Aynen EYT platformlarının ortaya koyduğu yaşa takılma engelinin kaldırılması. Yürürlükteki mevzuata göre prim gün sayısını ve çalışma süresini sigortalılık süresini dolduran herkes kendi mevzuatı çerçevesinde yaşa takılmadan istisnasız emekli olabilme hakkına sahip.
İster Bağkur'lu, ister SSK'lı, ister emekli sandığı hangi noktada olursa olsun bu konuda emeklilikte yaşa takılma meselesi bu kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren artık tarihe kavuşmuş olacak. 8 Eylül 1999 bu tarih dahil olmak üzere yani 9 Eylül 1999'dan önceye sigortalılık süresini mevcut mevzuata göre götürebilen her bir çalışanımız artık yaş şartına bağlı olmaksızın emekli olabilecek."
"İkinci olarak, bu konuda çalışma hayatının desteklenmesi ve kayıt içerisinde bunun devam etmesi, üretimin, ihracatın, ekonominin büyümesi ve bu konuda bir sekteye uğranılmaması, işçimizin de, işverenimizin de, işyerimizin de lehine sonuçlar doğurabilmesi amacıyla biz bu konuda sosyal güvenlik destek primini getirmek suretiyle 5 puan iş yerlerine bu konuda her bir çalışan emekliliği hak edip emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 10 gün içerisinde tekrar işe başlama durumunda olan bütün çalışanlarla ilgili bu kanun teklifi bünyesinde yaklaşık 500 lira bir desteklemeyi Hazinemiz üstleniyor ve bu konuda yüzde 5 oranında bir destek primi söz konusu oluyor."
"Üçüncü olarak da, düzenlememiz özellikle bir başka sözümüzün yerine gelmesi münasebeti ile taşeron olarak bilinen ve bizim yaptığımız düzenleme ile bu konuda daimi statüye işçi statüsüne geçen bütün yüz binlerce arkadaşımız, çalışanlarımız ile ilgili bir düzenlemede bulunuyoruz.
Buna göre 375 sayılı kanun hükmünde kararnamenin geçici 23 ve 24. maddesinde düzenlenen ve emekliliğe hak kazanıldığı takdirde bu kardeşlerimizin zorunlu olarak iş akdinin feshine dönük düzenlemeyi kaldırıyoruz. Emekliliği hak eden bu taşerondan işçi kadrosuna geçin bütün arkadaşlarımız için ister emekli olabilme, isterse kendi yerlerinde çalışabilme imkanlarını sağlıyoruz. Dolayısıyla bu konuda yüz binlerce insanımızın da bu konuda zorunlu emekliliğini bu kanun teklifi kapsamında ortadan kaldırmış oluyoruz."
İŞTE EYT KANUN TEKLİFİ METNİ
GENEL GEREKÇE
Ülkemizde sosyal güvenlik hakkı, Anayasamızın 60 ıncı maddesindeki "Herkes sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar." hükmü ile güvence altına alınmıştır.
Sosyal güvenliğin genel yapısı sosyal devlet anlayışıyla birlikte sigortacılık esaslarına da dayanmaktadır. Bu bağlamda yaşlılık sigortası ile belirli bir yaşa ulaşan ve yaşın ilerlemesi ile çalışma gücü azalan sigortalıya iş hayatından çekilerek çalışmadan yaşamını sürdürme ve dinlenme olanağı sağlamak amacıyla emekli aylığı bağlanmaktadır.
Sosyal güvenlik sistemlerinde emekli olabilmek için yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi olmak üzere 3 temel şart aranmaktadır. Ülkemizde geçmişten bugüne kadar olan süreçte bu şartlarda çeşitli değişiklikler yapılmıştır.
20/2/1992 tarihli ve 3774 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle yaş şartı kaldırılarak, sigortalıların sadece belirli bir prim ödeme gün sayısı ve/veya sigortalılık süresi şartı ile emekli olmalarına imkân sağlanmıştır.
25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanun ile de emekliliğe hak kazanmak için yaş şartı yeniden getirilmiştir. Ancak 8/9/1999 (dahil) öncesi ilk defa sigortalı sayılanlardan halihazırda çalışanların yapılan değişiklikten hemen etkilenmemesi amacıyla yaş ve/veya prim ödeme gün sayısı koşulları işe başlangıç tarihlerine göre kademelendirilmiştir.
Günümüzde gelinen süreçte 8/9/1999 (dahil) öncesi ilk defa sigortalı sayılanların emekliliğe hak kazanma koşullarında bir düzenleme yapılması amaçlanmıştır.
Yapılan düzenleme ile;
- 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlayanların ve,
- 9/9/1999 (dahil) tarihinden sonra malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlamalarına rağmen sigortalılık başlangıç tarihini geriye götürmeye imkân tanıyan ilgili mevzuat hükümlerine göre yapmış oldukları borçlanmalar ile sigortalılık başlangıç tarihi 8/9/1999 (dahil) öncesi olacak şekilde geriye götürülenlerin,
mevcut mevzuattaki emekliliğe hak kazanma koşullarından yaş şartının kaldırılması amaçlanmıştır.
Ayrıca,
- Çalışma hayatının desteklenmesi için yaşlılık veya emekli aylığı alan kişilerin çalışma hayatına devam etmek istemeleri durumunda bu kişilerin kayıtlı istihdamlarının teşvik edilmesinin sağlanması amacıyla sigorta prim teşviki verilmesi,
- 1/2/2018 tarihli ve 7079 sayılı Kanunla aynen kabul edilen 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 23 ve geçici 24 üncü maddesi kapsamındaki işçilerin emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde iş sözleşmelerinin zorunlu olarak feshini gerektiren hükümlerin yürürlükten kaldırılması, iş sözleşmesinin sürdürülmesi ya da sona erdirilmesi kararının sözleşmenin taraflarına bırakılması amaçlanmıştır.
SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İLE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 95- Bu maddenin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması için talepte bulunanlardan 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (B) bendi ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun geçici 205 inci maddesi hükümlerine göre yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanırlar. Bu fıkra esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmaz ve geriye dönük hak talep edilemez.
Birinci fıkra kapsamında yaşlılık veya emekli aylığı talebinde bulunarak ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 10 gün içerisinde en son çalışılan özel sektör işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, sosyal güvenlik destek primine tabi çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren bu Kanunun geçici 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin beş puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanır. Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı bu indirimden tekrar yararlanılamaz. Bu fıkrada yer alan indirimden, bu Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan diğer şartlar sağlanmak kaydıyla yararlanılır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir."
MADDE 2- 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 23 üncü maddesinin beşinci fıkrasının ikinci cümlesi ile geçici 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının dördüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1 - 20/2/1992 tarihli ve 3774 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle yaşlılık veya emekli aylığına hak kazanmada yaş şartı kaldırılarak, sigortalıların sadece belirli bir prim ödeme gün sayısı ve/veya sigortalılık süresi şartı ile emekli olmalarına imkân sağlanmıştır.
Diğer taraftan, 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemede emekliliğe hak kazanmak için yaş şartı getirilerek sigortalıların emeklilik koşulları yeniden düzenlenmiştir.
Buna göre, ilk defa 9/9/1999 (dahil) tarihinden sonra sigortalı sayılanların emeklilik yaşına tabi olmaları yönündeki değişikliğin yanı sıra, tabi oldukları sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı veya hizmet süresi bakımından da yaşlılık veya emekli aylığına hak kazanma koşulları belirlenmiştir.
Ayrıca, ihdas edilen geçici madde hükümleri ile (506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesi, 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesi, 2925 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesi ve 5434 sayılı Kanunun geçici 205 ve 206 ncı maddeleri), ilk defa 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce sigortalı sayılanların da, Kanunun yürürlük tarihindeki durumlarına göre yaşlılık veya emekli aylığına hak kazanma koşulları emeklilik yaşı ve/veya prim ödeme gün sayısı yönünden kademelendirilerek yeniden tespit edilmiştir.
Yapılan düzenlemede ise;
- 8/9/1999 (dahil) tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlayanların ve,
- 9/9/1999 (dahil) tarihinden sonra malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası kapsamında çalışmaya başlamalarına rağmen sigortalılık başlangıç tarihini geriye götürmeye imkân tanıyan ilgili mevzuat hükümlerine göre yapmış oldukları borçlanmalar ile sigortalılık başlangıç tarihi 8/9/1999 (dahil) öncesi olacak şekilde geriye götürülenlerin,
506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi, 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 2925 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (B) bendi ve 5434 sayılı Kanunun geçici 205 inci maddesi hükümlerine göre yaşlılık veya emekli aylığı hak kazanma koşullarından prim ödeme gün sayısı ve/veya sigortalılık süresi şartları değiştirilmeksizin, sadece yaş sınırlamasının kaldırılması, bu madde esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmaması ve hak talep edilmemesi amaçlanmaktadır.
Ayrıca bilindiği gibi, uzun vadeli sigorta kolları kapsamına giren sigortalıları istihdam eden özel sektör işverenlerine 1/10/2008 tarihinden itibaren malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası işveren hissesinden beş puanlık indirim uygulanmaktadır. İşverenler, mevcut uygulamada sosyal güvenlik destek primine tabi çalışanları için bu indirimden yararlanamamaktadır.
Düzenleme ile 8/9/1999 (dahil) öncesinde sigortalı sayılanlardan bu maddenin yürürlük tarihinden sonra ilk defa yaşlılık veya emekli aylığı bağlanması için talepte bulunarak aylık bağlananların aynı işyerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya devam etmeleri halinde, istihdam piyasasında dalgalanma oluşturmaması ve sosyal güvenlik destek primine tabi kayıtlı çalışmanın desteklenerek bu sigortalıları çalıştıran özel sektör işverenlerinin sosyal güvenlik destek primi maliyetinin azaltılması için Hazineden karşılanacak destekle bu işverenlere beş puanlık prim indirimi sağlanması amaçlanmaktadır.
MADDE 2- 1/2/2018 tarihli ve 7079 sayılı Kanunla aynen kabul edilen 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 23 üncü madde kapsamında kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler ile aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 24 üncü maddesi kapsamında il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemelerin yürürlükten kaldırılması amaçlanmaktadır.
MADDE 3-Yürürlük maddesidir.
MADDE 4- Yürütme maddesidir.
İLK MAAŞLAR MART AYINDA!
Emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemesi ardından hemen sorgulanmaya başlayan EYT ilk maaş tarihi Bakan Bilgin'in açıklaması ile yanıt buldu:
Bakan Bilgin, Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesine ilişkin soru üzerine, "EYT'lilerin martın 1'inde ilk maaşlarını alabilecekleri bir düzenleme Meclis'ten çıkacak diye düşünüyorum." ifadesini kullandı.
EYT'DE STAJ VE ÇIRAKLIK KAPSAMDA MI?
Vedat Bilgin, EYT düzenlemesi ile yaş şartının kaldırıldığını dile getirerek, stajyer ve çıraklar konusunda şöyle konuştu:
"Staj yapanlar, iş yerinde çalışma ilişkisi kurmuyorlar, iş akdi gerçekleşmiyor. Dolayısıyla işveren onlar için prim ödemiyor. Yani onlar için geçerli olan bir durum değil. Onlar bir eğitim için gidiyorlar oraya. O eğitim sürecinde başlarına bir şey gelmesin diye devlet onlara sağlık sigortası yatırıyor, koruyucu sigorta düzenlemesi yapıyor. Onunla iş akdini birbirine karıştırmamak lazım. Orada öyle bir karışıklık var. Borçlanma vesaire bunlar söz konusu değil. İşvereniniz kim olacak, kimin adına borçlarınızı yatıracaksınız? Yani iş akdinin gerektirdiği şartların ve standartların hiçbirisi onlarda söz konusu değil."
EYT düzenlemesinde yaş şartının kaldırılması Başkan Erdoğan tarafından duyurulmuştu:
''Ülkemizde bildiğiniz gibi emekli olabilmek için prim ödeme gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaşı tamamlamak gerekiyor. Yaptığımız düzenleme yaş bekleyenleri kapsıyor. EYT düzenlemesi ile herhangi bir yaş şartı olmayacak. Prim günü ve sigortalılık süresi tamam olan 2 milyon 250 bin vatandaş doğrudan emekli olabilecek. Mali çalışmaları da yaptık.''
EYT düzenlemesinde ilk nokta 8 Eylül 1999 tarihi. Emeklilik için yaş şartının kaldırılması ardından prim günü ve sigortalılık süresi mevcut mevzuattaki gibi kalacak.
Buna göre SSK'lı EYT'liler 5000-5975 gün arasında değişen şartlarda emekli olabilecek.
Tablolar şöyle:
EYT SSK EMEKLİLİK TABLOSU 2023
ERKEKLER
İşe Başlama Tarihi - Sigortalılık Süresi - Prim Günü
09.09.1976 ve öncesi - 25 - 5000
09.09.1976-23.05.1979 - 25 - 5000
24.05.1979-23.11.1980 - 25 - 5000
24.11.1980-23.05.1982 - 25 - 5075
24.05.1982-23.11.1983 - 25 - 5150
24.11.1983-23.05.1985 - 25 - 5225
24.05.1985-23.11.1986 - 25 - 5300
24.11.1986-23.05.1988 - 25 - 5375
24.05.1988-23.11.1989 - 25 - 5450
24.11.1989-23.05.1991 - 25 - 5525
24.05.1991-23.11.1992 - 25 - 5600
24.11.1992-23.05.1994 - 25 - 5675
24.05.1994-23.11.1995 - 25 - 5750
24.11.1995-23.05.1997 - 25 - 5825
24.05.1997-23.11.1998 - 25 - 5900
24.11.1998-09.09.1999 - 25 - 5975
KADINLAR
İşe Başlama Tarihi - Sigortalılık Süresi - Prim Günü
01.04.1981 ve öncesi - 20 - 5000
01.04.1981-08.09.1981 - 20 - 5000
09.09.1981-23.05.1984 - 20 - 5000
24.05.1984-23.05.1985 - 20 - 5000
24.05.1985-23.05.1986 - 20 - 5075
24.05.1986-23.05.1987 - 20 - 5150
24.05.1987-23.05.1988 - 20 - 5225
24.05.1988-23.05.1989 - 20 - 5300
24.05.1989-23.05.1990 - 20 - 5375
24.05.1990-23.05.1991 - 20 - 5450
24.05.1991-23.05.1992 - 20 - 5525
24.05.1992-23.05.1993 - 20 - 5600
24.05.1993-23.05.1994 - 20 - 5675
24.05.1994-23.05.1995 - 20 - 5750
24.05.1995-23.05.1996 - 20 - 5825
24.05.1996-23.05.1997 - 20 - 5900
24.05.1997-23.05.1998 - 20 - 5975
24.05.1998-23.05.1999 - 20 - 5975
24.05.1999-08.09.1999 - 20 - 5975
EMEKLİLİK BAŞVURUSU E-DEVLET ÜZERİNDEN ALINACAK!
Askerlik ve doğum borçlanması ile ilgili şu anda başvuruların yoğun bir şekilde SGK'ya geldiğini aktaran Bilgin, "Başvuru yapanların durumları uyuyor mu uymuyor mu inceleniyor. Kurum çok yoğun çalışıyor. Altyapımızı geçtiğimiz sene yenilemiştik. Bu nedenle 1.5-2 milyon dosya sisteme girse dahi bir sorun yaşamayacağız. Bir ay içerisinde tüm dosyaların sonuca bağlanabileceğini ifade ediyor arkadaşlarımız." ifadelerini kullandı.
"Başvuruların çoğunluğu e-devlet üzerinden alınacak, personelimiz hazır" diyen Bilgin, "Farklı sigorta kollarına tabi çalışanların birleştirmesini ise büyük ölçüde yaptık. Mesela vatandaş gitmiş yurtdışından müracaat etmiş, bir dönem diyelim Almanya'da çalışmış sonra gelmiş burada inşaatlarda çalışmış, kendi işini kurmuş batmış, başka işe girmiş filan kaç tane iş yapılacak. Yurtdışından dosyası alınacak getirilecek bunların hepsine bakıldı hepsi kontrol altında." şeklinde konuştu.