Alzheimer, yaşlanmanın normal bir parçası olarak bilinmektedir. Fakat bu bilgi yanlıştır. Bilinen en büyük risk faktörünün yaşın artması olduğu bilinmektedir. Alzheimer hastalarının çoğu ortalama 60-65 yaş ve sonrası olmasıdır. Bu yaş ortalamasında çoğunlukla görüldüğü için genç yaş grubundaki insanların bu hastalığa yakalanma ihtimali olmadığı düşünülmektedir. Alzheimer sadece yaşa bağlı değil, 60-65 yaş altı herkeste görünme ihtimali olan bir hastalıktır.
40'lı ve 50'li yaşlarda fark edilen Alzheimer erken başlangıçlı olarak adlandırılmaktadır. Genetik faktörlerin de etkili olduğu bu hastalıkta daha erken yaşlarda da görüldüğü bilinmektedir.
Alzheimer'ın evreleri nelerdir?
Alzheimer üç genel aşamada ileriler. Hafif yani erken evre, orta ve şiddetli yani geç evre olarak sıralanır. Alzheimer belirtileri ve ilerleyişi her insanda aynı şekilde seyretmez. Demans'ın derecesi ve ciddiyeti her insanda farklı Alzheimer etkileri yaratır. Kişiden kişiye değişen semptomlar olsa da Alzheimer hastalığı ilerleyen sürecinde kötüleşir, iyileşme göstermez.
Beyin, Alzheimer etkilerini yılların öncesinden belirtmeye başlar. Bu bazı durumlarda çok anlaşılır bazı durumlar da pek anlaşılmayabilir.
Aşağıdaki aşamalar, belirtiler ortaya çıktıktan sonra yeteneklerin nasıl değiştiğine dair genel bir fikir verir ve sadece genel bir rehber olarak kullanılmalıdır. (Demans (bunama), Alzheimer ve diğer beyin hastalıklarına eşlik eden zihinsel gerileme semptomlarını tanımlayan genel bir terimdir.)
Alzheimer evreleri nelerdir?
Erken dönem (Hafif Alzheimer)
Hastalığın bu evresi ilk evre olarak bilinir. Kişi bağımsız olarak çalışabilir, araba kullanabilir ve sosyal hayatına aynı şekilde devam edebilir. Hastalığın ilk evresi sosyal hayatı çok fazla değiştirmez. Bu evrede isim unutmak veya herhangi bir eşyanın nerede olduğunu unutmak gibi küçük unutkanlıklar görülebilir. Yavaş yavaş kişinin çevresindeki insanlar bu küçük unutmaları fark etmeye başlar.
Alzheimer'ın ilk evresinde yaşanan problemler
- İsim unutmak veya doğru kelimeleri konuşurken bulamamak
- Sosyal ya da iş hayatına yapılacak işi unutmak
- Birinin söylediği bir şeyi hatırlamamak
- Herhangi bir nesneyi durması gereken yer dışında bir yere bırakmak veya onu kaybetmek
Orta evre ( Orta Alzheimer)
Orta evredeki Alzheimer bu hastalığın en uzun aşaması olarak bilinir. Orta dercedeki Alzheimer hastaları tek başlarına hayatlarını sürdürmekte ilk evredekinden daha fazla zorlanırlar. Mutlaka birilerinin desteğine ihtiyaçları olur. Hastalığın bu evresinde kendi kendilerine bakmakta zorlanacakları için mutlaka bakıma ihtiyaç duyarlar. Alzheimer'ın bu evresinde hastalarda aşırı sinir, agresif tavırlar, yaşanan unutkanlıkları kabul etmeme gibi sorunlar ortaya çıkar. Günlük hayatın
Orta Alzheimer hastalığı (orta evre)
Orta Alzheimer tipik olarak en uzun aşamadır ve uzun yıllar sürebilir. Hastalık ilerledikçe, Alzheimer hastası için daha büyük bir bakım gerektirecektir.
Alzheimer'ın ılımlı aşamasında, demans semptomları daha belirgindir. Bir kişi fatura ödeme gibi görevleri yerine getirmede daha büyük zorluklar yaşayabilir, ancak yine de yaşamlarıyla ilgili önemli detayları hatırlayabilir.
Alzheimer'ın kafa karıştırıcı sözleriyle, sinirli ya da sinirlenerek veya banyo yapmayı reddetmek gibi beklenmedik şekilde davrandığını fark edebilirsiniz. Beyindeki sinir hücrelerinin zarar görmesi, düşünceleri ifade etmeyi ve rutin işler yapmayı zorlaştırabilir.
Alzheimer'ın orta evresinde yaşanan problemler
- En büyük yaşanan problemlerden biri kişinin geçmişi hakkında yaşadıklarını unutması
- Karamsar ruh hali hastalığın bu evresinde daha sık ortaya çıkar ve kişi kendini insanlardan soyutlamaya başlar
- Adresler ve telefon numaralarını hatırlayamamak
- Nerede olduklarının farkında olmamak
- Günleri ve tarihi hatırlayamamak
- Kişi dışarıdayken kaybolma veya evinin yolunu bulamama durumu hastalığın bu evresinde görülmeye başlar. Anlık gidip gelen hafıza kafa karışıklıklarına neden olur
- Tekrarlanan davranışlar veya davranış değişiklikleri
Alzheimer'ın orta evresinden sonra hasta olan kişi dışında ona refakat eden, onunla yaşayan, onun bakımını üstlenen kişi veya kişilerin sabırlı olmaları gerekmektedir. Alzheimer'ın sürekli değişiklik gösteren davranışlarından dolayı hasta olan kişiyle beraber yaşamak onu alttan almak ve ona sakin davranmak bu hastalığı beraber sırtlamış kişiler için büyük önem taşır. Sabır ve sakinlik bu hastalığa sahip olan kişilere bakanlar için asla unutulmaması gereken bir durumdur.
Geç dönem (Şiddetli Alzheimer)
Hastalığın bu aşaması son evre olarak bilinir. Demans semptomları hastalığın bu evresinde çok şiddetlidir. Bireyler çevrelerine normalden farklı tepkiler verir, hareketlerini kontrol edemeyebilirler. Hafıza git gide kötüleşmeye başlar ve kişilik değişiklikleri meydana gelir. Hastalığın bu evresi en zor evredir.
Alzheimer'ın şiddetli evresinde yaşanan problemler
- Günlük aktiviteler ve kişisel bakımda yardıma ihtiyaç duyulur
- Yürümek, oturmak ve yutkunma da sorunlar yaşanır
- Bağışıklık sistemi zayıflar ve zatürre gibi enfeksiyona karşı vücut savunmasızlaşır
Alzheimer'ın tedavisi var mıdır?
Alzheimer'ın kesin bir tedavisi yoktur. Tedavi araştırmaları devam etmektedir. Bu hastalığın ilerlemesi durdurulamasa da bunama semptomlarının kötüleşmesi ve ağırlaşması yavaşlatılabilir. Hastaların yaşam kaliteleri iyileştirilebilir. Hastalığın tedavisi olarak bilinen ise Alzheimer'ın başlangıcını geciktirmek olarak bilinmektedir.