Herhangi bir şeyi, 1.3 milyar ile çarparsanız, o "şey" alelâdelikten çıkar. Küreselleşir ve çok önemli hale gelir. Buna Çin Çarpması diyoruz.
Böylesi bir yapıda "ölçek ekonomisinden gelen güç" ile baş etmek mümkün değildir. Çin'in dünya pazarlarını "herhangi bir şeyden 1.3 milyar üretebilme becerisiyle" istilası sürecinde bizdeki pek çok aklı evvel, Çin Çarpması dinamizmini anlamadan, çareler(!) üretmişti.
Gümrük duvarından, kotaya, ithalat yasağından tarife dışı engellere dek "yasak odaklı" bu önerilerin bazılarını denedik de... Fakat gördük ki Çin; ölçeğin gücünden gelen gücüyle bazı alanları elimizden söküp aldı, bazı sektörleri zora soktu ve çoğumuzu da dönüştürdü.
Akıllı olanlarımız, Çin'e karşı durmak yerine, onunla var olma yolunu aradı. Buldu da... Birlikte iş yapmaktan, üretimi Çin'e taşımaya dek birçok iş modeli geliştirebildik.
Daha sonra akıl avdet edince; Çin'in muktedir olmadığı alanların arayışı başladı. Tam da bu noktada; "Çin'den sonra da hayat var" olduğunu gördük.
Örneğin Uzakdoğu için gelişmiş ülke pazarlarına yakınlık faktörü... Güney Koreli Posco'nun ardından Tayvan'dan sürpriz yatırım benzeri gelişmeler, Türkiye'yi Uzakdoğu devlerinin rekabet üssü haline getiriyor.
Bir başka faktör; çevreci üretim... Çin, milyarlarca üretiyor ama "zehirli üretiyor" algısı yüzünden buradaki oyuncak devi, Türkiye'nin çevre sicili avantajına geliyor.
Farklı bir dinamizm; Türkiye'nin kültürel hinterlandı üzerindeki cazibesinden doğuyor. 42 ülkede TV dizileri ile müşteri sempatisi kurmayı başaran Türkiye, bu pazarlara girişte Çin'in ölçek avantajından fazlasına sahip.
Kalite, yerel kabiliyetler ve doğal kaynaklarımız üzerinden Çin ile rekabet avantajı yakalayabileceğimiz yığınca "bakir alan" sahibiyiz.
Yeter ki; "Çin de bir yere kadar" diyebilecek cesaret ve "Çin'in yapamayacakları" üzerinden yürüyecek girişimci aklımız olsun.