SABAH’IN geçen hafta düzenlediği ve büyük ilgi gösterilen meslek eğitimi kampanyası kapsamında soruların soruları uzmanlar yanıtladı. Meslek eğitimi hakkında A’dan Z’ye yöneltilen soruları Kuzey Ren Vestfalya Federal İş Ajansı Dusseldorf Bölge Müdürlüğü’nden Sefer Öncel, Frankfurt Sanayi ve Ticaret Odası’ndan Hasan Kara ve Frankfurt İş Ajansı’ndan Recep Şen yanıtladı.\n\n
Soru ve Cevaplar\n\n
Çağdaş (19) Stuttgart: Fachkraft für Lagerlogistik, Industriekaufmann ve Kaufmann im Einzelhandel olabilmek için 50 başvuruda bulundum ve cevap alamadım. Ne yapmam gerekir?\n\n
YANIT: Ağustos veya eylül aylarında başlayacak meslek eğitim zamanı için başvurduysanız, şimdi şirketleri arayıp başvurularınızın durumlarını öğrenmelisiniz. Böylece başvurunuza ve meslek eğitimine karşı duyduğunuz ilgiyi gösterebilirsiniz. Bir çok meslek eğitim adayları şirket ve meslek hakkında bilgi edinmeden bir sürü başvuru gönderiyorlar. Bu adayları elemek için şirketler gerçekten ilgi duyanların aramasını bekliyorlar. Bunların dışında başvurunuzda bir kaç hata saklı ve bu yüzden şirketler aramıyor olabilir. Bu yüzden iş ajansının meslek danışmanına başvurunuzu olası hatalara karşı gösterin. Ayrıca ücretsiz bir başvuru seminerine katılabilirsiniz. İlerideki başvurularınız için de iş ajansının ve baroların internetteki meslek eğitim yerleri borsalarına da (Lehrstellenbörse) bakın. Güvenirliğinizi ve performansınızı ispatlamak için gönüllü bir staj yapmanız avantajlı olabilir. Sanayi ve ticaret odasının Muhammet Karataş tarafından yönetilen Abba adlı projesi de yardımcı olabilir.\n\n
Erol (Münster): Türkiye’de 20 sene araba tamircisi olarak çalıştıktan sonra Almanya’da bir tamirhanede yalnızca “tamir işleri yardımcısı” olarak iş bulabildim ve şimdi işsizim. Türkiye’den aldığım meslek diplomamı buradaki şanslarımı arttırmak için tanıtabilir miyim?\n\n
YANIT: Evet, 1 Nisan 2012 den itibaren diplomanızın tanınması için yasal hakkınız var. Bu süreç içinde, Türkiye’den aldığınız diplomanızın buradaki meslek eğitim içerikleri ve diplomasıyla uygun olup olmadığı belirlenir ve içeriklerde bir eksiklik varsa, bunların tamamlanması için nelerin yapılması belirlenir. Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti’nde “Netzwerk IQ”ya başvurabilirsiniz. Sizin ikamet ettiğiniz bölgede de şubeleri var. Daha fazla bilgiyi internette www.netzwerk-iq.de sitesinden temin edebilirsiniz.\n\n
Rabia Sultan, Frankfurt Main: Oğlumun (9. sınıf) notları yeterli değil ve okuldan sonra devamlı bilgisayar önüne geçiyor. Meslek eğitimine ilgi göstermesi için ne yapabilirim.\n\n
YANIT: Oğlunuz iş ajansının meslek bilgilendirme merkezine (Berufsinformationszentrum) gitmeli ve orada meslekler hakkında bilgi edinmeli. Aynı zamanda orda eğilim ve ilgi testine katılabilir. Bu test sonunda hangi mesleklerin ona uygun olduğu belirlenecektir. Bunun dışında meslek seçme testlerine de katılabilir. Bu konuda daha fazla imkânları Frankfurt Main’daki 21 ve 23 Haziran 2012 arası düzenlenilecek fuarda öğrenebilirsiniz. O zamana kadar oğlunuz meslek isteğini somutlandırmış ve kendine bir meslek eğitim başvurusu dosyası hazırlamış olsun ki fuarda yetkili kişilere gösterip olası hataları öğrenebilir.\n\n
Ali S. (18, Hauptschule mezunu) Heidelberg: Kaufmann im Einzelhandel olarak 10 başvuruda bulundum. Hâlâ meslek eğitim yeri bulma şansım var mı? Şu an meslek eğitimine hazırlık kurslarına devam ediyorum.\n\n
YANIT: Pes etmemeniz gerekiyor. 10 başvuru daha çok az. Daha fazla başvuruda bulunmanız gerekiyor. Sadece Kaufmann im Einzelhandel olarak değil, iki senelik Verkäufer mesleği için de başvurun. Bu meslekte eğitim yeri bulabilirseniz, eğitim sonu bir ek eğitim yılından sonra Kaufmann im Einzelhandel olmak üzere bir sınava girebilirsiniz. Önünüzdeki başvurularınız için sadece ticari alana değil başka branşlara da yönelmeniz avantajlı olacaktır.\n\n
Rana, Remagen: Oğlum (15) Förderschuleye gidiyor. 10. sınıftan mezun olup olamayacağı belli değil. Okul sonu meslek eğitim yeri bulamayacağından korkuyor. Hangi yardımlar var?\n\n
YANIT: Oğlunuz okulunda görev yapan sosyal danışmanlara ve psikologlara başvurabilir. Ayrıca iş ajansının meslek danışmanlarına başvurabilir. Oradan sosyal danışmanların da görevde olduğu mesleki yardımlara yönlendirilebilir. İki senelik meslek eğitimleri de söz konusu olabilir.\n\n
Ahmet Kaptan, Aachen: Oğlum (22) Hauptschule’den sonra Kfz-Mechatroniker olarak meslek eğitim yeri buldu ve iki senelik bir süreçten sonra şirket iflas etti ve kapandı. Bu yüzden oğlumun meslek eğitim diploması yok. Nasıl yardım edebiliriz?\n\n
YANIT: Örneğin sadece iki sene süren Kfz-Servicemechaniker mesleğini seçebilirsiniz. Bu meslek eğitiminden geçerken önceki meslek eğitiminin içerikleri yeni süreç için geçerli olup tanımlanabilir. İş ajansının meslek danışmanlığının haricinde sanayi ve ticaret odalarının‚ “Passgenaue Vermittlung” denilen arabulucu programlarından faydalanabilirsiniz.\n\n
Kübra, Rüsselsheim: Erkek kardeşim (10. sınıf) Fachoberschule’ye yönlendirilmeyecek. Buna rağmen nasıl bu okula gidip orad a n mezun ve iler i d e ü n i - versiteye nasıl başvurabilir?\n\n
YANIT: Bu yola üç senelik bir meslek eğitiminden sonra başvurabilir. Meslek eğitimini bitirdikten sonra Fachhochschule mezuniyetiyle aynı derecede bir mezuniyete kavuşmuş ve böylece Fachhochschule’ye girebilir.\n\n
Adem, Pforzheim: Oğlum (20) bir senelik bir zaman içinde demir branjı meslekleri örneğin Zerspanungsmechaniker için başvurdu. Oğlumun bu alanda hâlâ bir meslek eğitim yeri bulması mümkün mü?\n\n
YANIT:Evet, oğlunuz iş ajansının meslek danışmanlığı yardımıyla alternatif meslekler için de başvuru yapması şanslarını arttıracaktı, örneğin Werkzeugmechaniker, Feinwerkmechaniker, Industriemechaniker ve Metallbauer veya iki senelik meslekler Teilezurichter. Bunun dışında da Stuttgart eyaletinde ki sanayi ve ticaret odasının Abba programında da yardımcı olacaklardırlar, muhattabınız\n\n
Muhammet Karataş Düsseldorf: Mechatroniker mesleği için karnemde belirtilmiş olan devamsızlıklarla meslek eğitim yeri bulabilir miyim?\n\n
YANIT: Şirketlerin çoğu devamsızlıkları ve özürü olmayan devamsızlıkları hiç hoş karşılamıyorlar. Yinede pes etmemeniz gerekiyor. Devamsızlıkları olan mezunlara da bir şans tanımak isteyen şirketler de var. Başvurunuzda devamsızlıklarınızın nedenini açıklayıp performansınızı ispatlamak için gönüllü bir staj yapmak istediğinizi belirtin. Genelde işletmeler sadece son karneyi değil ondan önceki iki karneyi de görmek isterler.\n\n
Berlin: Yüksek okul tahsili sonrası hem yüksek okul mezunu hem de meslek eğitimi diplomasına ulaşılan veya aynı zamanda staj yapılan tür lisanlarda maaş ödeniyor mu?\n\n
YANIT: Bu genelde bir işletmeyle meslek eğitimi için anlaşılma yapıp aynı zamanda yönetim seviyesine kalifiye olan adaylar için geçerlidir. Bu bölümde bir çok imkânlar var. İşletmelerin bu adaylara kira ve yol masrafları için maddi yardımlar yaptıkları da oluyor. Adayların en az Fachhochschule mezun olması ve hem yüksek okul hem de meslek eğitimini beraber yapmanın getirdiği zorluklara dayanıklı olmalılar. Daha fazla bilgiyi www.ausbildungsplus.de adlı site den öğrenebilirsiniz.\n\n
Stuttgart: Anlagenmechaniker für Sanitär-, Heizungs- und Klimatechnik gibi zanaat dalında yapılan bir meslek eğitiminden sonra aynı işletmede işe alınma şansları nasıldır?\n\n
YANIT: Bu branş da diğer branşlar gibi kalifiye elemanlar arıyor. Meslek eğitimini güvenilir ve başarılı bir şekilde bitiren mezunların başka işletmelerde de iş bulma şansları çok yüksek ve ileride aynı branşta usta veya işletmeci olma şansları da çok iyi.\n\n
Bremen: Bu sene meslek başlangıcı için bir meslek eğitim yeri buldum fakat başka bir meslek eğitim yeri için yine aramaya devam ediyorum. Başka bir yerden meslek eğitim yeri bulursam önceki anlaşmamı feshedebilir miyim?\n\n
YANIT: Anlaşmış olduğunuz işletme ve diğer adaylara karşı centilmence davranmak adına hemen karar vermeniz iyi olur. Başka bir yerden eğitim yeri bulup orası için karar verirseniz acilen önceden anlaşmış olduğunuz şirkete yazılı şekilde anlaşmayı feshettiğinizi bildirin. Böylece aynı yer başka adaylara sunulabilir. Bir işletmeden teklif aldıysanız buna sevinip meslek eğitimi başlayana kadar işletmeyle irtibatta kalıp ilginizi gösterin.\n\n
Mönchengladbach: Meslek eğitim yeri sunan işletmeleri nereden öğrenebilirim?\n\n
YANIT: İş ajansının meslek eğitim danışmanlığı dışında internette bulacağınız sanayi ve ticaret odalarının ve zanaatkârlar odalarının meslek eğitim yeri borsalarından. Orda meslek eğitim yeri sunan işletmelerin adresleri liste halinde sunulmaktadır. İş ajansının borsası www.arbeitsagentur.de ve diğerlerini www.ihklehrstellenboerse. de bulabilirsiniz.\n\n
Frankfurt Main: Meslek eğitim yeri için başvurumu nasıl yapmalıyım?\n\n
YANIT: Başvurunun kendisi haricinde öz geçmişiniz, güzel bir fotoğrafınız ve son karnenizin bir kopyası. Staj, ehliyet, bilgisayar ve lisan bilgileri gibi ek kalifiyeler şanslarınızı arttıracaktır. Başvuru mektubu bir sayfayı geçmemeli ve şekli düzenli olmalı. Başvuru niçin bu mesleği ve niçin bu işletmeyi seçtiğinizi net bir şekilde belirtmeli.\n\n
Hamburg: EQ-stajı nedir?\n\n
YANIT: Meslek eğitim yeri sunan bir işletmede stajyerler 6 ve 12 ay arası sürebilen bir süreçten geçiyorlar. Gençler bu staj döneminde işletmelere bu meslek için uygun olduklarını ispatlama şansını elde ediyorlar. Bir yandan da gençler mesleğin iç yüzünü ve çevresinin hangi şekilde olduğunu görebilirler. Öğrenilen bilgiler hakkında yetkili meslek odası tarafından bir sertifika verilir. Staj sonunda staj yapılan işletmede meslek eğitim yerine alınma şansı çok yüksek. Aylık 216 euro ücret ödenir ve sosyal sigorta primleri iş ajansı tarafından yatırılır. Belirli kriterler altında staj sürecindeki eğitim içerikleri ileriki meslek eğitiminin içeriklerine hesaplanır ve yapılmış sayılır. Bu EQ-stajları bir çok mesleklerde mümkündür. Bu stajlardan faydalanmak için iş ajansına başvurmanız gerekir.
