Türkiye'nin ihracatı martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 azalarak 22 milyar 571 milyon dolar, ithalatı yüzde 6,3 azalışla 29 milyar 912 milyon dolar olarak gerçekleşti.
İHRACATIN İTHALATI KARŞILAMA ORANI YÜKSELDİ
Türkiye İstatistik Kurumu ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan mart ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı. Buna göre, Genel Ticaret Sistemi kapsamında ihracat, martta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4,1 azalarak 22 milyar 571 milyon dolar, ithalat ise yüzde 6,3 azalarak 29 milyar 912 milyon dolar oldu.
Dış ticaret açığı, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,4 düşerek 7 milyar 341 milyon dolara geriledi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı, Mart 2023'te yüzde 73,8 iken geçen ay yüzde 75,5'e yükseldi.
OCAK-MART DÖNEMİNDE DIŞ TİCARET AÇIĞI YÜZDE 41,5 AZALDI
Ocak-mart döneminde ise ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,6 artışla 63 milyar 603 milyon dolar, ithalat yüzde 12,8 azalışla 83 milyar 945 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-mart döneminde dış ticaret açığı yüzde 41,5 azalarak 34 milyar 799 milyon dolardan 20 milyar 343 milyon dolara geriledi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Mart 2023 döneminde yüzde 63,8 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 75,8'e yükseldi.
ENERJİ VE ALTIN HARİÇ DIŞ TİCARET
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, martta yüzde 5,1 azalarak 21 milyar 915 milyon dolardan, 20 milyar 789 milyon dolara geriledi.
Martta enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ithalat, yüzde 6,7 azalarak 24 milyar 452 milyon dolardan, 22 milyar 805 milyon dolara indi.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı martta 2 milyar 16 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Dış ticaret hacmi yüzde 6 azalışla 43 milyar 594 milyon dolar oldu. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 91,2 olarak belirlendi.
İMALAT SANAYİSİNİN PAYI YÜZDE 93,9
Ekonomik faaliyetler incelendiğinde, ihracatta martta imalat sanayisinin payı yüzde 94,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,5, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 oldu.
Ocak-mart döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 93,9, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 4,1, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,5 olarak belirlendi.
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre, ithalatta martta ara mallarının payı yüzde 69,9, sermaye mallarının payı yüzde 14,5 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,5 olarak hesaplandı.
İthalatta, bu yılın ocak-mart döneminde ara mallarının payı yüzde 70,6, sermaye mallarının payı yüzde 14,8 ve tüketim mallarının payı yüzde 14,5 oldu.
ALMANYA İHRACATTA, ÇİN İTHALATTA İLK SIRADA
Martta ülkeler özelinde ihracatta ilk sırayı 1 milyar 749 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 288 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 265 milyon dolarla ABD, 1 milyar 189 milyon dolarla Irak, 1 milyar 172 milyon dolarla Birleşik Krallık takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,5'ini oluşturdu.
Ocak-mart döneminde de ihracatta ilk sırayı 5 milyar 232 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi sırasıyla 3 milyar 804 milyon dolarla ABD, 3 milyar 449 milyon dolarla İtalya, 3 milyar 357 milyon dolarla Irak ve 3 milyar 256 milyon dolarla Birleşik Krallık izledi. Bu dönemde ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30'una tekabül etti.
Martta ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin'den yapılan ithalat tutarı 3 milyar 900 milyon dolar olarak hesaplanırken bu ülkeyi 3 milyar 632 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 146 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 902 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 407 milyon dolarla ABD izledi. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,4'üne karşılık geldi.
Ocak-mart dönemindeki ithalatta ise ilk sırada 11 milyar 984 milyon dolarla Rusya yer aldı. Bu ülkeyi 10 milyar 227 milyon dolarla Çin, 6 milyar 282 milyon dolarla Almanya, 4 milyar 632 milyon dolarla İtalya, 4 milyar 146 milyon dolarla ABD takip etti. İlk 5 ülkeden yapılan ithalatın toplam ithalat içindeki payı yüzde 44,4 olarak hesaplandı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, martta bir önceki aya kıyasla ihracat yüzde 0,8, ithalat yüzde 3,9 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise martta geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 1,1, ithalat yüzde 0,8 artış gösterdi.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, "ISIC Rev.4" sınıflaması içinde yer alan imalat sanayisi ürünlerini kapsıyor. Martta bu sınıflamaya göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,6 oldu. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,3 olarak kayıtlara geçti.
Ocak-mart döneminde ISIC Rev.4'e göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 93,9'u, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,1'i buldu.
Martta imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,5 olarak belirlendi. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11,3 olarak kaydedildi. Ocak-mart döneminde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 79, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı ise yüzde 11,8 olarak kaydedildi.
ÖZEL TİCARET SİSTEMİ VERİLERİ
Özel Ticaret Sistemi'ne göre martta ihracat, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4,1 azalarak 20 milyar 663 milyon dolara geriledi. İthalat yüzde 7,6 azalarak 28 milyar 5 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Martta dış ticaret açığı yüzde 16,2 azalarak 8 milyar 758 milyon dolardan 7 milyar 341 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı Mart 2023'te yüzde 71,1 iken bu yılın aynı ayında yüzde 73,8'e yükseldi.
Özel Ticaret Sistemi'ne göre ihracat ocak-mart döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 3,1 artarak 57 milyar 794 milyon dolar, ithalat yüzde 13,1 azalarak 79 milyar 74 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ocak-mart döneminde dış ticaret açığı yüzde 39,2 azalarak 34 milyar 998 milyon dolardan 21 milyar 280 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı Ocak-Mart 2023 döneminde yüzde 61,6 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 73,1'e yükseldi.
'ENFLASYONLA MÜCADELEYE KATKI ÇABALARIMIZ DEVAM EDECEK'
Albayrak Medya tarafından Ticaret Bakanlığı himayesinde düzenlenen İhracatta Türkiye Yüzyılı Zirvesi'nde konuşan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye'nin dış ticaret hacminin artmasında ihracatçıların büyük payının olduğunu kaydederek, küresel ekonomik şartların zorluğu göz önünde bulundurulduğunda dış ticarette karşılaşılan zorlukların inkar edilemeyeceğini söyledi.
Bolat, 2002 yılından bu yana Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ortaya koyduğu güçlü irade, başarılı siyasi yönetim, siyasi istikrar ve başarılı ekonomik performans sayesinde tüm zorluklara göğüs gerdiklerini anlattı.
Türkiye'nin bölgesel ve küresel krizler arasında kendine güçlü bir gelecek inşa etme mücadelesi verdiği bu dönemde ihracatçıların çabalarının çok kıymetli olduğunu anlatan Bolat, dünya genelinde yaşanan jeopolitik gerilimler ile küresel ekonomideki belirsizlik ve risklerin hala ortadan kalkmadığını bildirdi.
Bolat, dünya ticaretinin ve küresel ekonominin ivme kaybetmesine rağmen Türkiye'nin 14 çeyrektir büyümesini sürdürdüğüne işaret ederek, 2023'te milli gelirin ilk kez 1 trilyon 118 milyar dolara ulaştığını anımsattı.
Mayıs 2023'te 60,1 milyar dolar olarak gerçekleşen yıllıklandırılmış cari işlemler açığının, sonraki aylarda toplam 28,3 milyar dolar azalarak şubatta 31,8 milyar dolara gerilediğini kaydeden Bolat, "Böylece dövize ihtiyaç duymamız azaldı. Döviz yeterliliğimiz arttı ve kurun üzerindeki yukarı yönlü baskılar da bu anlamda azalmış oldu. Bu da enflasyonla mücadeleye katkı yaptı ve bu çabalar devam edecek. Bunu nasıl sağladık? Bunu mal ve hizmet ihracatımızdaki artışları devam ettirerek sağladık. Mal ve hizmet sektöründe döviz gelirlerimizi arttırdık." diye konuştu.
"İTHALAT NOKTASINDA GEREKLİ TEDBİRLERİ ALIYORUZ"
Bakan Bolat, geçen yıl 255,4 milyar dolarlık mal ihracatı ve 100 milyar dolarlık hizmet ihracatı yaptıklarını, toplamda 355,5 milyar dolar döviz topladıklarını belirterek, şu açıklamalarda bulundu:
"Bu parayı kazanmak kolay değil. İhracat yaparak, büyük rakiplerle rekabet ederek, gıdım gıdım topladığımız dövizleri saçarak harcamak istemiyoruz. O yüzden ithalat noktasında da gerekli tedbirleri alıyoruz. Zorunlu olan ithalatı yapmaya devam ediyoruz ama ithalatta bazı haksız ve yasa dışı ticaret noktalarında, ülkemizin pazarlarına hücum etmek isteyenlere karşı Dünya Ticaret Örgütünün izinleri doğrultusunda onları almaya devam ediyoruz ve bundan taviz vermeyeceğiz."
"DÜNYANIN HER YERİNDE TÜRK ÜRÜNLERİNİN KALİTESİ KONUSUNDA ÖVGÜ DOLU SÖZLER İŞİTİYORUZ"
Ticaret Bakanı Bolat, 2002 yılında 14 milyar dolar olan hizmet ihracatının 2023'te 100 milyar dolara ulaştığını, yurt dışı müteahhitlik sektörünün geçen yılı yaklaşık 28 milyar dolarlık proje değeri büyüklüğüyle kapattığını söyledi.
Bolat, "Cumhuriyet'imizin 100. yılının sonunda 500 milyar dolarlık proje bedeline de ulaşmış olduk. Bu dönemde müteahhitlerimiz için en önemli pazarlar, birincisi sırada Suudi Arabistan, Irak ve savaş bittiği takdirde ki yeniden imar çalışmaları başlayan Ukrayna önemli pazarlar. Vietnam da ümit vadediyor. Afrika'da önemli projeler de var. Ayrıca Avrupa'ya da açıldı müteahhitlerimiz." ifadelerini kullandı.
Türk malı imajında yaşanan değişime işaret eden Bolat, "Bundan 30 yıl önce yabancılarla karşılaştığımızda Türk malı imajıyla alakalı dudak bükmeler, biraz böyle burun kıvırmalarla karşılaşıyorduk. Bugün dünyanın neresine gidersek gidelim, meslektaşlarımızla görüşmelerde Türk sanayi ürünlerinin, tarım ürünlerinin ve hizmetler sektörlerinin kalitesi konusunda övgü dolu sözler işittikçe gerçekten gurur duyuyoruz, iftihar ediyoruz, yüzümüz neşe saçıyor." diye konuştu.
Bolat, Türkiye'de bulunan 19 serbest ticaret bölgesinin, dış satıma yönelik üretim faaliyetleri ile yüksek teknolojili ürün ihracatına önemli katkılar sunduğuna değinerek, serbest bölgelerin sayısını artırmak için çalışmaların sürdüğünü söyledi.
"BAKANLIK BÜTÇEMİZİN YÜZDE 60'INI İHRACATÇILAR İÇİN HARCIYORUZ"
Ticaret Bakanı Bolat, Bakanlık olarak 2002-2023 döneminde ihracatçılara toplam 33 milyar lira destek ödemesi gerçekleştirdiklerini belirterek, "Sadece 2023 yılında mal ve hizmet ihracatı için 11,7 milyar liralık desteğimizi, 2024'te yaklaşık iki katına, 21,5 milyar liraya çıkararak ihracatçılarımızın kullanımına tahsis ediyoruz. Bakanlık bütçemizin yüzde 60'ını ihracatçılar için harcıyoruz. Eğer ihracat için daha fazla destek lazım olursa da, söz veriyoruz, biz bunu Hazine ve Maliye Bakanlığı'mızdan almaya çalışacağız." şeklinde konuştu.
Uzak Ülkeler ve İslam Ülkeleri İhracatı Geliştirme stratejilerinin etkisini artırmak amacıyla, bu ülkelerde faaliyet gösteren ihracatçıların Marka ve TURQUALITY ve birim kira destek sürelerini yenilediklerini anlatan Bolat, Bakanlığın ihracatçılara kapısının açık olduğunu bildirdi.
Bolat, "İhracatçılarımızın yeşil dönüşümüne her bir evrede rehberlik edecek Yeşil Mutabakata Uyum Projesi Desteği kapsamında şirketlerimiz tarafından alınan danışmanlık hizmeti giderlerini 5 yıl süresince yüzde 50 oranında ve toplamda 10 milyon liraya kadar destekleyeceğiz." ifadesini kullandı.
Ticaret Bakanlığı olarak ihracatı en yüksek düzeyde gerçekleştirme gayreti içerisinde olduklarını vurgulayan Bolat, daha çok üreterek ve daha yüksek katma değerli ihracat yaparak ülkeyi daha ileriye götüreceklerini sözlerine ekledi.
