Yüzyıllardır yük taşıyıp aşağılanan eşek, insanoğluna asla küsmedi. Eşek, bu kez sütüyle çocuklara gençlere yaşlılara şifa dağıtıyor. Uzmanlar inek sütünün ardından eşek sütünün de bebekler için alternatif bir besin değeri taşıdığını vurguluyor. SABAH, kozmetik sanayinde de kullanılan eşek sütü için Manisa'da açılan tesisi gezdi. Ahmet KÜLSOY/SABAH Sütünün değerinin ortaya çıkmasının ardından eşekler artık el üstünde tutuluyor. Tekirdağ, Antalya ve Edirne'nin ardından Manisa'da da iki eşek çiftliği açıldı. SABAH, Manisa'da yeni kurulan eşek çiftliklerinde incelemelerde bulundu. Kentin 10 kilometre dışında Mermerciler Sitesi yakınlarında iki eşek çiftliğinde 30 eşek ve 9 sıpa bulunuyor. Yeni doğum yapmış eşekler günde 1.5 ile 3 kilogram arasında süt veriyor. Dört kez sağım yapılıyor. İlerleyen dönemlerde sütü azalıyor. Manisa'daki Yund Dağı eşeklerin yoğun olduğu bölge. Sütün 1 kilogramı, 70 ila 100 lira arasında değişiyor. Veteriner hekimler, eşek sütünün kanser, bronşit, astım, siroz gibi hastalıklara iyi geldiğini ifade ediyor. Tatlı bir tadı olan eşek sütünün kaynatılmadan içilmesi gerektiğini belirten uzmanlar, koku yapmayan eşek sütü Avrupa'da bebek mamalarına da konuluyor. Ortalama 35-40 yıl yaşam süresine sahip eşeklerin çiftlikteki günlük masrafı 20 lirayı buluyor. Türkiye genelinde 180 bine yakın eşek olduğunu belirten Manisa Gıda Tarım Hayvancılık İl Müdürü Hasan Cebi, 'Manisa'da 2 bin 800'e yakın eşek var' dedi YUND DAĞI'NDA FİYATLAR KATLANDI Manisa'da eşek büyük ilgi görüyor. Eşek çiftlik sahipleri, başıboş eşekleri toplamak üzere Yund Dağı'nı adım adım geziyorlar. Bazı uyanık köylüler sahipsiz eşekleri yüksek fiyatlarla alıcılara satıyor. Yeni doğum yapmış bir eşeğin fiyatı 450 ila bin 500 lira arasında değişiyor. iki yıldır eşeklerle uğraştığı söyleyen Coşkun Eren, 12 dönüm arazi üzerine kurduğu çiftliğinde müşterilerine süt yetiştiremediğinden yakınıyor. Coşkun, devletin kararlı bir eşek politikasına sahip olması gerektiğini belirterek, 'Devlet eşeklere sahip çıkmalı. Bu çiftlikleri büyütmek istiyoruz. Sadece süt satmak istemiyoruz. Peyniri ve yoğurdunu yaparak Ortadoğu ve Avrupa pazarına girmek istiyoruz. Daha kaliteli çiftlikler için devlet desteğine ihtiyacımız var. Şu anda kayıt dışıyız. Kayıt altına alınmamız gerekiyor. Vergimiz verelim ülke ekonomisin katkıda bulunalım' diyor. 'EŞEKLERDEN ÖZÜR DİLİYORUM' Eşek sütünden aylık kazancının 2 bin lirayı bulduğunu aktaran Coşkun Eren, sağlıklı koşullarda üretim yapmak istediklerini aktardı. Yoğurt ve peynir yapmak için İtalya'daki eşek çiftliklerini incelemek üzere İtalya'ya gideceğini söyleyen Coşkun Eren, 'Biz yıllardır bu hayvanı hep boşuna aşağılamışız. Bu hayvandan kendi adıma özür diliyorum' ifadesini kullandı. Çiftliği ziyaretimiz sırasında karşılaştığımız Nurten Güzelemre, torunu ve yeğenleri için İzmir'den eşek sütü almaya geldiğini söyledi. 'BEBEKLER İÇİN ALTERNATİF BESİN DEĞERİ TAŞIYOR' İstanbul Veteriner Odası Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar sonunda eşek sütünün anne sütüne yakın ve daha önemli sayılabilecek yararları taşıdığını söyledi. İnek sütüyle karşılaştırıldığında içeriği bakımından bebekler için alternatif besin özelliği bulunduğunu vurgulayan Arslan, 'Omega 3, Omega 6 gibi doymamış yağ asitlerinin yüksek oranda olması itibariyle eşek sütünün anne sütüyle kıyaslanabilir durumda olduğu iddia ediliyor. Eşek sütünde bulunan serum proteinlerin enzimleri tarafından daha kolay parçalandığı, bu nedenle hipoalerjen olduğu ve süt ürünlerinde kullanıma olanak sağladığı gösterilmiştir. Bu yönüyle inek sütüne alerjisi olan bebeklerde kullanım alanı bulmaktadır. İçerdiği yağ asitleri türleri nedeniyle eşek sütünün kolesterol düşürücü etkisi olduğu ileri sürülüyor.' dedi. Arslan şu uyarıyı da yaptı: 'Ancak diğer olaylarda olduğu gibi bu durumun bilimsel gerçekleri aşarak abartılması, hatta su istimal edilmesi bizi kaygılandırıyor. Ticari boyutunun sağlık boyutunun önüne geçmemesi gerekir. Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı bu alanda çalışma başlatmalı, standartları ve mevzuatı belirlemeli.' DÜNYA EŞEĞİ KEŞFETTİ Dünya Gıda Dergisi, Ekim 2015'te eşek sütüyle ilgili bir analiz haber yayımladı. Dünyadaki toplam eşek varlığının yarısına yakınının Çin'de bulunduğunu aktaran haberde, Çin'in ardından en fazla eşeğin Afganistan, Bolivya, Brezilya, Mısır, Meksika, İran ve Mısır'da bulunduğu belirtildi. Haberde şu bilgilere de yer verildi: Kendine özgü bileşimi ve fonksiyonel özelliklerinden dolayı eşek sütüne olan ilgi son günlerde artmaktadır. Eşek, süt hayvanı olarak görülmemekle birlikte sütünün özellikleri nedeniyle İtalya, Fransa, Portekiz, İspanya, Belçika Yunanistan'da alternatif besin kaynağının yanı sıra kozmik sanayide de kullanılıyor.