Kamu kurumlarında çalışan milyonlarca memur, zaman zaman günlük işleri için amirlerinden saatlik izin alarak görev yerlerini terk ediyorlar. Bu durum tartışmalara da yol açıyor. Çünkü bu izinlerin toplanarak yıllık izinden düşürülmesi gibi uygulamalar da gündeme gelebiliyor.
Peki memurların saatlik izin hakkı var mı/ bu tür izinlerin yıllık izinlerine etkisi ne olur? Devlet memurlarının mesai saatleri içerisinde almış olduğu saatlik izinlerin toplanıp her 8 saatin 1 gün olarak değerlendirilerek yıllık izinden ya da mazeret izninden mi düşülmesi mümkün mü?
İşte bu sorunun cevabı:
Anayasamızın 50 nci maddesinin 3 ve 4 üncü fıkralarında "…Dinlenmek, çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla düzenlenir" hükmü yer almaktadır. Söz konusu hüküm ile çalışanların izin hakları Anayasa ile güvence altına alınmıştır.
KAÇ GÜN İZİN HAKKI VAR?
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 23 üncü maddesine baktığımızda, kanunda gösterilen süre ve şartlarla Devlet memurlarının izin haklarının olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca, söz konusu kanunun "Yıllık İzin" başlıklı 102 nci maddesinde, "Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir." hükmü , 103 üncü maddesinde ise ; " Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir.
KULLANILMAYAN İZİNLER NE OLUYOR
Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer. Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez. Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izni verilir." hükümleri düzenlenmiş bulunmaktadır. Anılan hükümler çerçevesinde , yıllık iznin kapsamı belirlenmiş ve bu izinlerin nasıl kullanılacağı düzenlenmiştir.
657 Sayılı Kanunun Mazeret İzni başlıklı 104 üncü maddesinde mazeret izinleri belirtilmiş (C) bendinde; " (A) ve (B) fıkralarında belirtilen hâller dışında, merkezde atamaya yetkili amir, ilde vali, ilçede kaymakam ve yurt dışında diplomatik misyon şefi tarafından, birim amirinin muvafakati ile bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde, mazeretleri sebebiyle memurlara on gün izin verilebilir. Zaruret hâlinde öğretmenler hariç olmak üzere, aynı usûlle on gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen bu izin, yıllık izinden düşülür" hükmü bulunmaktadır.
MESAİ BIRAKILABİLİR Mİ?
Kamu kurum ve kuruluşlarında memurlara gün içerisinde bağlı oldukları amirlerinin bilgisi dahilinde belli bir saate kadar izin verilmekte ve bu verilen izin uygulamada "saatlik izin" olarak ifade edilmektedir. Devlet memurlarının hak ve hükümlülükleri ile mali ve sosyal haklarını düzenleyen 657 sayılı Kanunda saatlik izin ifadesine yer verilmemiştir. İzinler konusundaki tüm düzenlemeler "gün hesabı" üzerinden ifade edilmiştir.
SONUÇ:
Bu itibarla, Memurlara gün içerisinde verilen saatlik izinlerin toplanarak her bir güne isabet eden kısmının yıllık izinden veya mazeret izninden düşülmesine yönelik meri mevzuatta bir hüküm bulunmamaktadır.
