Milyonlarca çalışanı ilgilendiren konuları Sabah Memurlar detaylarıyla açıklıyor. Sabah Memurlar'a yöneltilen soruları Sabah Gazetesi Yazarı Faruk Erdem tüm ayrıntıları ile yanıtladı. İşte sorular ve cevaplar...
Soru: Maliye kaydı olup bağ-kur kaydı olmayanlar ile ilgili düzenleme çıktı mı? (Ömer Faruk Yıldırım)
Cevap: Maalesef böyle bir düzenleme yok. Geçmişte bağkur kaydı olanlar için geriye doğru borçlanma imkanı da bulunmuyor. Ancak bazı mahkeme ve yargıtay kararları bulunuyor. Bir hukukçuya danışmanızı öneririm.
Soru: Hamile olmam sebebiyle işten ayrılmam halinde tazminat alabilir miyim? Tazminatımı alıp işten ayrılmam mümkün mü? (Müjgan Demir)
Cevap: İş Kanunu'na göre hamilelik nedeniyle iş sözleşmesini fesheden işçiye tazminat ödenmez ancak işveren yine kanuna göre hamile olan işçiyi ağır ve tehlikeli işlerde çalıştıramaz, gece mesaisi yaptıramaz. İşçi bu durumda kendi isteği ile işten ayrılırsa tazminat alamaz ancak işveren iş sözleşmesini haklı bir neden olmadan sona erdirirse tazminat ödemek zorundadır.
Soru: Özel bir işyerinde çalışırken işveren tarafından iş sözleşmem bildirimsiz olarak feshedildi. İşveren kıdem tazminatımı ödedi. Ancak ihbar tazminatımı ödemedi. İhbar tazminatı alma hakkım var mı? (Murat)
Cevap: İhbar tazminatının, iş kanunu'nun 17'nci maddesine uyarak yapılan geçerli nedenle fesihlerde fesih ihbar süresi tanımaksızın sözleşmenin işverence feshedilmesi durumunda ödenmesi gerekir. İş sözleşmesinin haklı neden olmaksızın işçi tarafından işverene ihbar süresi tanımaksızın derhal feshedilmesi durumunda da bu defa işçi tarafından işverene ödenmesi gerekir bu nedenle eski işvereniniz size önceden bildirim yapmadan çıkış verdiyse ihbar tazminatını ödemesi gerekir
Soru: İşe giriş tarihim 15.09.2002, tam zamanlı olarak haftada beş iş günü çalışıyorum. Emeklilik tarihim nedir? 3600 günü tamamlasam bile başlangıçtan dolayı 15 yılda emekli olmam mümkün mü? (Ali Yerli)
Cevap: SSK şartlarına tabi olarak 15 yıl, 3600 prim günden emekli olabilmek için işe giriş tarihinizin 08.09.1999 tarihinden önce olması gerekmektedir.
Çünkü bu tarihten sonra işe başlayanlar yaştan emekli olabilmeleri için 25 yıl sigortalılık süresi, kadın ise 58, erkek ise 60 yaş ve en az 4500 prim gün sigorta ödemiş olmaları şartıyla emekli olabilmektedirler. Yine 08.09.1999 tarihinden sonra işe başlayıp tam emekli olabilmek için kadın ise 58, erkek ise 60 yaş ve 7000 prim günü ödemiş olmak gerekmektedir.
Dolayısı ile sizin de girişiniz 2002 yılı olduğundan yukarıda saydığım şartlara tabisiniz. ayrıca hatırlatmak isterim ki; 08.09.1999 tarihinden sonra işe başlayanlar 15 yıl, 3600 prim günle emekli olamadıkları gibi yine 15 yıl ve 3600 prim günü ödeyip kendi isteğiyle istifa ederek işten ayrılarak tazminat hakkına da sahip olamıyorlar. Bunu da hatırlatmak istedim.
Soru: 11.07.1970 doğumluyum. Askerlik düştükten sonra 08.05.1991 yılında sigortam başladı. 6900 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? (Nihat Akyıl)
Cevap: 25 yıl, 52 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. Prim tamam, yıl tamam yaşı bekleyeeksiniz. Askerlik sigortadan önce sanırım eğer 18 ayın tamamını borçlanrırsanız tabi bu kadar askerlik gerekiyor o zaman 53 yaşında emekli olabilir8siniz.
Soru: Ben 1997 girişliyim. 30 Kasımda işten ayrıldım. Yaş bekliyorum. Hiçbir işe girmezsem emekli maaşım düşer mi. Eger çalışırsam en yüksek primi mi ödemeliyim? (Halil Öz)
Cevap: Hayır. Emekli maaşınız düşmez ama artmaz da. Eğer işe girer yüksek prim öderseniz haliyle emekli maaşınız da artacaktır.
Soru: Aralık 1958 doğumluyum. İşe giriş tarihim Mayıs 2012. Gün sayısı 2200.Yaştan dolayı ne zaman emekli olurum? Ne kadar prim doldurmak gerekiyor? (Hamide Özbey)
Cevap: Yaştan dolayı yani kısmi emeklilik için 4.500 günü doldurmanız gerekiyor. tabi bu da yetmeyecek 25 yıllık sigorta süresi de istenecek. Yani 4500 günü doldurup 2037'yi beklemeniz gerekir. Çok geç sigortalı olmuşsunuz. Emeklilmik zor görünüyor. BES tavsiye ederim.
Soru: 1980 doğumluyum. SSK girişliyim. 2200 gün pirimim var. Ne zaman emekli olabilirim? (Mevlüt Özkan)
Cevap: Ne zaman emekli olacağınızı sadece prim ve yaş değil işe giriş tarihiniz de belirliyor. İşe giriş tarihinize göre prim miktarı ve yaş şartı ortaya çıkıyor. Bu bilgiyi gönderirseniz emekliliğinizi hesaplayabiliriz. Ancak ne zaman sigorta olursanız olun 2.200 gün emeklilik için yeterli değil onu hatırlatalım.
Soru: 2 senedir özel bir şirkette çalışıyorum ama 3 gün önce işten ayrılış diye SGK'dan bize geldi. Aradık biz sigortayı biryerden çıkışınız ve geri giriş yapılmış dendi. İşyerine sorduğumuz da nakil yaptık dediler. O 2 senelik tazminat hakkım ölmüş müdür? Yapılan çıkış ve girişlerden haberim yok. (Mustafa Karaoğlan)
Cevap: Hayır ölmemiştir. Zaten size tazminat ödediğini işverenin ispat etmesi gerekir. O yüzden işten tazminat alacak şekilde ayrılırsanız çalışmalarınızın tamamını tazminat olarak alailirsiniz. Ancak istifa ederseniz alamazsınız hatırlatalım.
Soru: 01.06.1967 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 2000. Ne zaman emekli olabilirim? (Burcu İrem Ekinci)
Cevap: İşe giriş tarihinize göre 58 yaşında ve 7 bin gün prim ile emekli olbilirsiniz. O yüzden primlerinizi tamamlamanız gerekiyor.
Soru: Özel sektöre ait bir fabrikada çalışıyordum. Mesai yapmadığım için işten çıkarıldım. Bu olay normal mi, ne yapmalıyım? (İsmi Saklı)
Cevap: İş kanunu'na göre, işçi mesai yapmak zorunda değildir. Fazla çalışma durumunda işveren işçinin yıllık onayını almak zorundadır. Zorla fazla çalışma yaptırılamaz. Bu nedenle işten çıkarma haksız çıkarmadır. İhbar ve kıdem tazminatı hakkınız vardır. Arabulucuda dava açabilir veya alo 170'e şikayette bulunabilirsiniz.
