Vatandaşlar doğadan topladıkları kendiliğinden yetişen kuzugöbeği mantarını satarak gelir elde ediyor.
Toros Dağları'nın yüksek kesimlerinde ağaçların dibinden toplanan kuzugöbeği mantarı, bazı ailelere geçim kapısı oldu. Nisanda boy gösteren kuzugöbeklerini toplamak için çok sayıda kişi dağların yolunu tuttu.
Hacıoğlan Mahallesi'nde kuzugöbeği toplayan Suat Kocaer, doğadan topladıkları mantarın ilgi gördüğünü söyledi.
Yörede "dolaman" da denilen kuzugöbeğinin çok değerli olduğunu ifade eden Kocaer,
"Sandal ağaçlarının altında, yosunlu yerlerde, piren çiçeklerinin diplerinde bulunuyor.
Yerlerini bilmenler toplamaya çıkmasın, eli boş dönerler.
Bu sene yağmur çok az yağdığı için kuzugöbeği mantarı az oldu ve fiyatı yükseldi.
Tazesinin kilosu 600 liraya kadar satılıyor. Kurusu ise 1500-2000 lira civarında." diye konuştu.
Laboratuvar ortamında üretmeyi hedefliyorlar
Düzce Üniversitesi tarafından kuzu göbeği mantarının laboratuvar ortamında yetiştirilmesi için çalışma başlatıldı. Üniversitenin Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Merkezi Müdürü Prof.Dr. Ertuğrul Kaya, "Bunu yetiştirsek dünyada ilk olacağız" dedi.
Düzce Üniversitesi Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Merkezi mantar laboratuvarlarında hem yemeklik hem ilaç olarak kullanılan mantarların kültür ortamında yetişmesi için çalışmalar yapılıyor.
Bu kapsamda henüz laboratuvar ortamında kültür edilememiş kuzu göbeği mantarı üzerinde çalışmalar başladı.
Prof.Dr. Ertuğrul Kaya, Avrupa'da kuzu göbeği mantarının tercih edildiğini belirterek,
"Ülkemizde oldukça fazla yetişiyor. Bu sene doğal ortamında az yetiştiği için fiyatı oldukça yükseldi. Fiyatları normal yemelik mantar fiyatlarına göre çok yüksek seyir ediyor.
Yaş olanı için kilogram fiyatı 200 ile 300 lira arasında değişiyor. Kuru halinin fiyatları ise daha çok yükseliyor. Kilogramı 3 bin lira civarında." dedi.
Prof.Dr. Ertuğrul Kaya, kuzu göbeği mantarının doğada bazı bitkilerle birlikte mikorizon yaşadığını düşündüklerini ve bu sebeple kültür ortamında yetiştirilemediğini dile getirerek,
"Bazı bitkilerle birlikte mikorizan yaşadığı düşünülüyor. Bu nedenle üretimi yapılamadı. Biz farklı türlerini topladık.
Düzce'den, Ege ve Akdeniz'de ormanlardan numuneleri topladık ve mikorizan olmayanların üzerinde çalışmalarımızı başlattık.
Biz üretim çalışmalarıyla ilgili olarak misal çalışması başlattık. Misal üretimini başardık.
Şu anda komposlara nakil işlemlerini yaptık. En iyi kompos ortamını bulmak için çalışmalarımız devam ediyor." diye konuştu.
'ÜMİTLİYİZ'
Çalışmaların başarıyla tamamlanması durumunda dünyada ilk kez kuzu göbeği mantarının laboratuvar ortamında yetişeceğini söyleyen Prof. Dr. Kaya,
"Bu konuda çalışan bilim insanları kendi aralarında bunun üretimini kimse yapamaz, yapan çok popüler olur, yapan çok başarılı olur şeklinde görüş bildirilmesi vardır.
Biz bunun şapka üretimini de gerçekleştirirsek bu konuda dünyada ilk olacağız. Bu konuda oldukça ümitliyiz." dedi.
Denizli'de ormanlık alanlarda doğal olarak nisan-haziran aylarında yetişen ve birçok insanın geçim kaynağı olan kuzugöbeğinde yaşanan kuraklık etkili oldu.
Kuzugöbeği için dağ bayır gezen toplayıcılar, bu yıl sonbahar ve kış aylarında yaşanan kuraklık nedeniyle elleri boş dönüyor.
Denizli'nin Bozkurt ilçesinde kuzugöbeği merkezi olarak adlandırılan Hayrettin Mahallesi'nde de kuzugöbeği toplayıcıları bu yıl dağdan eli boş dönüyor.
