Maymun çiçeği virüsü Türkiye basınında yer almaya başladı. İngiltere'de Nisan ayında başlayan salgının ardından Portekiz ve İspanya'dan da benzer haberler geldi. Son dakika ABD haberiyle de tehlike iyice arttı. Bu noktada maymun çiçeği virüsü belirtileri neler, bulaşıcı mı, nasıl bulaşır? Soruları yanıt arıyor. ABD'de, 2022 yılının ilk yeni virüs kaynaklı ilk vakanın Massachusetts eyaletinde görüldüğü açıklandı. Peki, maymun çiçeği virüsü nedir? İşte yanıtlar…
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?
Maymun Çiçeği hastalığı ilk olarak Orta ve Batı Afrika'da tespit edildi. Viral bir zoonotik hastalık olan Maymun Çiçeği, 1958 yılında laboratuvar ortamında maymun kolonilerinde çiçek benzeri bir hastalığın tespit edilmesiyle literatürde yer aldı. Virüs ismini de buradan almaktadır.
Maymun çiçeği virüsü ilk olarak insanda 1970 yılında tespit edildi. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülen virüsün iki farklı genetik grubu bulunuyor. Buna göre insanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BELİRTİLERİ
Hastalığın kuluçka süresi de denilen enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan süre genellikle 6-13 gün olarak belirlendi. Ancak 5-21 gün olarak da değişebiliyor.
Maymun çiçeği virüsü belirtileri şöyle seyrediyor:
Hastalığın belirtileri iki döneme ayrılabilir:
- Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.
- Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95'inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75'inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar (vakaların %70'inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20) etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara doğru değişiklik gösterir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ BULAŞICI MI, NASIL BULAŞIR?
Bu virüsün sebep olduğu hastalık; bulaşıcı hastalıklar arasında yer alıyor. Virüs insanlarda çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşıyor. Ancak salgını doğuran nokta insandan insana da bulaşıyor olması.
Bu noktada tüketilen etin pişme derecesine ve hayvan kesim merkezlerine dikkat etmekte fayda var. Virüs özellikle çocuklarda şiddetli seyrediyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI TEDAVİSİ NEDİR?
Virüs tedavisi denebilecek kesinlikte bir yöntem bulunmuyor. Hastalığı kontrol altında tutmak için çiçek aşısı ve antiviraller kullanılıyor. Ancak çiçek aşısına ulaşmak da pek mümkün değil. Maymun çiçeği virüsü aşı çalışmalarında gelişme söz konusu ancak henüz halka açılan bir tedavi yok.
