Türkiye'de ismini yetiştiği ilçeye veren tek bitki olan ve adına festival organize edilen Safran'ın hasadı Safranbolu ilçesinde başladı. Çeşitli nedenlerle yok olmak üzere olan Safran çeşitli kurum ve kuruluşların yaptığı çalışmalar ile tekrar üretime başladı. 2022 yılında 8 köyde 28 üretici 79 dekar alanda Safran Üretimi yaptı. Ağustos ayı sonuna doğru Safran soğanları toprakla buluşurken, Ekim Ayının 15 inden sonra çiçek açmaya başlamasıyla Kasım ayının 20'sine kadar Safran tarlalarından toplanacak.
Safranın verimi yıldan yıla değişir. Safran soğanları toprak altında 3 yıl toprak altında kaldıktan sonra 3.yıl soğanlar sökülür, kuru ve karanlık ortamda muhafaza edildikten sonra tekrar toprakla buluşturulur. Ortalama 80-120 bin çiçekten 1 kilo Safran elde edilir. Bir kişi günde en fazla 4 kilo Safran Çiçeği toplayabilir. Safran çiçeğinin toplanması sabah çok erken saatlerde yapılması gerekir, güneşi gören çiçek kendini kapatır ve toplanması zor olur. Tüm bu hususlar dikkate alındığında safranın yetiştiriciliğinin çok zahmetli olması, düşük verimi ve yoğun emek istemesi onun dünyanın en pahalı baharatı olmasının başlıca sebepleri arasındadır.
SAFRAN KANSER İLAÇLARININ HAM MADDESİ OLARAK KULLANIYORLAR
Hücre yenileme özelliği nedeniyle son zamanlarda kanser ilaçlarının ham maddesi olarak kullanılmaya başladığını belirten Tarım ve Orman İl Müdürü Çetin Ayvalık" Ağırlığının 100 bin katı kadar sıvıya kendi rengini verir. Safran boya, kimya, gıda, kozmetik ve ilaç sanayileri başta olmak üzere bir çok sanayilerinde hammadde olarak kullanırken, hücre yenileme özelliği nedeniyle de kanser hastalarına şifa olmaya başladı. Safranbolu safranı, İran, İspanya, Hindistan, Yunanistan gibi bazı ülkelerde üretilen çeşitlerine göre sertlik, renk, aroma ve kalite bakımından en kaliteli Safranı olarak değerlendiriliyor. Kaliteli olması nedeniyle büyük kentlerde yurt dışından gelen Safranın bazı büyük kentlerde Safranbolu Safranı diye satılması ve üreticilerin, Safranbolu Safran satan esnafların mağdur olması nedeniyle 12 yıl önce Safranbolu Kaymakamlığı ve Esnaf Odamızın girişimiyle Türk Patent Enstitüsü 144 tescil numarasıyla Menşe Coğrafi İşaret alınarak tescili yapıldı.Bu yıl İl Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak Safranbolu TSO nun maddi destekleri "Lavanta Kokulu Safran" projesi yaparak 15 dekarlık alana Safran ekimi yaptık. 15-17 sene önceki yıllarda ilçemizde 1 üretici 1 dekarlık alanda üretim yaparken, Tarım Müdürlüğü olarak yaptığımız çalışmalar sonunda bu yıl 8 köyde 24 üretici ve 79 dekarlık alanda üretim yapılıyor"
KİLOSU 100 BİN TL
Halk arasında altın ile eş değer baharat olarak anılan Safran'ın kilosu 100 liraya alıcı bulurken, bu yıl ilçede 40 kilo civarında üretim bekleniliyor. İlçeye bağlı Yukarı Çiftlik köyü Keten mahallesinde üretici İsmail Yılmaz 27 dekarlık alanda üretim yaparak en çok alana ekim yapan Safran üretici unvanına sahip olurken, Yılmaz bu yıl 27 dekarlık alandan 20 kilo civarında Safran elde etmeyi beklediğini, havaların müsait gitmesi nedeniyle bereketli bir yıl olduğunu belirterek "Ürettiğimiz Safranlar, Safranbolu Safran'ının kalitesinin sadece yurt içinde değil yurt dışında da tanınmasına ve hak ettiği değeri bulmasına katkı veriyor."
TURİZME KATKI SAĞLIYOR
Öte yandan son yıllarda revaçta olan Lavanta turları gibi Safran turları ile turizm hareketliği ve çeşitliliği getirdiklerini belirten üretici İsmail Yılmaz "Eskiden Eylül ayında okulların açılması ile ilçemizde turizm hareketliliği biterdi, Biz aynı Lavanta bahçelerine yapılan turlarını Safran ekimi yapılan alanlara da düzenlenmesi için tur şirketleri ile görüştük. 2018 yılından itibaren Safran turları başladı. Ama pandemi nedeniyle 2020 yılında ara verildi. Normal duruma geçilmesiyle 2021 yılından itibaren turlar tekrar başladı. Bu yıl da tur şirketleri gelmeye başladı. Her yıl bu aylar da Türkiye'nin ve Avrupa'nın hatta Uzak Doğu ülkelerinden tarlamıza turlar düzenlenmeye devam ediyor, gelen misafirlerimiz Safran çiçekleri arasında resim çekiyor, Safran topluyorlar. Safran'ın faydasını bilenler Safran alıyor. Hatta ülkemizde yerleşen Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Sudi Arabistan ve Libya ülke vatandaşları bele geliyorlar, onlarda Safran alıyorlar. Araplar Safran'ı yemeklerinde bolca kullanıyorlar, hatta çay yerine Safran Çayı içmeye başladılar. Böylece ilçemizdeki turizm hareketliliğini uzattık. Ekim ayı başında başlayan Safran Turları Kasım ayının 20 sine kadar devam ediyor. Sadece turizm girdisi sağlanmıyor, evlerinde Safrandan çeşitli ürünler yapan köylülerimiz, esnaflarımız da Safran sayesinde ekmek parası kazanmaya başladılar. Safran turları sayesinde hem Dünya'nın en kaliteli Safranını yerinden alma imkânı buluyorlar. Safran Turları sadece ilçemize değil Eflani, Pınarbaşı, Eskipazar Hadrianapolis antik kentine gelen turist sayısının artmasına sebep oldu. Ayrıca köylü vatandaşlarımız yetiştikleri ürünlerden yaptıkları çeşitli ürünleri de satma imkânına vesile oldu.
SAFRAN EKİM AYINDA SAFRANBOLU'DA TURİZMİ HAREKETLENDİRDİ
Öte yandan Safranbolu Turizm İşletmeleri Derneği ilçede Safran Turları başlatan Safran Üreticisi ve Dernek üyesi İsmail Yılmaz'a teşekkür ettiklerini belirterek" Geldiğimiz noktada görüyoruz ki Ekim ayı boyunca hafta sonları kentimizde turizm hareketliliği oldukça fazla, hatta otellerimizde boş oda bulmak neredeyse imkansız. Bunda elbette safranın payı büyük. Kendisi zaten altın kadar kıymetli olan bitkimizin şehrimiz turizmine, giderek artan bu katma değeri kazandırmasından büyük mutluluk duyuyoruz. O sebeple biz, festival ortaklarından biri olan SAFTİD olarak tekrara girmek yerine bugün safranla ilgili yürütülen çalışmalarda turizm anlamında kentimizin daha da bilinir olmasını sağlayan başta en büyük safran üreticimiz ve dernek Yönetim Kurulu üyemiz Sayın İsmail Yılmaz'a yıllardır tarlasını bu tip etkinliklere açarak muazzam ev sahipliği yapıyor olmasından ötürü; Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfımıza festivalimizin öncülüğünü yapıp istikrarlı şekilde devamlılığını sağladığından ötürü teşekkür ederiz" dedi.
