MEXICO CITY - İbadet edenler Bakire Meryem'in harikulade tasvirini seyredebilmek için Señora de Guadalupe tapınağında toplanıyor. Aziz avında olan seküler hacılar Frida Kahlo'nun evi Casa Azul'a (Mavi Ev) doluşuyor. Her turist, Aztek tanrılarının tüyler ürperten heykellerinin bulunduğu Milli Antropoloji Müzesine uğruyor. Buralara kıyasla, Mexico City'nin çok sayıdaki çağdaş sanat müzesine pek az kişinin yolu düşüyor. Ancak bir sanat fuarından öbürüne gitmek için tüm gezegeni turlayan küratörler, koleksiyoncular ve tüccarlar gibi sanat profesyonellerinin izlediği rotada yakın zamanda Museo Jumex'in açılmasıyla en azından bir kurum kendisine yer bulabilir. Daha doğrusu, Jumex'i uluslararası olma tutkularıyla kendi stilinde özel bir müze olarak ortaya çıkaran meyve suyu imparatorluğu Grupo Jumex'in varisi Eugenio López Alonso'nun umudu bu yönde. López, Mexico City 1990'larda genç sanatçılarla dolarken, Meksika sanatına ve kendi kuşağının ulusla rarası çal ışmala r ına yoğunla şa ra k koleksiyon oluşturmaya başladı. 2700'den fazla parçadan oluşan koleksiyonunun Latin Amerika'daki emsalleri arasında en büyüğü olduğu düşünülüyor. 2001 yılında López, Ecatepec de Morelos varoşlarındaki Jumex fabrika kompleksi binalarında bir teşhir alanı oluşturdu. Ancak bölgenin uzaklığı ve ziyaretlerin ancak randevuyla yapılabildiği katı güvenlik önlemleri yüzünden Galería Jumex, pek az ziyaretçi çekiyor. Yeni Museo Jumex ise, eskisinin aksine kentin tam merkezinde, geç saatlere kadar açık ve tam bir uğrak yeri. İngiliz mimar David Chipperfield tarafından dizayn edilen üç katlı bina, hafif travertenlerden oluşan sade bir blok; tepesindeki "testere dişli kret" dışında herhangi bir süsü yok. Görsel olarak, 2011 yılında Meksikalı milyarder Carlos Slim Helú tarafından, Rönesans'tan Rodin'e kadarki Avrupa sanatının ve Meksika sanatının çeşnisi olan kendisine ait koleksiyonu sergilemek üzere açılan Museo Soumaya'nın gölgesinde kalıyor. Jumex'in ana açılış sergileri binanın sönük tesirinin ağırlığını taşıyor. Colección Jumex ve Fred Sandback seçmelerinden oluşan iki boyutlu mekân, 50 Jumex öğesinin arasına serpiştirilen 2003 yılında vefat eden New York merkezli minimalist-kavramsalcı Sandback'e ait yedi heykeli de bünyesinde barındırıyor. Sandback'ın çalışması, geometrik şekiller ortaya çıkarmak ve boşluğun sınırlarını çizmek için duvarlar, tavanlar ve zemin arasında sıkıca gerilmiş renkli ipliklerden oluşuyor. Sergideki 50 sanatçıdan sadece 10'u M eksikalı. A ncak b u k üçük grup bile oldukça başarılı. İnteraktif çalışması "Oval Billiard Table" ile itibar kazanan Gabriel Orozco ve müzenin dış kısmında kinetik bir sanat eseri sergilenen Damián Ortega gibi dünyaca tanınan birkaç sanatçı var. Fakat diğer sanatçılar; Eduardo Terrazas, Minerva Cuevas, Teresa Margolles de dünyaca tanınmayı hak ediyor. Diğer açılış töreni etkinliği "James Lee Byars: 1/2 an Autobiography" ilk bakışta ilginç bir seçime benziyor. 1997'de vefat eden Byars'ın Meksika ile hiçbir bağlantısı yok, Amerika'da ise başına buyruk biri olarak algılanmıştı. Sergi mürekkepli tablolar; mektuplar ve origamiden ilham alan katlanmış kâğıtlarla gösterişten bir hayli uzak. Oysa fotoğraflarından, videolarından ve elimizde kalan eşyalardan bildiğimiz üzere Byars'ın performansında net bir barok görkemi vardı. Byars'ın Mexico City'deki kitleyi çekip çekmeyeceğini göreceğiz. Hedef kitlenin b ölgesel m i, k üresel m i veya her ikisi de mi olduğu sorusu; uluslararası normun dışında kalan ama onun bir parçası olma tutkusuna sahip çoğu küçük müzenin tartması gereken kurumsal kimlikle ilgili bir soru. Jumex'in nasıl gelişeceğini görmek ilginç olacak. Şimdiden belli belirsiz bir kişiliği varmış hissini veriyor. Şayet daima en sadık kitle olacak olan yerel sanatçılara daha çok ilgi gösterebilirse ve abartılı yükselişler için çırpınmak yerine kalitesi ne olursa olsun sahip olduğu koleksiyonuyla çok ve hayal gücüyle birlikte düşünebilirse; kendisini sanat dünyası siyasetinden ziyade dünya siyaseti bağlamında konumlandırabilirse; kozmopolit ve bölgesel buluşmaların yapıldığı bir mekân ve gelecek için bir model olabilir.
HOLLAND COTTER
