OMÜ’lü akademisyenin kurduğu “Adapha Yapay Zeka” firması ile sağlık sorunu olan çocuklar erken dönemde tespit edilebilecek

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğr. Gör. Sema Gül Türk tarafından kurulan Adapha Yapay Zeka firması Keiretsu Forum Melek Yatırımcılarından Hulusi Berik ve Ali Aksakarya tarafından 1 milyon 250 bin değerlemeyle ilk yatırımını aldı. Geliştirilecek yapay zeka, yeni doğan çocukların hareketlerini analiz ederek nörolojik olarak kaynaklanan veya fiziksel olan sağlık sorunu tespit ederek uzmanların erken zamanda müdahale etmesini sağlayacak.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğr. Gör. Sema Gül Türk, yeni doğan bebeklerde nörolojik sebeplerden kaynaklanan veya fiziksel olarak bulunan sağlık sorununu tespit edebilecek bir yapay zeka projesi oluşturdu. Yapay zeka çalışmaya başladığında çocuklar tipik ve atipik olarak sınıflandırılacak ve bebeğin problemi erken teşhis edilerek uygun terapilere yönlendirilebilecek. 11 yılı aşkın süredir fizyoterapi alanında çalışmalar yapan Sema Gül Türk, 11 yıldır erken müdahaleye kavuşabilmiş çocukların ne kadar ileri gittiğini fakat geç kalan bir, iki yaşında veya 7 aylıkken oturamıyorum diyerek fizyoterapiye gelen çocukların ne kadar zor şartlarda ilerlediğini gördüğünü söyledi. Bir kaç yıl yeni doğan yoğun bakım ünitesine girdiğini belirten Sema Gül Türk, "Çocuklara erken müdahaleye kavuşturacak bir sistem oluşturmalıyız diye düşündüm. Erken müdahaleye kavuşturmamız içinde dünya geneline uyum sağlamamız gerekiyor. Global düşünmemiz gerekiyordu. Bunun için çeşitli eğitimler almaya karar verdim. Yürüme analizlerine, hareket analizlerine yönelik, teknoloji ile bağdaşlaşan bir çok eğitime gitmeye çalıştım. Ulusal, uluslararası bir çok alanda yeterliliğimi kanıtladım. En son 2018 yılında aldığım eğitimden sonra bu işin tek başına fizyoterapistle veya yeni doğan doktoru, çocuk nöroloğu ile olmayacağını anladım. Bu işin tamamı ile teknoloji ile bağdaşlaşması gerektiğini gördüm. 2018 yılında ailelerden bana gelen çocuk videolarının analizlerini başka bir şeylerinde yapması gerektiğini düşünerek aklımda bir şeyler oluşturmaya başladım. Sonrasında Bireysel Genç Girişim (BİGG) başvuruları açıldı. Samsun Teknopark’ta BİGG başvurularına yönelik eğitimlere katıldık. Öncelikle fikrimizi sunduk. Bir aşamadan geçtim ve kabul edildi. Sonrasında nasıl bir fikir ilerletilir, fikir bir yerden bir yere nasıl taşınabilir tarzında eğitimler aldım. Sonrasında başvurularımız TÜBİTAK’a kadar iletilebildi" dedi.

"100’e yakın proje içerisinden birinci olduk"
Proje süresinde OMÜ’de proje pazarı açıldığını ve burada 100’e yakın projeden birinci olduklarını ifade eden Türk, " Birinci olmamızın akabinde TÜBİTAK’tan güzel haber geldi ve projemiz kabul oldu. Akabinde şirketimizi kurduk ve projemiz başladı. Teknopark yeni nesil yatırımcılık adı altında bir çalışmaya bizi de dahil etti. Yatırımcılardan Keiretsu Forum Yönetim Kurulu Başkanı Hulusi Berik bizimle ilgilendiğini söyledi. Sonrasında yatırım almaya hak kazandığımızı belirtti. Şirketimiz 1 milyon 250 bin değerleme ile yatırım aldı. Bu yazılım yatırımı bizim için çok büyük bir aşama oldu. Buradaki en büyük hedef hayalim olan bütün çocukların o erken müdahaleye kavuşmasını sağlayacak sistemin geliştirilmesidir. Bir yapay zeka sistemi kurulacak. Bizim teknoloji alanı ile değilde daha çok sağlık alanına ilgimiz olduğu için daha çok bir bir araya gelmek ve bunları birbirine aktarabilmek çok kolay olmuyor. Multidisipliner yaklaşımın ne kadar önemli olduğunu gördük" diye konuştu.

"Erken teşhis önemli"
Geliştirdikleri yapay zekanın uygulama noktasında bilgi veren Türk, "Bebeklerin en erken dönemde çeşitli verilerini alarak çıplak gözle bakarak edilen analizlerin yapay zekaya yerleştirilmesini sağlıyoruz. Burada çeşitli değerlendirme sistemlerimiz var. Örneğin diyelim bebek beyin felci. Bebeğin doğumda veya doğum sonrasında beyin gelişen bir lezyon oluşuyor. Bu kanama yada oksijensiz kalma sonucu oluşuyor. Bu gelişen lezyon bebekte çeşitli hareket bozukluklarına neden oluyor. Bu bozukluk bütün kaslarda olabilir. Bu hastalığın nereden vuracağını az çok kestirebilsekte klinik seyir çok önemli bir durumdur. Serebral Palsi hastalığını erken dönemde tespit edebiliyorsak, bebek eğer geç dönemde oturamayacak durumdaysa erken müdahale sayesinde oturabiliyor. Bizim asıl hedefimiz bu yaşam kalitesini bebeğe edindirmektir. Çocukların beyin felci hastalığı en erken dönem teşhis edip bir an önce rehabilitasyon merkezlerine, fizyoterapi uygulamalarına, dil konuşma terapisine gidişini sağlayabilmektir" açıklamasında bulundu.

Projenin hayata geçmesine ve gelişmesinde katkısı olan kişilere de teşekkür eden Türk, "Rektörümüz Prof. Dr. Sait Bilgiç hocamızın ileri görüşü ve bize aşıladığı çalışma şevki, projenin başlangıç aşamasından beri mesleki gelişimime katkısını esirgemeyen Prof. Dr. Murat Terzi hocamın sağladığı özgüven için ve alanda ilerlememe vesile olan Prof. Dr. Canan Seren hocamın yeni doğan döneminden itibaren bebekleri takip ederek erken müdahalenin önemini vurgulamamı sağladığı için teşekkür ederim"şeklinde konuştu.