Kullanıcı hakları ve gizlilik kısmı genelde okunmayan kullanıcı sözleşmeleri içinde genelde okunmadan onaylanıp geçiliyor.
Google'ın Gizlilik Politikası'nda 15 defa reklam kelimesi geçiyor. Bilgi toplama kısmı için kullandıkları şu cümle ise eminim bir çok Google kullanıcısını ürkütecektir;
Kullandığınız dil gibi temel konulardan, hangi reklamları yararlı bulduğunuz veya çevrimiçi ortamda sizin için en önemli kişiler gibi karmaşık konulara kadar her tür bilgiyi, tüm kullanıcılarımıza daha iyi hizmetler sunmak amacıyla toplarız
Herhangi bir Google ürününü kullandığınızda bilgi toplama sürecine katkıda bulunuyorsunuz. Tüm bilgiler ise tek sonuca hizmet ediyor; Size en uygun reklamı en uygun zamanda gösterebilmek.
Google 2011 yılında toplam gelirlerinin (37.9Milyar $) %96sını reklam gelirlerinden elde etti.
Dijital mecraların hem ölçülebilir hem de kitleyle hızlı etkileşime uygun olması reklamcıların hayatını kolaylaştırıyor. Kitleleri küçük bir örneklem kümesi üzerinden genellemek yerine özel algoritmalarla çalışan özel yazılımsal araçlar kullanılarak etkin hedefleme yapılabilmekte. Hedeflemede en önemli kriter ölçülebilirlik. Bir taraftan hedef kitle ölçümü yapıp diğer taraftan reklamın geri dönüşümünü ölçmek, reklam yayınlanırken değişkenlere göre kampanyanın süreçlerine etki edebilmek reklamcılık için paha biçilmez bir özellik. Hatta süreçlere de yine adserver dediğimiz reklam sunucularının otomatik olarak müdahale etmesi hayatı kolaylaştırıyor.
Reklamveren ve marka için yüksek geri dönüş elde edebildiği hedef kitle odaklı, etkinliği yüksek iletişim fırsatı sağlanmış oluyor.
Kullanıcı açısından en büyük avantajı ilgi alanına girmeyen markaların iletişim bombardımanına maruz kalmaması olacak. Olacak diyorum çünkü dijital mecralarda reklam alanlarının yoğunluğu hedeflenmiş reklamların etkisini azaltıyor. Kullanıcıyı en çok rahatsız eden nokta ise kendisinin bile farkında olmadığı birçok veriyi kullanmak üzere bir algoritmaya bağışlamış olması. Adserver algoritmaları kullandığınız browserdan, aldığınız ISP hizmetine kadar bir çok veriyi toplayıp işlem yapabilirler. Bu durum kullanıcının dijital ortamlara güven hissini zayıflatmakta ve bir takım paranoyalara sebep olmakta.
Hedefleme sistemlerinin kullanıcılara daha çok katkı sağlayabileceği doğru anlatılmadığında hedeflemeyle ilgili ciddi sorunlar çıkacaktır.
1. Konum Hedefleme (Geo Targeting): Kullanıcının lokasyonuna özel reklam gösterilebilir. Bunu kullanıcının beyan ettiği lokasyon kullanarak veya kullanıcının internete bağlandığı IP aralığından yapmak mümkün. Türkiye'de tek sorun Türk Telekom'un elinde bulundurduğu IP aralıklarını sağlıklı olarak güncelleyemeyip sektörle paylaşmaması.
2. Demografik Hedefleme (Demo Targeting): Kullanıcının anket beyanına veya üyelik verilerine dayanarak cinsiyetine, yaşına, eğitim düzeyine, gelir seviyesine kısaca SES sınıflandırmasına göre yapılabilmekte. Burada Facebook gibi sosyal medya ürünlerinin API hizmetlerinden faydalanmak ta mümkün.3. Tekrar Hedefleme (Re-targeting): Markaların internet sitelerine giren kullanıcıların daha sonra içerik odaklı sitelere girdiğinde daha önce ziyaret ettiği markanın reklamını görmesi işine deniyor. Türkiye'de teknolojik altyapı nedeniyle çok aktif kullanılmıyor.
4. Davranışsal Hedefleme (Behavioral Targeting): Kullanıcının ziyaret ettiği sitelerde bıraktığı sayfa görüntülenme, sitede kalma, interaktivite bilgileri üzerinden yapılan data-mining ile kullanıcının ilgisine dayalı segmentler oluşturulup bu segmentleri hedefleme işine deniyor. Sıkıcı ve başarı oranı hayal kırıklığı olabilen bir hedefleme tipi. Hiç bir şirketin mükemmel yaptığını görmedim.
5. İçeriksel Hedefleme (Contextual Targeting): Özellikle içerik yoğunluklu site veya servislerde, içeriğin niteliğine bağlı olarak yapılan hedefleme tipidir. Linkz, Contera gibi ürünler kelime parlatmayla bu işi yapmayı denemekteler. Google Adsense ise site içeriğine göre standart banner alanlarında içerik ilişkili banner göstermekte.
6. Görsel Hedefleme (Creative Targeting): Farklı içerikli sitelerdeki kullanıcılara ilk seviyede markayı tanımlayan farklı görsellerle reklam gösterimi yapılıp 2. aşamada geri-dönüşü yüksek olanları daha yoğun gösterme işidir. Tamamen deneysel yollarla yapılır.
7. Kategori Hedefleme (Section Targeting): Özellikle haber sitelerindeki farklı haber kategorilerine uygun reklamlar yayınlayarak yapılan hedefleme tipidir. Planlamacılar için kolay ve açıklanabilir olması nedeniyle yoğun kullanılır.
Özetle hedefleme yapılarak kampanyanın geridönüşü artırılırken yapılan reklam yatırımından ciddi miktarlarda tasarruf edilebilir. Gelecekte mobil, tv ve outdoor ile güçlendirilmiş ve geliştirilmiş hedefleme türleri ortaya çıkması beklenmektedir.
Konuyla ilgili yorumlarınızı aşağıdaki alanda lütfen paylaşın.