Uluslararası haber ajansı Reuters, Kremlin'e yakın üç kaynağa dayandırdığı özel haberinde, Alaska'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump'ın yaptığı görüşmenin perde arkasını ortaya çıkardı.
ALASKA'DA TARİHİ PAZARLIK
Konuyla ilgili hassasiyet nedeniyle isimlerinin açıklanmamasını isteyen kaynaklar Reuters'a, Putin'in, geçtiğimiz hafta Alaska'da Trump ile bir araya geldiğini ve üç saat süren kapalı görüşmenin neredeyse tamamını Ukrayna'da bir uzlaşının nasıl sağlanabileceğini tartışarak geçirdiğini bildirdi.
Kaynaklara göre, Putin, Trump'a görüşmenin Ukrayna'da barışa giden yolu açmasını umduğunu söyledi.
PUTİN'İN BARIŞ FORMÜLÜ
Reuters, zirvede Putin'in teklifine dair şimdiye kadarki en detaylı Rus kaynaklı bilgileri derleyerek Kremlin'in savaşı sona erdirmek için olası bir barış anlaşmasında neler görmek istediğini ortaya koydu.
Kaynakların söylediğine göre, Putin, Haziran 2024'teki taleplerine kıyasla bazı toprak taleplerinde taviz verdi. O dönemde Moskova, Ukrayna'dan kendi parçası saydığı dört bölgenin (Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk – yani Donbas – ile güneydeki Herson ve Zaporijya) tamamını vermesini talep etmişti.
Kiev bu şartları teslimiyet olarak gördüğü için reddetmişti.
MOSKOVA'NIN YENİ ÖNERİSİ
Kaynakara göre, yeni teklifinde Putin, Ukrayna'nın halen kontrol ettiği Donbas bölgelerinden tamamen çekilmesi talebinde ısrar ediyor. Buna karşılık Moskova, Zaporijya ve Herson'daki mevcut cephe hatlarını korumayı kabul edecek.
Kaynaklara göre Moskova, ayrıca Ukrayna'nın Harkiv, Sumi ve Dnipropetrovsk bölgelerinde elinde tuttuğu küçük alanları da anlaşmanın parçası olarak geri vermeye hazır.
ABD'nin tahminlerine ve açık kaynak verilerine göre Rusya, Donbas'ın yaklaşık %88'ini, Zaporijya ve Herson'un ise %73'ünü kontrol ediyor. Aynı zamanda Rus güçleri şu anda Ukrayna'nın beşte birini kontrol ediyor.
Putin, daha önceki taleplerinde olduğu gibi Ukrayna'nın NATO hedeflerinden vazgeçmesini, ABD öncülüğündeki askeri ittifaktan doğuya daha fazla genişleme olmayacağına dair yasal güvence verilmesini, Ukrayna ordusunun sınırlandırılmasını ve Batılı askerlerin Ukrayna topraklarında barış gücü olarak konuşlandırılmamasını istiyor.
"PUTİN TAVİZ VERMEYE HAZIR"
Kremlin'e yakın üç kaynak, Alaska eyaletinin Anchorage kentindeki zirvenin savaş başladığından bu yana barış için en iyi fırsatı sunduğunu çünkü Putin'in taviz göstermeye istekli olduğunu ve şartların açıkça konuşulduğunu belirtti.
Kaynaklardan biri, "Putin barışa hazır. Trump'a verilen mesaj buydu" ifadelerini kullandı.
GÖZLER YENİDEN İSTANBUL MÜZAKERELERİNDE
Reuters'a göre, Ukrayna'nın Donbas'ın kalan kısmını bırakıp bırakmayacağı hala belirsiz; eğer bırakmazsa savaş devam edecek. ABD'nin Rusya'nın elinde tuttuğu Ukrayna topraklarını tanıyıp tanımayacağı da net değil.
Kaynaklardan biri, Rusya ve Ukrayna'nın anlaşmaya varması için birkaç resmi seçeneğin olduğunu belirtti.
Kaynağa göre, bunlardan ilki 2022'deki İstanbul müzakerelerine geri dönmek. İkincisi ise Rusya, Ukrayna ve ABD arasında yapılacak ve BM Güvenlik Konseyi tarafından tanınacak üçlü bir anlaşma olabilir.
Kaynaklardan biri, "İki seçenek var: savaş ya da barış. Barış olmazsa daha fazla savaş olur" ifadelerini kullandı.
