Depremin boyutu ortaya çıktı: Asrın felaketi uzaydan böyle görüntülendi…

27 Kasım 2022 Islahiye/Gaziantep Deprem bölgesinden gelen öncesi sonrası fotoğrafları felaketin boyutunu bir kez daha gözler önüne serdi. İşte, Türk ve yabancı uzmanların araştırmalarını yoğunlaştırdığı depreme ilişkin yeni görüntüler... 13 Şubat 2023 Islahiye/ Gaziantep 26 Haziran 2022 İskenderun 12 Şubat 2023 İskenderun 26 Haziran 2022 İskenderun 12 Şubat 2023 İskenderun 27 Şubat 2022 Altınüzüm/Gaziantep 7 Şubat 2023 Altınüzüm/Gaziantep 12 Şubat 2023 Kahramanmaraş 13 Şubat 2023 Kahramanmaraş Hatay/Antakya 22 Kasım 2023 Türkiye'nin konumunun tam 3 metre kaymasına neden olan ve dünyanın 'asrın felaketi' olarak nitelediği depremin uydu görüntüleri paylaşıldı. ABD'li MAXAR paylaştığı yeni görüntülerde depremin meydana getirdiği hasarı ve arama-kurtarma çalışmalarını uzaydan görüntüledi. Hatay/Antakya 8 Şubat 2023 Öte yandan uzmanlardan dikkat çeken açıklamalar geldi. İtalyan gazetesi Corriere della Sera'ya konuşan İtalyan Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü'nün başkanı Carlo Doglioni deprem analizinde bulundu. Hatay/Antakya 22 Kasım 2023 Doglioni fay haatının bulunduğu Anadolu levhasının Arap levhasına göre kuzeydoğu-güneybatı yönünde en az 3 metre hareket ettiğini ifade ederek bu durumun yalnızca 30 ila 40 saniye arasında gerçekleştiğine dikkat çekti. Hatay/Antakya 8 Şubat 2023 Tarih boyunca bölgede çok fazla hareketliliğin olduğunu ifade eden bilim insanı 'Sanki Türkiye hareket etti' ifadelerine yer verdi. Hatay/Antakya 22 Kasım 2023 Depremle ilgili dünden beri durum değerlendirmesi yapan uzmanlar depremin 130 atom bombası gücünde olduğunu ifade ediyor. Hatay/Antakya 8 Şubat 2023 Japon Profesör Shinji Toda ise, 'Beklenmedik büyük bir depremdi' dedi. Japon gazetesi Asahi Shimbun'a depremin 'aktif fay olarak bilinen Doğu Anadolu Fay Zonu'nun yaklaşık 150 km ila 200 km batısındaki geniş bir alanda aktif olduğunun düşünüldüğünü' söyledi. Hatay/Antakya 22 Kasım 2023 Profesör, Doğu Anadolu Fay Zonu'nun Arap Levhası ile Anadolu Levhası arasındaki sınırda yer alan doğrultu atımlı bir fay olduğunu dile getirdi. Japon profesör 'Depremin büyüklüğüne ek olarak, merkez üssünün yüzeye yakınlığının da büyük hasara neden olduğunu'belirtti. Hatay/Antakya 8 Şubat 2023 10 KATINDAN DAHA FAZLA Toda, Pazartesi günü Türkiye'nin güney kesimlerini vuran depremin 'enerji miktarının', '1995 Büyük Hanshin-Awaji Depremi ve 2016 Kumamoto Depremi'nin on katından fazla' olduğunu söyledi. Hatay/Antakya 22 Kasım 2023 7.3 büyüklüğündeki Büyük Hanshin depremi veya Kobe depremi, 17 Ocak 1995'te Japonya'nın güneyindeki Hyogo eyaletinde meydana gelirken, Kumamoto depremleri, 16 Nisan 2016'da Kumamoto Şehri'nin altında meydana gelen 7.0 büyüklüğündeki ana şok da dahil olmak üzere bir dizi depremdi. Hatay/Antakya 8 Şubat 2023 ABD'Lİ UZMANLARDAN AÇIKLAMA ABD'de deprem uzmanları, Kahramanmaraş merkezli, 10 ili etkileyen depremlerin yüzeye çok yakın meydana gelmesi ve fayın türü nedeniyle oldukça şiddetli olduğunu söyledi. Hatay/Antakya 22 Kasım 2023 ABD'nin en tanınmış sismologlarından 'Deprem Kadın' lakaplı, California'dan Dr. Lucy Jones ve tektonik hareketler uzmanı Georgia Üniversitesi Skidaway Oşinografi Enstitüsü Direktörü Profesör Clark Alexander, Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlere ilişkin AA'ya değerlendirmelerde bulundu. Hatay/Antakya 8 Şubat 2023 Doğu Anadolu fay hattının, California'daki San Andreas fay hattına çok benzeyen, 'doğrultu atımlı' dikey bir fay hattı olduğunu belirten Jones, 'Bu da sarsıntının insanlara çok yakın şekilde Dünya yüzeyinin yakınına kadar salındığı, yani insanların, diğer birçok deprem türünden çok, sarsıntının kaynağına daha yakın konumlandığı anlamına gelir ve bu nedenle tam fay boyunca, gerçekten çok yüksek seviyelerde sallanma görebilirsiniz.' dedi. Gaziantep/Islahiye-4 Ocak 2022 ABD merkezli Maxar, dün Türkiye'de 10 kentteki yıkımı neden olan iki deprem sonrasındaki değişimi uydu görüntüleriyle ortaya koydu.. Hava durumu ve bulutlar nedeniyle net görüntülerin elde edilemediği ancak yeni görüntüler geldikçe paylaşımların süreceği bildirildi. Gaziantep/Islahiye-7 Şubat 2023 Gaziantep'te yıkılan binaların görüntülerin gündemine taşıyan CNN International enkaz görüntüleri arasında arama kurtarma çalışmalarının da görüntülendiğini bildirdi. Gaziantep/Islahiye-4 Ocak 2022 Haberde, 'Normalde bankların ve dükkanların olduğu yemyeşil bir yeşil alan olan kasabanın 'Büyük Bahçesi', artık muhtemelen hayatta kalanları ve acil durum ekiplerini barındırmak için çadırlarla dolu.' olduğuna dikkat çekildi. Gaziantep/Islahiye-7 Şubat 2023 Haberde bölgede çok sayıda aracın da göründüğünü ve Nurdağı'nın çevresinde ayakta kalan yapıların olduğuna dikkat çekildi. Gaziantep/Islahiye-4 Ocak 2022 Bölgede hükümet binası yakınlarına çok sayıda çadır kurulduğu da uydu görüntülerine yansıdı. Gaziantep/Islahiye-7 Şubat 2023 'Türkiye ve Suriye'deki afet bu yüzyılın en ölümcül afetlerinden biri' diyen New York Times, iki ülkedeki can kaybının 8 bine yaklaştığını yazdı. Gaziantep/Nurdağı- 4 Ocak 2022 Gaziantep/Nurdağı-7 Şubat 2023 Maxar Technologies tarafından çekilen görüntüler, İslahiye ve Nurdağı ilçelerini gösteriyor. Gaziantep/Nurdağı-6 Eylül 2019 Gaziantep/Nurdağı-7 Şubat 2023 Gaziantep/Nurdağı-6 Eylül 2019 Gaziantep/Nurdağı-7 Şubat 2023 Gaziantep/Nurdağı-6 Eylül 2019 Gaziantep/Nurdağı-7 Şubat 2023 Kahramanmaraş ili Pazarcık ilçesinde 7.7 ile gelen ve 10 ilde etkili olan depremden 9 saat sonra 7.6 şiddetinde bir deprem daha meydana geldi. 10 ilde üç aylık OHAL ilan edilen deprem, tüm dünyada asrın felaketi olarak nitelendiriliyor. Uzmanlar, Kahramanmaraş'ta yaşanan depremin Grönland'da hissedildiğini söyledi, depremin sismik dalgalarının ise Amerika'ya kadar ulaştığı belirtildi. Yaşanan depremler ile ilgili haritalar üzerinden önemli açıklamalar geldi. İngiliz Daily Mail gazetesinde yer alan haberde, Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremin Mısır, Lübnan ve Kıbrıs adasına kadar birçok noktada hissedildiği İtalya'da ise kısa süreli tsunami uyarısı veriliği aktarıldı. Saatler sonra ikinci depremin meydana geldiği, bölgede 6.6'ya varan artçı depremlerin yaşandığı belirtildi. Yaşanan sarsıntılar ile ilgili Danimarka ve Grönland Jeoloji Araştırması, Grönland'da dahi sarsıntının hissedildiği açıklandı. Sismolog Tine Larsen'Türkiye'deki büyük depremler, Danimarka ve Grönland'daki sismograflarda açıkça kaydedildi.' dedi. Dünyada yılda 7'yi aşan deprem sayısının 20'den az olduğunu açıklayan uzmanlar, yerin yüzeyindeki sarsıntının kaynağında aynı büyüklükteki bir sarsıntıdan daha şiddetli olacağını belirtti. Artçıların zayıf olmasına rağmen yüzeye yakın olmasından dolayı daha fazla hissedildiği anlatıldı. 'Yıkıcı depremler, zıt yönlerde kayan iki tektonik plakanın birbirine yapışıp sonra aniden kaymasıyla oluşur.' ifadelerinin kullanıldığı haberde, tektonik plakaların birbirine zıt hareket etmeleriyle büyük bir basınç meydana geldiği aktarıldı. Türkiye'nin üç farklı tektonik levhayı içinde barındıran büyük fay hatları üzerinde yer aldığı bu nedenle depremlere eğilimli olduğu yazıldı. YAKLAŞIK İKİ YÜZYIL ÖNCE BÖYLESİ YAŞANDI Bristol Üniversitesi'nde Deprem Mühendisliği profesörü olan Dr. Anastasios Sextos, 'Burası, üç tektonik plakanın kesişme noktasına yakın olduğu için yüksek sismisiteye sahip iyi bilinen bir bölgedir. Halep ve Gazientep bölgesi, tarihi olarak yıkıcı bir dizi deprem yaşadı ve yaklaşık iki yüzyıl önce benzer büyüklükte bir olay meydana geldi.' dedi. Türkiye'nin kara kütlesinin çoğunluğunun diğer üç büyük levha arasında sıkışan Anadolu levhası üzerinde oturduğu, Arap plakasının kuzeye doğru Avrasya plakasına doğru itilmesi ve Anadolu plakasını batıya ve Ege Denizi'ne doğru sıkıştırdığı belirtildi. TEKRAR YAŞANIR MI? Dr Sextos, 'Yüksek büyüklükleri nedeniyle, bu tür depremler yakındaki faylarda ek olayları tetikleyebilir ve doğal olarak önümüzdeki yıl içinde Güney Doğu Avrupa veya Orta Doğu'da bir takip olayı beklenebilir.' dedi. Science Alert ise, deprem ile ilgili dikkat çeken bilgiler paylaştı. Sismik dalgalar , Birleşik Krallık kadar uzak yerler de dahil olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki sensörler tarafından toplandığını belirtti. Sismik dalgalanmalar harita üzerinde gösterildi. Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırması (USGS), 1970'ten bu yana bu yerin 250 kilometre (155 mil) yakınında, büyüklüğü 6'dan büyük yalnızca üç depremin meydana geldiğini belirttiği hatırlatılan haberde çok fazla enerji açığa çıktığı için bugünkü depremin oldukça büyük ve yıkıcı olduğuna işret edildi. 6 BİN KAT ENERJİ AÇIĞA ÇIKTI 7.8 büyüklüğünde bir depremin orta büyüklükteki depremlerde yaklaşık 6 bin kat daha fazla enerji salımına neden olduğu depremin büyüklüğünün de hareket eden fay alanının büyüklüğünü etkilediği belirtildi. Hafif sarsıntının Türkiye'nin başkenti İstanbul (yaklaşık 815 kilometre uzaklıkta), Irak'ta Bağdat (800 kilometre) ve Mısır'da Kahire (950 kilometre) kadar uzakta hissedildiğine dikkat çekildi. BUNDAN SONRA NE OLACAK? Uzman isim Jenny Jenkins, büyük depremlerin ardından artçı şoklar olarak bilinen küçük depremlerin yaşanacağı konusunda uyardı. Üstelik bunların yıllar sürebileceğini belirtti. İlk sarsıntının ardından 12 saat içinde büyüklüğü 6'nın üzerinde üç depremin daha meydana geldiği daha sonra ise bitişik fay sistemi üzerinde 7,6 şiddetinde bir deprem daha meydana geldiği belirtildi Teknik olarak ikinci depremin kendi başına ayrı bir deprem sayılacak kadar güçlü olduğu, ilk deprem tarafından tetiklenmiş olduğu ve kendi artçılarının süreceği uyarısında bulunuldu. Öte yandan Çin deprem bölgesinin uydu görüntülerini yayınladı. Uydu görüntüsünde, kare içine alınmış 3 yerleşim yeri görünüyor. Şirket daha önce yayınlanmış optik uydu görüntüleriyle karşılaştırıldığında bölgedeki hasarın görülebildiğini belirtiyor. Uydu görüntüleri depremler ile ilgili çarpıcı detayları gözler önüne seriyor. Son yayınlanan bir görüntü ile fay kırığı gözler önüne serildi. İngiltere'nin Deprem, Volkan ve Tektonik Gözlem ve Modelleme Merkezi'nden (COMET) bilim insanları Avrupa Dünya gözlem uydusu Sentinel-1 tarafından gelen görüntüleri değerlendirdi. Hindistan merkezli NDTV'de yayımlanan uydu görüntüsü 300 kilometrelik çatlağı gösterdi. Haberde 'İki kırılmadan daha uzun olanı, Akdeniz'in kuzeydoğu ucundan 300 kilometre kuzeydoğuya uzanıyor' denildi. COMET'in attığı tweete göre 125 kilometre uzunluğundaki ikinci çatlak ilk depremden 9 saat sonra açıldı. İki yarığın çarpıcı uzunlukları ise depremlerin saldığı büyük miktardaki enerjinin kanıtı olduğu ifade edildi. Öte yandan paylaşımda iki kopma birbiriyle 'Bağlantılı görünmüyor' ifadeleri kullanıldı. 'SIRA DIŞI' COMET ekibinin başındaki Tim Wright, depremlere ilişkin 'Deprem ne kadar büyükse, fay da o kadar büyük olur ve o kadar çok kayar. Bu deprem fayı, kıtalarda kaydedilen en uzun faylardan biridir. Ayrıca, iki tane olması çok sıra dışıdır.' dedi.