ABD'nin İranlı komutan ve İran'ın yurtdışı operasyonlarından sorumlu olan Kasım Süleymani'yi öldürmesinden sonra 3.Dünya savaşı mı başlıyor soruları gündeme gelmişti. Bölgeden gelen son dakika bilgilerine göre, gece saatlerinde İran Devrim Muhafızları Ordusu, ABD'nin Irak'taki Ayn el-Esed hava üssünü onlarca füzeyle vurduğunu duyurdu. Beyaz Saray Sözcüsü Grisham, Irak'taki ABD üslerine saldırı konusunda Donald Trump'ın bilgilendirildiğini ve durumun yakından takip edildiğini açıkladı.
İran medyası, ABD'nin Irak'taki üssüne yönelik "ikinci dalga" füze saldırısının başladığını duyurdu. Pentagon, İran'ın ABD askerlerinin konuşlandığı Irak'taki el-Esed ve Erbil üslerine 12'den fazla balistik füze ile saldırı düzenlediğini açıkladı. İran Devrim Muhafızları Ordusu, Irak'taki Ayn el-Esed Hava Üssü'ne balistik füzelerle gerçekleştirilen saldırıya ABD'nin yanıt vermesi halinde, "çok daha sert ve ezici" karşılık verileceğini açıkladı. ABD Başkanı Trump kurmaylarını acil toplantıya çağırdı. ABD Başkanı Donald Trump, "Her şey yolunda. Irak'ta bulunan iki askeri üsse İran'dan füzeler fırlatıldı. Şimdiye kadar yapılan kayıp ve hasarların değerlendirilmesi çok iyi. Yarın sabah açıklama yapacağım" dedi. Gelen son dakika bilgisine göre; İran devlet televizyonu, Amerikan üslerine füze saldırılarında 80 ABD'li askerin öldüğünü duyurdu. Televizyonun verdiği bilgiye göre, ateşlenen 15 füzenin tamamı ABD hedeflerine isabet etti, üslerdeki helikopterler ve askeri ekipmanlar ciddi hasar gördü. Televizyon ayrıca, ABD'den gelecek muhtemel bir misillemeye karşılık İran'ın 100 diğer hedefi vuracağını da aktardı.
İran devlet televizyonundan açıklama! "Iraktaki saldırıda 80 ABD askeri öldü!
İşte dakika dakika tüm detaylar...
ABD BAŞKANI TRUMP AÇIKLAMA YAPACAK
17.15 : ABD Başkanı Donald Trump'ın bugün 19:00'da İran'ın ABD üslerine saldırısına yönelik olarak bir açıklama yapacağı açıklandı.
ZARİF: İRAN'İN SALDIRISI ABD'YE KARŞI MEŞRU BİR 'KENDİNİ KORUMA' EYLEMİDİR
16:01: İran devlet televizyonu Press TV'de yer alan habere göre İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, kabine toplantısı sonrası basına konuştu. Zarif, İran'ın, Irak'taki ABD üslerine karşı düzenlediği saldırının İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani'nin ABD'nin Irak'ta düzenlediği saldırıda öldürülmesine cevap olarak 'meşru hedeflere' karşı 'meşru bir kendini savunma eylemi' olduğunu belirtti.
Zarif ayrıca, "İran, ABD'nin hamlesine karşı askeri olarak tepki vermeliydi. Bunu da yaptık ancak iş burada bitmedi; ABD'nin bölgeden çekilmesiyle bitecek, bunun için de askeri müdahale şart değil" diyerek; bunun da Washington'ın kendi 'aptal' hamlesinin bir sonucu olacağını belirtti.
Zarif, ABD'ye karşı oluşan kamuoyu nefretinin boyutunun, ABD'nin bölgedeki günlerinin sayılı olduğunu ve geleceğinin olmayacağını gösterdiğini söyledi. Zarif, Süleymani'nin öldürülmesi sonrası ülkelerden gelen tepkileri dikkate aldıklarında ülkelerin, ABD'nin tehlikeli hamleleri karşısında endişeli olduklarını söyledi.
NATO'DAN İRAN'A KINAMA
15.14 : NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "İran'ın Irak'taki ABD ve koalisyon güçlerine yönelik füze saldırılarını kınıyorum." açıklamasında bulundu.
Stoltenberg, Twitter'dan paylaştığı mesajında, NATO'nun İran'a şiddetten kaçınması için çağrıda bulunduğunu ifade etti.
AB'DEN FLAŞ AÇIKLAMA
15.10 : AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi ve Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Josep Borrell, İran'ın saldırısının gerginliğin yeniden tırmanmasına sebep olduğunu söyledi.
UKRANYA'DAN İRAN KARARI
14.30 : Ukrayna Başbakanı Aleksey Gonçaruk, Ukraynalı havayolu şirketlerinin İran hava sahası üzerindeki uçuşlarını durdurma kararı aldıklarını açıkladı.
'SESLİ MESAJ ALDIM'
14.16 : Irak Başbakanı Abdulmehdi, İran'ın ABD üslerine saldıracağı haberini önceden aldıklarını belirtti. Başbakan Abdulmehdi, yaptığı yazılı açıklamada "İran'ın ABD üslerine saldırı haberini önceden aldık. Bu saldırının, sadece ABD askerlerinin bulunduğu bölgeleri kapsayacağı bildirildi. Ancak saldırılacak noktalar hakkında bilgi verilmedi." ifadelerini kullandı.
RUHANİ'DEN YENİ AÇIKLAMA
14.15 : İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Twitter'dan yeni bir açıklama yaptı. Ruhani, "General Süleymani, DEAŞ, El Nusra ve El Kaide'ye karşı kahramanca savaştı. Eğer terörle mücadelesi olmasaydı, Avrupa başkentleri şimdi büyük tehlike altında olurdu. Suikasta son cevabımız tüm ABD kuvvetlerini bölgeden atmak olacak." diye yazdı.
IKBY BAŞBAKANI BARZANİ: "GERİLİMİN BİR PARÇASI OLMAMAK İÇİN ELİMİZDEN GELENİ YAPACAĞIZ"
13.10: Barzani, Erbil'de IKBY Başkanı Neçirvan Barzani ve Meclis Başkanı Revaz Faik ile gerçekleştirdiği 3'lü toplantı sonrası gazetecilere kısa bir açıklama yaptı. Irak ve IKBY'de son günlerde istenmeyen olayların meydana geldiğini dile getiren Barzani, "Bölgede gerçekleşen olayları derin bir endişeyle takip ediyoruz. Gerilim ve şiddet, bölgede istikrarsız ve güvenliğin olmadığı bir atmosferin oluşmasına neden oldu." ifadelerini kullandı.
Barzani, ilgili tüm taraflarla bölgede güvenlik ve istikrarı sağlamak amacıyla çalıştıklarını vurgulayarak, "Önceliğimiz, Kürdistan ve Kürdistan vatandaşlarının korunmasıdır. Gerilimin bir parçası olmamak için de elimizden geleni yapacağız." dedi.
HAŞDİ ŞABİ'DEN ABD'YE MESAJ: SALDIRILAR İRAN'IN MİSİLLEMESİNDEN KÜÇÜK OLMAYACAK
12.35 : Irak'taki Haşdi Şabi milisleri, İran'ın misillemesinin gerçekleşmesinden sonra kendileri için ABD hedeflerine saldırı vaktinin geldiğini açıkladı. Haşdi Şabi, ABD üslerine gerçekleşecek saldırının İran'ın misillemesinden küçük olmayacağını duyurdu.
RUSYA'DAN HAVA YOLU ŞİRKETLERİNE ÇAĞRI
12:00 Rusya Federal Havacılık Ajansı (Rosaviatsiya), Rus hava yolu şirketlerine Irak ve İran'ın hava sahasında uçuş gerçekleştirilmemesi tavsiyesinde bulundu. Rosaviatsiya'dan yapılan yazılı açıklamada, İran, Irak, Basra ve Umman körfezlerini içeren bölgelerin güvenlik riskleri barındırdığına işaret edildi.
BAKAN ÇAVUŞOĞLU IRAK'A GİDECEK
11.20: Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yarın Irak'a gidecek. Bakan Çavuşoğlu'nun bölgesel olarak gerilimlerin azaltılması yönünde görüşme gerçekleştireceği ifade ediliyor.
"ABD'NİN BACAĞINI KESECEĞİZ"
10.56: Ruhani devlet televizyonlarına önemli açıklamalarda bulundu. Ruhani, "Amerika Süleymani'nin elini kesebilir fakat İran buna bacağını keserek yanıt verecek" ifadelerini kullandı.
"UÇAĞIN FÜZEYLE VURULDUĞU İDDİASI DOĞRU DEĞİL"
İran Ulaştırma ve Şehircilik Bakanlığı Bilgi ve İletişim Merkezi Başkanı Kasım Biniyaz, Tahran'da düşen yolcu uçağının "füzeyle vurulduğu" iddiasını yalanladı.
HAMANEY: DÜNYANIN GİDİŞATI ETKİLENDİ
10.10 : İran dini lideri Ayetullah Hamaney, canlı yayında açıklama yaptı: "Dünyanın gidişatı etkilendi, büyük değişimler gerçekleşecek" diyen Hamaney şu ifadeleri kullandı:
Bugün de gördüğümüz gibi büyük bir şey yaşandı aslında bu bir devrim gibi nitelendirilebilir. Dünyayı sarstı tarihi değiştirdi diyebiliriz. Bölgedeki tarihi de değiştirdi. Bu perspektiften buna bakmalıyız. Bizim yüce bir yardıma ihtiyacımız var diyebiliriz.
Bugün de insanlar bunu gördü. İran'daki halk da bazı ekipmanlara elbette sahip ama sadece askeri güce sahip değiller. Bunu kullanabilirler. Aynı zamanda bir inanca da bağlılar. Bir şeyler daha ileriye gidebilir.
"DAHA EZİCİ VE KESİN BİR KARŞILIK VERECEĞİZ"
09.20: İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, ABD'nin her türlü yeni adımında "daha ezici ve kesin bir karşılık vereceklerini" belirtti. ABD yöneticilerinin, "dünyanın geniş bir coğrafyasına yayılan İran'ın gücünü anlamalarının ve bu konuda ilkeli bir tutum benimsemelerinin zamanının geldiğini" savunan Bakıri, ABD'nin, en kısa sürede ordusunu bölgeden çıkarması gerektiğini bildirdi.
NORVEÇ: 70 ASKERİMİZ DE ZARAR GÖRMEDİ
09.15 : İran'ın ABD üslerine saldırısının ardından Norveç'ten de açıklama geldi. Norveç Ordusu Sözcüsü, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, saldırıya uğrayan üste 70 Norveç askeri bulunduğunu ancak hiçbirine zarar gelmediğini duyurdu.
IRAK AÇIKLAMA YAPTI: 22 FÜZE FIRLATILDI
09.05 : Irak ordusu, ülkedeki ABD üslerine saat 01.45 ila 02.15 arasında 22 füze fırlatıldığını açıkladı. Söz konusu füzelerden 17'si Bağdat yakınlarındaki Ayn el Esad üssüne isabet etti. Erbil yakınlarındaki koalisyon ana merkezine ise 5 füze geldi.
İRAN'DAN FLAŞ İDDİA: 80 ABD ASKERİ ÖLDÜRÜLDÜ
08. 35 : İran devlet televizyonu, Amerikan üslerine füze saldırılarında 80 ABD'li askerin öldüğünü duyurdu. Televizyonun verdiği bilgiye göre, ateşlenen 15 füzenin tamamı ABD hedeflerine isabet etti, üslerdeki helikopterler ve askeri ekipmanlar ciddi hasar gördü.
Televizyon ayrıca, ABD'den gelecek muhtemel bir misillemeye karşılık İran'ın 100 diğer hedefi vuracağını da aktardı.
"İRAN'IN YAPACAĞI MİSİLLEMELERİN EN ZAYIFI"
08. 20 : İranlı üst düzey bir yetkili, açıklama yaparak Irak'taki iki ABD üssüne gerçekleştirilen saldırıların, İran'ın yapacağı misillemelerin "en zayıfı" olduğunu ileri sürdü ve bu saldırıların sadece bir başlangıç olduğunu ima etti.
"SALDIRIDAN ÖNCE UYARILMAK İÇİN YETERİ KADAR VAKTİMİZ OLDU"
07.20 : CNN televizyon kanalına konuşan bir ABD askeri yetkilisi, ordunun saldırılardan önce uyarılmak için yeteri kadar vakti olduğunu söyledi.
Yetkili, bu sayede tehlikeden etkilenebileceklerin sığınaklara gitmek için yeteri kadar süresi olduğunu aktardı. Yine kanala konuşan başka güvenlik yetkilileri ise Irak'taki Ayn el Esad Hava Üssü'nde ABD'lilerin olmadığını aktardı.
CNN'e konuşan Iraklı yetkililer ise kendilerinden saldırılar sırasında hayatını kaybeden birilerinin olmadığını söyledi.
İran'ın İngilizce televizyon kanalı Press TV ise füzelerin amaçlanan Amerikan hedeflerine isabet ettiğini söyledi.
Daha önce Amerikan televizyonlarına konuşan bazı Amerikalı yetkililer, İran'ın kimi hedeflerinin isabet etmediğini ifade etmişti.
Saldırıların ilk görüntüleri de yerel medya tarafından ekrana getiriliyor.
PİYASALARİN İLK TEPKİSİ
06.50 : İran'ın ABD'nin Irak'taki hava üslerini vurmasının ardından petrol yaklaşık yüzde 4 yükseldi.
ABD tipi ham petrol (WTI) vadelileri yüzde 4,4 kadar yükseldi.
Brent tipi ham petrolün vadelileri 70 doların üzerine çıkarak yüzde 3,59 kadar arttı.
Kazançlarının bir kısmını veren Brent tipi petrolün varil fiyatı TSİ 06:35'te 69,38 dolar seviyesinden işlem görüyor.
[Son dakika | İran ABD üssünü bombaladı İşte saldırıdan ilk görüntüler]
Piyasalarda güvenli limanlara duyulan talebin artmasıyla Japon yeni ve altın yükseldi.
Amerikan dolarının Japon yeni'ne karşı yüzde 0,28 değer kaybettiği görüldü.
ABD devlet tahvillerinin ve açılan Asya piyasalarındaki hisse senetlerinin ise düştüğü görüldü.
Japonya'nın Nikkei endeksi yüzde 2,2; Avustralya hisseleri ise yüzde 1 düştü.
Amerikan hisse senetlerinin vadelilerinin de düştüğü gözlendi.
ING'nin Asya Pasifik bölgesi şef ekonomisti olan Rob Carnell, bunun basit bir riskten kaçış olduğu yorumunda bulundu.
Altının ons fiyatı spot piyasada yüzde 1,80% yükselerek 1.602 dolara kadar çıktı.
TRUMP'TAN İLK AÇIKLAMA
05.50 : ABD Başkanı Donald Trump Twitter'da "Her şey yolunda! İran'dan Irak'taki iki üsse füze atıldı. Can kaybı ve zarar tespit çalışmaları sürüyor. Şu ana kadar her şey iyi. Dünyanın, açık ara en güçlü ve en donanımlı ordusuna sahibiz. Yarın sabah açıklama yapacağım" yazdı.
İRAN: ORANTILI ADIMLAR ATILMIŞ VE TAMAMLANMIŞTIR
05.45 : İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif: "İran, vatandaşlarımıza ve üst düzey yetkililerimize korkakça düzenlenen silahlı saldırının ardından Birleşmiş Milletler Anlaşması'nın 51. maddesine göre meşru müdafaa adına orantılı adımlarını atmış ve tamamlamıştır. Gerilimi tırmandırmak ve savaş istemiyoruz, ancak kendimizi herhangi bir saldırıya karşı koruyacağız."
