Kanser, tüm dünyada önde gelen ölümcül sebeplerden biri. Bunu önlemenin yanı sıra kanser tedavi süreçlerinde yapılan yeni çalışmalar da büyük umut vadediyor. Londra'daki bir hastanede, "iler düzey beyin kanserine karşı" kullanılan ilaç, zeytinyağının ham maddesinden elde edilmesi ise büyük dikkat çekti. İşte ayrıntılar...
2-OHOA adı verilen ilaç, zeytinyağı gibi bitkisel yağlarda doğal olarak bulunan oleik asit içeriyor. Royal Marsden ve Kanser Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülen bir çalışmanın sonuçları, ilacın agresif bir beyin kanseri türü olan glioblastoma hastaları için etkili olabileceğini öne sürüyor.
Faz 1 çalışmasına tekrarlayan glioblastoma ve diğer ilerlemiş katı tümörleri olan 54 hasta dahil edildi. Tedavi edilen 21 glioblastoma hastasının yaklaşık dörtte biri (%24) ilaca yanıt verdi ve bir hastada üç yıldan fazla süren olağanüstü bir yanıt görüldü.
İlerlemiş glioblastomalı hastaların sonuçları çok kötüdür ve genellikle tanı konulduktan sonra sadece bir yıl yaşarlar.
2-OHOA sentetik bir lipittir; yağlar ve mumlar içeren bir grup organik bileşiktir. Lipitler, canlı bir hücrenin büyümesini düzenlemeye yardımcı olan dış tabakası olan hücre zarlarının yapısında önemli bir rol oynar.
İlaç, kanser hücrelerinin anormal zarlarını yeniden yapılandırarak ve hastalığa yol açan önemli büyüme sinyallerini bloke ederek çalışıyor.
Faz I çalışmasını yöneten Royal Marsden'deki danışman tıbbi onkolog Dr. Juanita Lopez şunları söyledi: "Bu hasta grubu için neredeyse yirmi yıldır etkili yeni bir tedavi bulunmuyor, bu nedenle ilaç geliştirmenin acilen hızlandırılması gerekiyor. Ne yazık ki beyin kanseri olan hastalar çoğu zaman erken faz denemelerine katılma fırsatına sahip olmuyor. Bu, zeytinyağıyla aynı yapı taşlarından tasarlanan 2-OHOA gibi yeni ilaçlara yönelik araştırmanın hayati öneminin altını çiziyor."
Lopez sözlerine; "Bu çalışmaya glioblastoma hastalarını dahil ederek, erken ve umut verici sonuçları daha hızlı göstermeyi başardık ve bu hastaların Faz 2b/3 çalışmasına dahil olmalarını destekledik. Devam eden denemelerin sonuçlarını sabırsızlıkla bekliyoruz ve bu tedavinin eninde sonunda yaygın olarak kullanılabilir hale gelmesini umuyoruz" diyerek devam etti.
İlaç şu anda The Royal Marsden'de yeni teşhis edilen glioblastoma hastalarına odaklanan Faz 2b/3 çalışmasında deneniyor.
42 yaşındaki Michele Treen'e Mart 2023'te glioblastoma teşhisi konuldu. Bunun teşhisin ardından beyin ameliyatı geçirmeden sadece bir hafta önce kocası Aaron ile evlendi.
Treen; "O gün çok mutluyduk, çok üzgündük, yol boyunca ağladık. Düğünden sonra evli bir çift olarak yaptığımız ilk şey, bize tümörün dördüncü derece ve tedavi edilemez olduğunun söylendiği başka bir randevuya gitmek oldu. Bütün dünyamız yıkıldı" cümleleriyle yaşadığı zorlu yolculuğu anlattı.
Ameliyatın ardından Bayan Treen, Chelsea'deki The Royal Marsden'e sevk edildi ve burada radyoterapi ve kemoterapi tedavisinin yanı sıra 2-OHOA için faz 2b/3 denemesine katıldı.
"Ameliyattan sonra iyileştim ve bu ilaç deneyinden bana bahsedildiğinde 'neden olmasın' diye düşündüm. Kaybedecek hiçbir şeyim yoktu." dedi.
"Yorgunluk ve mide bulantısı gibi bazı yan etkiler yaşıyorum, ancak bunun plasebo olabilecek ilaçtan mı yoksa devam eden kemoterapimden mi kaynaklandığını bilmiyoruz. Her iki durumda da kendimi iyi hissediyorum ve hâlâ sevdiğim şeyleri yapabiliyorum."
Treen, geçen yazı kocası ve 11 yaşındaki kızıyla birlikte bir karavanda Avrupa'yı dolaşarak geçirebilecek kadar sağlıklıydı. "Andorra'da dağ bisikletinden Venedik kanallarını keşfetmeye kadar en sevdiğim insanlarla asla unutamayacağım şeyler yaptım" diye ekledi.
Treen yakın zamanda arka arkaya dördüncü taramasına girdi. Bu ilaçla ilgili Faz 1 çalışmasının sonuçları ise British Journal of Cancer'da yayınlandı.
