Dünyada giderek artan kuraklık tehlikesine karşı ülkeler yol haritalarını yeniden çizerken su, bu yüzyılın en değerli ve stratejik kaynağına dönüştü. Türkiye ise son yıllarda suya yönelik hayata geçirdiği hamlelerle dünyaya örnek olacak projeleri tek tek vatandaşın hizmetine sundu. Bu projelerden en önemlilerinden biri de Türkiye'nin 67 yıllık rüyası olan Ilısu Barajı…
Ilısu Barajı ilk kez dönemin başbakanı Adnan Menderes tarafından 1954'te projelendirilirken ekonomik baskılar, dış etkenler ve onca engellemeler karşısında bir türlü hayata geçirilmedi. AK Parti ile Ilısu Barajı projesi tozlu raflardan alınarak 2008 yılında temeli atıldı. Yıllardır her türlü baskıya rağmen Ilısu Barajı tamamlanarak hizmete sunuldu.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, 20 milyar liraya mal olan Türkiye'nin en büyük ikinci barajı Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nin (HES) açılışını yapmasının ardından SABAH, devasa projeyi yerinde inceledi. Teknik ve güvenlik olmak üzere 154 personel Türkiye'nin gözbebeği olan Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali'ne gözü gibi bakıyor.
Barajın ilk temel atma gününden bu yana barajda çalışan personellerin mutluluğu ise gözlerinden okunuyor. İleri teknolojinin hakim olduğu barajda, ana kontrol binasında bulunan türbin katı, ikaz katı ve beyin kısmı ile suyun gücü kontrol altına alınarak elektriğe dönüştürülüyor.
Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali'nin en önemli kısmı olan beyin bölümünde barajın bütün bölümleri kontrol altında tutuluyor. Her personelin giremediği beyin kısmı olağanüstü ölçüde güvenlik önlemi altında korunuyor. Türbin ve ikaz katında ise elektrik üretimi bu kısımda gerçekleşiyor.
BARAJ BÖLGE İNSANINA İŞ KAPISI OLDU
Mühendislik harikası olan ve Türkiye'nin hidroelektrik ihtiyacının yüzde 4'nü karşılayan Batman, Mardin, Şırnak ve Diyarbakır halkına da iş kapısı oldu. Barajın 12 yıllık yapımında çalışan binlerce kişi evine ekmek götürdü. Barajın bitiminde ise yine personellerin büyük kısmını yöre halkı oluşturdu. "Barajla birlikte hayatımız değişti. Su bize aş oldu, iş oldu. Allah devletimize zeval vermesin" diyen baraj personelleri Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ve Hidroelektrik Santrali ile bölgenin kaderinin değiştiğine dikkat çekti.
SABAH'a özel açıklamalarda bulunan DSİ 16. Bölge Müdürü Ali Naci Kösalı, "6 Kasım itibariyle Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleri ile sayın bakanlarımızın katılımları ve yine yoğun bir vatandaş katılımı ile ülkemizin vizyon projelerinden olan Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajının açılışını gerçekleştirdik. Devlet Su İşleri çalışmaları ile ülkemize kazandırdığımız devasa yapımız ön yüzü beton kaplı kaya dolgu tipinde olup 135 metre yüksekliğe ve 10,6 milyar metreküp göl hacmine sahiptir. Aynı zamanda kendi tipinde kret uzunluğu, gövde hacmi ve ön yüzü beton yüzey alanı açısından dünyanın en büyük barajıdır."
"24 milyon metreküp dolgu hacmi ile Atatürk Barajından sonra ülkemizin 2. büyük barajıdır. GAP'ın iki ayağından birini teşkil eden kilit proje konumundadır. Barajımız toplam 6 üniteden oluşmakta olup 1200 MW Kurulu gücü ile ortalama akımlara göre yılda üreteceği 4 milyar 120 milyon KWH enerji ile ekonomiye yılda yaklaşık 3 milyar TL katkı sağlayacaktır. Enerji üretiminde ülkemizin 4. büyük barajı durumundadır. Barajın enerji üretiminin yenilenebilir enerji olması sebebiyle çevreyle dost ve uyumlu aynı zamanda daha temiz ve yaşanabilir bir geleceğe katkı sunacaktır" dedi.
HASANKEYF ADETA AÇIK HAVA MÜZESİNE DÖNÜŞTÜRÜLDÜ
Barajın kapsadığı Batman'ın 12 bin yıllık tarihi ilçesi Hasankeyf'te de değişim ve dönüşüm yaşandı. Kaderine terk edilen Hasankeyf ilçesi Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu Barajı ile birlikte küllerinden yeniden doğdu. Eski yerleşim yerinin 3 kilometre ötesinde yeniden inşa edilen Hasankeyf'e dünyanın en önemli tarihi yapı taşıma işlemi gerçekleşti. 550 Yıllık Zeynel Bey Türbesi ve devamında Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesi, Er-Rızk Camii ve Kızlar Camii (Eyyübi Camii) tek parça halinde; Orta Kapı ise 3 parçaya ayrılarak Hasankeyf Kültürel Park Alanı'nda bulunan Arkeopark'a konumlandırıldı.
Hasankeyf'te yapılan ve her aşaması ilgili Bilim Komisyonu ve Koruma Kurulunca onaylanan çalışmalar ile baraj sularından etkilenmeyen Hasankeyf yukarı şehir adeta bir açık hava müzesi haline getirildi.
YÖRE MİMARİSİNE UYGUN 757 KONUT
Yeni Hasankeyf ilçesinde hak sahiplerinin görüşleri doğrultusunda yöre yaşantısına uygun müstakil bahçeli teras yaşam alanlı konutlar inşa edildi. Hak sahipleri için 757 konut yapılarak hak sahiplerine teslim edilirken ek olarak 118 konut daha inşa edilerek lojman, kamu binaları maksatla kullanılmak üzere Milli Emlak Müdürlüğüne devredildi.
