Narsistik Kişilik Bozukluğu
Narsistik kişilik bozukluğu bulunan kişiler, başkasının düşüncelerine ve isteklerine ilgisiz kalan kişilerdir. Kendini beğenmiş, başkalarının yaşattıklarına ve yaşadıklarına duyarsız kalan, sürekli olarak kendini ön plana çıkarmak isteyen kişiler narsistik olarak adlandırılır. Bu kişiler kendilerini başkalarının yerine koymaz, başkalarını anlamazlar.
Narsistik kişilik bozukluğu tanı özellikleri nedir?
Kişilerde bulunan narsistik özellikler, artistik, dramatik, dramatik veya atletik başarılar şeklinde tanımlanabilir. Bu kişiler kendileriyle meşgul gibi görünseler bile, kendilerini değersiz, yüzeysel ve aşağılık derecede hissetme eğilimi içindedirler. Başkalarının eleştirilerine gelemezler. Karşısındakileri kendi istekleri ve amaçları için kullanmayı severler. Güç ve sevgide doyumsuz, kendilerini eşi bulunmaz biri olarak görme özellikleri vardır. Kimseyle empati kuramazlar. Karşısındakilerden onay ve ilgi beklerler. Beklentileri karşılanmadığında benlik saygıları sarsılır, kırgınlık ve çökkünlük yaşarlar. Kendilerine ilgi göstermeyen, saygı duymayan herkesi küçümserler. Hayallerini abartmaya, kendilerini haklı çıkartmaya, başkalarını kandırmaya çabalarlar. Umutsuzluğa kapılmadan, tüm gerçekleri saptırırlar. Başkalarına imrenir, rahatlarından ödün vermezler. Başkalarını kıskanır, kendilerini beğenirler. Bu kişilik bozukluğu, antisosyal, Borderline ve histrionik kişilik bozuklukları ile birlikte görüldüğünden, teşhisi oldukça zordur. Bu kişiler yaşları ilerledikçe, güzellikleri ve güçleri kayboldukça oldukça zorlanırlar. Olumsuzluklar karşısında öfkelenir, intikam duygusu beslerler. Yaşamlarına yapılan eleştirilerde umursamaz hal alırlar. Yapılan eleştirileri değersiz görürler. İnsanları kullanmayı severler.
Narsistik kişilik bozukluğu nedir?
Narsistik kişilik bozukluğu tanı kriterleri nedir?
Aşağıdaki kriterlerin beş tanesinin ya da daha fazlasının bir arada olması halinde kişiye narsistik bozukluk tanısı konulabilir.
Kendisinin çok önemli olduğunu düşünen kişiler
Sürekli olarak sınırsız güzellik, zeka, güç veya kusursuz sevgi üzerine kafa yoran kişiler
Her zaman beğenilmek isteyen kişiler
Kendinin eşi bulunmaz biri olduğunu düşünen kişiler
Kendinin kayırılacak biri olduğunu düşünen ve hak kazandığını zanneden kişiler
Başkalarını kendi çıkarları için kullanan kişiler
Başka insanların duygularını anlamada isteksiz kalan, empati yapamayan kişiler
Başkalarını kıskanan ya da başkalarının onu kıskandığını düşünen insanlar
Kendini beğenmiş ve küstah bir kişiliğe sahip olan kişiler
Narsistik kişilik bozukluğunu ortaya çıkaran nedenler nedir?
Bu bozukluğa sahip olan kişiler, erken çocukluk dönemlerinde kişilik bütünlüklerinin sağlanması ve korunması için, çevreden tepkilere ihtiyaç duymaktadır. Anne ve babadan yeterli duygusal sıcaklığı görememiş olan çocuklarda duyguların gelişimi yüzeysel olur. Anneye kendini fark ettiremeyen çocuk, anne imgesinden mahrum kalır. Anne ve babanın çocuğun özelliklerini sürekli olarak yüceltmesi, öz benlik duygusunun sürekli olarak beslenmesine neden olur. Bunun narsistik bozukluğun ortaya çıkmasında önemli bir katkısı bulunmaktadır. Çocukluk çağındaki travmalarda gelişimi bozan nedenlerdendir. Bu bozukluğa sahip olan ailelerin çocuklarında görülme olasılığı oldukça fazladır.
Narsistik kişilik bozukluğu tedavisi nasıl yapılır?
Bu bozukluk kronikleşme eğilimi gösterdiğinden, tedavi oldukça zor olmaktadır. Tedavideki amaç benlik saygısının korunması şeklinde olmaktadır. Tedavi sırasında gerçek benliğe erişilmeden, yapay benlik üzerinde çalışmak sonuçsuz kalacaktır. Terapistler gerçek ve yapay benlik ile birlikte çalışmalıdır.
