Ne zaman hastalansak hemen bir portakal suyu sıkarız değil mi? Çünkü yaygın olarak portakal suyu içtiğimizde soğuk algınlığına veya nezleye ilaç gibi geleceğini zannederiz. Evet; turunçgiller C vitamini deposudur ve C vitamini üst solunum yolu enfeksiyonlarında çok önemli bir vitamindir ama hastalıktan korunmak için değil enfeksiyonun yarattığı semptomları azaltmak için değerlidir.
Fakat sadece mevsimsel C vitamini alımı değil her gün düzenli turunçgiller tüketimi bu meyvelerde bulunan yüksek miktarda C vitamini sayesinde kemik mineral yoğunluğunun korunmasında, asit baz dengesini sağlayarak etkili olduğu için muhakkak beslenmemizde eksik etmemek gerekmektedir. Tabii farklı bir olumlu etkisi de en yaygın görülen böbreklerde kalsiyum taş oluşumunu önlemesidir. Özellikle idrarla böbreklerden sitrat denilen taş yapan maddeyi atarak böbrekte sitrat taşlarının oluşmasını engellemektedir. Ayrıca C vitamini eksikliğinde astım da tetiklenmektedir. İşte bu nedenlerden dolayı kış mevsiminin bize sunduğu C vitamini deposu turunçgilleri, her gün düzenli olarak tüketmek gerekmektedir.
Narenciyelerin yani turunçgillerin neden faydalığı olduğunu beş başlıktaanlatayım.
İÇERDİĞİ LİFLER ÇOK SAĞLIKLI
Sadece C vitamini olarak aklımıza kazınan turunçgiller veya narenciye meyveler aslında tahmin ettiğinizden çok daha sağlıklı. Öncelikle glikoz, fruktoz ve sükroz içeren turunçgiller içerisinde sitrik asidi de bulundurmasından dolayı kan şekerini hızlı yükseltmezler. Nişasta olmayan karbonhidratları içeren turunçgillerin pektinden zengin olduğunun da altını çizmekte yarar var. Toplam diyet lifinin yüzde 65 kadarı pektinden oluştuğu için bağırsak hareketliliğinin artmasında yardımcı özel meyveler olduğunu da belirtmek isterim.
C VİTAMİNİ DEPOSU
Dokuların birbirleriyle bağlanmasını sağlayan ve yer çekimine karşı dokuları sıkı sıkı tutan kolajenin oluşumunda C vitamini olmazsa olmaz vitaminlerdendir. Diğer adıyla askorbik asit olarak da nitelendirilen C vitamini, suda çözünen ve fazlası genelde idrarla atılan vitaminlerdendir. C vitaminini yeterli aldığınızda kolajen de yeterli düzeyde üretilmekte ve dokuların dayanıklılığı artmakta, kemik, deri, kan damarları güçlenmekte hatta yaraların iyileşmesi de hızlanmaktadır. Eğer bu dokuların yapısında zayıflama varsa C vitamini eksikliğinin bir belirtisidir diyebilirim. Ayrıca inorganik demirin emilimini de sağlayan C vitamini anemi ve stresin de tedavisinde yardımcı olduğu birçok çalışmada kanıtlanmıştır. Soğuk algınlığını önlemese de şiddetini ve süresini azalttığını açıkça söyleyebilirim.
ANTİOKSİDAN ETKİLİDİR
Askorbik asit, narenciye meyvelerinde antioksidan etkiye sahip olan bileşendir. C vitamini hücrelerimizin yıpranmasını, vücutta oluşan toksik maddelerin iç organlardan uzaklaştırılmasını sağlayan çok değerli bir vitamin olup turunçgillerde vücudumuz için gereken ihtiyacı karşılayacak kadar bulunmaktadır. Kataraktın gelişmesini durdurmada, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser için önemli bir beslenme faktörü olduğunu belirtmek gerekiyor. Turunçgiller bu üç kronik hastalığın oluşma riskini azaltmada önemli rol üstleniyor diyebilirim.
VİTAMİN VE MİNERAL ZENGİNİ
Özellikle hamile kalmak isteyen anneler ve hamilelik süresince bir su bardağı 250 ml kadar taze sıkılmış turunçgillerden elde edilen meyve sularını içmenin yaklaşık 75 mcg folik asit sağladığı ve bu günlük folik asit ihtiyacının dörtte birine tekabül ettiğini belirtmeliyim. Yine bir su bardağı taze sıkılmış portakal, mandalina veya karışık narenciye suyunun 250-500 mg potasyum sağladığını, günlük ihtiyacın yüzde 100'ünü karşıladığını da bildirmeliyim. Potasyum, fosfor, magnezyum ve bakır açısından zengin olan narenciye meyveler, bağışıklık sisteminin normal çalışmasını desteklemektedir.
ANTİKANSEROJEN ROLÜ MEVCUT
Özellikle turunçgillere özgü limonoidler açıkçası tüm radyasyonun zararlı etkisi, güneş ışığı maruziyeti, nitrozamin adlı kanser yapıcıların temizlenmesinde en etkili fitokimyasalları içermektedir. Terpenler, flavonoidler, karotenoidler ve sinnamik asit gibi güçlü antikaserojen farklı fitokimyasalları da içerdiğini belirtmekte fayda var.
GREYFURT DİKKATLİ YENMELİ
Hiçbir sağlık sorununuz yoksa bile greyfurtu portakal, mandalina, limon yerine de yiyebilirsiniz. Greyfurt çok değişik ve kuvvetli miktarda antioksidan bulundurması sebebiyle kolon ve akciğer kanserinden önemli derecede koruyucu etki sağlamaktadır. Ayrıca greyfurt karaciğer enzimlerini de hızlandırıcı özelliğinden dolayı detoks da sağlar. Diğer yandan da glisemik indeksi düşük olması, yüksek oranda diyet lifli olması, düşük kalorisi ve kandaki insülin düzeyini düzenlemesi nedeniyle de kilo verme diyetlerinin meyveler içerisindeki sihirli yıldızıdır. Ancak bilinen greyfurt yağ yakar ve içerisinde yağ yakıcı enzimler vardır fikri doğru değildir. Kilo vermedeki etkisi sadece az kalorili ve düşük glisemik indekse sahip olmasıdır. Bu kadar yararları bulunan greyfurt için riskler de söz konusudur. Örneğin fazla miktarlarda greyfurt suyu içmek kadınlarda meme kanseri riskini arttırmaktadır.
PEKİ NE KADAR TÜKETİLMELİ?
Günde bir adet portakal, greyfurt veya üç adet mandalina günlük C vitamini ihtiyacını kolayca sağlamaktadır. Bir porsiyon turunçgiller yaklaşık 70-60 kalori arasında enerji vermektedir. Limon suyu serbest tüketilebilecek narenciyedir. Sabah aç karnına limonlu su mükemmel bir toksin atıcı olup, diğer turunçgilleri hemen öğün ardına tüketmek kan şekeri dengesini sağlamak açısından değerlidir diyebilirim. Tek başına ara öğün olarak da yenilebilir.
KOLAJEN ÜRETİMİNİ ARTTIRAN NARENCİYE SUYU
MALZEMELER
Yarım portakal,
Üç adet mandalina,
Yarım taze limon,
Bir çay kaşının dörtte biri kadar tarçın
Bir çay kaşığının dörtte biri kadar vanilya
YAPILIŞI:
Narenciye sıkacağında portakal, mandalina ve limonu sıkın, tarçın ve vanilyayı karıştırıp için.
BAĞIŞIKLIĞI DESTEKLEYEN NARENCİYE SUYU
MALZEMELER
İki adet taze limon,
Bir adet portakal,
Bir saşe saf su bazlı propolis,
Bir adet mandalina,
Bir çay kaşığının dörtte biri kadar zerdeçal,
YAPILIŞI:
Taze limon, portakal ve mandalinayı narenciye sıkacağında sıkın. Bardağa alın. İçine bir saşe saf su bazlı propolis ve zerdeçalı ekleyerek karıştırın. Sonra afiyetle içebilirsiniz.
