Türkiye'nin en iyi haber sitesi
ERHAN AFYONCU

Selanik’teki pembe ev

Selanik Belediyesi 1933'te Atatürk'ün doğduğu evi satın alarak Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusuna hediye etmeye karar vermiştir.
Ancak hem Türkiye'de hem de Yunanistan'da Atatürk'ün bu evde doğmadığı veya doğsa bile bu evin babasının olmadığı kiralık bir ev olduğu yönünde belgelere dayanmayan iddialar senelerden beri ortaya atılmıştır. Dimitriadis'in eseri Türk tarihinin en büyük kahramanlarından biri olan devletimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün Selanik'te 1881'de doğduğu Pembe Ev'le ilgili çok teferruatlı bilgileri ortaya çıkardı.
Pembe Ev'le ilgili ilk kayıt Eylül 1875 tarihlidir. Bu kayıt evin 1875'ten önce yaptırıldığını ortaya çıkarıyor. Hatice Zarife Hanım Aralık 1877'de evin 52/72 hissesini 9.600 kuruşa Ali Rıza Efendi'ye satar. Evin geriye kalan hissesi olan 20/72'sini ise 1878 Mart'ında Zübeyde Hanım 3.900 kuruşa satın alır. Böylece Koca Kasım Paşa Mahallesi Muhtar Sokak numara 38'de bulunan dokuz oda bir mutfaktan oluşan evin tamamı Atatürk'ün ailesinin olur. Mustafa Kemal de ailenin dördüncü çocuğu olarak 1881'de bu evde dünyaya gelir.
Ali Rıza Efendi, Atatürk'ün doğduğu evin yanına beş odalı yeni bir ev yaptırır. Ancak kısa bir süre sonra 23 Mayıs 1886'da vefat eder. Mirası eşi Zübeyde, oğlu Mustafa ile kızları Makbule ve Naciye arasında paylaştırılır.
Ali Rıza Efendi'nin ölümünden sonra Zübeyde Hanım kocasından alacaklı olduğunu iddia eden Nuri Efendi'yle mahkemede hesaplaşmak zorunda kalmıştır. Nuri Efendi, 1884'te Ali Rıza Efendi'ye 30 bin kuruş borç verdiğini, ancak sadece 1.200 kuruş alabildiğini iddia etmiştir.
Evin satılarak alacağının karşılanmasını istemiştir. Zübeyde Hanım, borcu ödediğini ispat edince 17 Ocak 1888 tarihli mahkeme kararıyla ev satılmaktan kurtulur.
Ali Rıza Efendi öldüğünde üç çocukla dul kalan Zübeyde Hanım eşinin vefatından bir süre sonra kardeşi Hüseyin Ağa'nın yönettiği Lankaza'daki çiftliğe gidip, evini kiraya vermiştir. Ancak kiracıların sekiz aylık kirayı ödememeleri üzerine yine mahkeme kapılarına gider ve mahkemeden kiranın ödenmesi yönünde karar çıkartır. Bu arada ikinci evi de satmıştır.
1899'da annesi Ayşe Hanım'ın vefatı üzerine Selanik'te Ahmed Subaşı Mahallesi Papaz Ahmed Çeşmesi'ndeki 3.000 kuruş değerindeki evi kızları Zübeyde ve Fatma hanımlara miras olarak kalır. Ayrıca anneanneleri Emine Molla'dan da Muid Alaeddin Mahallesi Acı Çeşme Sokağı'nda bulunan 12 bin kuruşluk bir ev daha miras olarak iki kız kardeşe kalmıştır. Atatürk dayısının çiftliğinden döndükten sonra bir müddet anneannesinin evinde yaşamıştır.
Bu ev bugün ayakta değildir. Kitapta Atatürk'ün Selanik'teki mülkleriyle ilgili bilgi de mevcut. Atatürk Şubat 1908'de teyzesinin Koca Kasım Paşa Mahalesi'nde bulunan iki evinin dörtte üç hissesini satın almış.
Selanik'in kaderi Balkan Savaşı'yla değişmiştir. 1912'de Yunanlılar'ın eline geçen şehirdeki Türkler'in önemli bir kısmı Selanik'i terk ederler. Zübeyde Hanım da Selanik'i terk ederek İstanbul'a taşınır. Türkler'in mülklerine Yunanistan tarafından el konulur. Pembe Ev, 1936'da Selanik Belediyesi tarafından satın alınıp, Atatürk'e hediye edilir.
1953 yılında ise ev özgün haline getirilip, içine eşya konularak Atatürk Müzesi olarak ziyarete açılır.

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
SON DAKİKA