Sürekli takip ettiğim sitelerden bir tanesi Reddit. Çoğunluğunu Amerikan vatandaşı internet kullanıcılarının oluşturduğu site geyik ortamının yanı sıra kahvehane tabiriyle "memleket kurtarılan" yerlerden. 2 – 3 aydır Amerikalıların sürekli tartıştıkları konulardan bir tanesi "net neutrality". Benim ilgimi çekmediği ve sürekli hakkında başlıklar açıldığı için, konuyu bilmeden, araştırmadan sıkıldım neredeyse. "Bize gelmez, ucu bize değmez" diyordum bugüne kadar.
Amerikalıların "net neutrality" diye bahsettiği olayın Türkçesi "ağ tarafsızlığı, ağ gizliliği" gibi çevirilebilir. Wikipedia'da "Network Neutrality" başlığında konu devletin, internet servis sağlayıcılarının ya da diğer kurumların kullanıcıların internete erişimini hiçbir şekilde kısıtlamaması prensibi olarak tanımlanmış. Tabii bizim güzel memleketimizde böyle bir konu söz konusu olamaz, değil mi?
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu'nca (BTK) hazırlanan "İnternetin Güvenli Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar" ın 22 Ağustos 2011'de yürürlüğe girmesiyle birlikte sadece ve sadece izin verilen sitelere girebileceğiz. "Aslında şu anda da bir farkı yok" diye düşünmeyin. Şu anda neredeyse her siteye ulaşabiliyorsunuz. 22 Ağustos'tan itibaren ise BTK istediği anda "Google tez engellene" deyip siteyi engelleyebilecek ve siz ağzınızı açıp tek kelime edemeyeceksiniz. Ya da belki bir ihtimal şu anda Twitter'daki gibi "trending topic" olursunuz, o kadar.
Yasal mı? Yasal...
"5809 sayılı Kanunun 4'üncü 6'ncı ve 50'inci maddeleri ile 28.07.2010 tarihli ve 27655 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Elektronik Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliği'nin 10'uncu maddesi hükümleri kapsamında, BTK tarafından hazırlanan "İnternetin Güvenli Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar Taslağı" 22 Şubat 2011 tarihinde 2011/DK-10/91 no'lu karar ile onaylanarak, "İnternetin Güvenli Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar"ın 22 Ağustos 2011'de yürürlüğe girmesine karar verildi." Kararın yasal dayanağı var tabii ki, herşey kitaba uygun gerçekleştiriliyor. "Fakat internet kullanıcılarının fikri?" demeyin canım, daha iyi mi bileceksiniz?
Aslında ilk mesajını vermişti BTK, internetimizin dünya standartlarının üstünde özgür olacağı konusunda. Yasaklı kelimelere bakıldığında Türkiye'de hizmet veren pek çok sitenin ismi dolayısıyla kapatılacağının haberini sitemizde okumuştunuz. Açıklanan kelimeler arasında öyle kelimeler vardı ki, "Arkadaş sizde de ne arşiv varmış" dedi bazı kendini bilmezler. Tabii hep yanlış anlama, hep yanlış anlama. "Yok öyle değil, aslında şöyle anlatayım size" diyerek olayı açıkladılar, sorun yok.
22 Ağustos'ta yürürlüğe girecek yeni kurallar bizlerin 4 ana grupta, kontrollü bir şekilde internete girmemize olanak sağlayacak. Standart Profil, Çocuk Profili, Aile Profili ve Yurtiçi İnternet Profili. Örneğin "Aile profilini kullanmak isteyen bir kullanıcı, ayrıca oyun site ve uygulamaları, sohbet site ve uygulamaları, sosyal medya site ve uygulamalarından birinin veya birkaçının filtrelenmesini isteyebilir."miş.
Standart Profil var. Özgürsünüz!
"Güvenli internet hizmeti almayı tercih etmeyen kullanıcı, standart profil üzerinden hizmet alır." Yani kısaca paniğe gerek yok. Altı üstü filtreleme yapılacak, siz yine izin verilen sitelerden istediğinize rahatlıkla girebileceksiniz. Fakat ekstra olarak şöyle bir durum olacak: Daha önceden proxy kullanarak, DNS değiştirerek "Başbakanın girdiği gibi" YouTube'a giriyorduk ya, artık giremeyeceğiz. Hatta bir şekilde girmeyi becerirseniz bu sizi suçlu durumuna bile düşürebilecek.
Şimdi farklı bir konuya geçeyim. Mesela Çin'de Baidu var Google'ın yerine, Twitter'ın, Facebook'un felan, hepsinin taklidi var. Keşke bizde de olsa, sadece Türkçe sitelere girebilsek, oralarda görüşsek arkadaşlarımızla. Haberi sadece Türk web sitelerinden okusak mesela. İskandinavlar saçmasapan konuşuyor, onları da takmayın. Yok efendim neymiş: İnternet erişimi insanın doğal yaşam haklarınndanmış, kimsenin bu hakkı insanın elinden almaya hakkı yokmuşmuş. Pehh!