Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, enflasyon tahminlerinde herhangi bir değişikliğe gitmediklerini belirterek, "2023 yıl sonu tahminimizi yüzde 22.3, 2024 yıl sonu tahminimizi de yüzde 8.8'de sabit tuttuk" dedi. Yılın ilk enflasyon raporunun tanıtımı amacıyla düzenlenen toplantıda konuşan Kavcıoğlu, enflasyondaki düşüşle fiyatlama davranışlarının da ekonomik temellerle uyumlu hale geleceğini söyledi.
MALİYET ŞOKLARI FİYATLARDA
Enflasyondaki yavaşlamanın, çekirdek enflasyon göstergeleriyle de desteklendiğini belirten Kavcıoğlu, "Dış şokların etkilerini yitirdiği, maliyet şoklarının tamamen yansıtıldığı, döviz kurlarında tüm dünyada oynaklık artarken öngörülebilirliğin arttığı, şirketlerimizin finansman maliyeti açısından da desteklendiği bir ortamda yüksek fiyat artışlarının devamı için bir zemin kalmamıştır" dedi.
RESESYON İHTİMALİ AZALIYOR
Kavcıoğlu, geçen yıl iktisadi faaliyete ilişkin açıklanan verilerin, öngörülenden daha olumlu gerçekleştiğine işaret ederek, "2023'e ilişkin büyüme tahminleri kasımdan bu yana birçok ülkede yukarı yönlü güncellenmektedir. Bu görünüm çerçevesinde, derin bir resesyon ihtimalinin oldukça azaldığı değerlendirilmektedir. Küresel arz şoklarına ve Rusya-Ukrayna Savaşı'na rağmen Türkiye ekonomisi sürdürülebilir düzeyde ve kesintisiz olarak büyümeye devam etmiştir" değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin küresel ekonomi içerisindeki payının, yıllar itibarıyla ikiye katlanarak yüzde 2'ye ulaştığını belirten Kavcıoğlu, söz konusu artışın, 2000'de dünya sıralamasında 18. sırada bulunan Türkiye'nin, 2022 itibarıyla 11. sıraya çıkmasını sağladığını söyledi.
SELEKTİF KREDİ ELZEMDİR
TL ticari kredi faizlerinin temmuzdan itibaren 18.5 puan civarında gerilediğine dikkat çeken Kavcıoğlu, "2022'de TL ticari kredi kullanımı 2021'in yaklaşık 5.5 katı düzeyinde gerçekleşmiştir. Kaynakların verimli dağılımı enflasyondaki düşüş sürecinin ve öngörülebilirliğin desteklenmesi açısından önemlidir. Dolayısıyla, hedefli ve selektif kredi anlayışını titizlikle takip etmemiz, uyguladığımız politikaların sürdürülebilirliği için elzemdir" dedi.
YIL SONUNDA CARİ FAZLA VERECEĞİZ
Kavcıoğlu, hangi koşullar altında faiz indirimine gidileceğine ilişkin soruya cevap verirken şunları kaydetti: "Büyük merkez bankaları bile 'faiz artırımını nasıl yapmayalım' diye konuşuyorlar. Bizi çok eleştirdiniz, ancak bu ne kadar doğru şekilde bu süreci yöneterek geldiğimizi gösteriyor. Türkiye, bu faiz politikasıyla sadece ödemeler dengesinde bir önceki yıla göre 100 milyar dolar fazla ödemiş. Kimseye bir kuruş borcumuz yok. Faiz politikamızın ne kadar doğru yönetildiğinin fotoğrafı. Şu 100 milyar doları kimse konuşmadı. Bir önceki yıla göre enerji farkını düştüğünüzde Türkiye cari fazla veriyor. Rusya-Ukrayna Savaşı çıkmasaydı Türkiye zaten cari fazla veriyordu. Biz faizi bunun için indirdik. Ödemeler dengesinde cari fazla verecek duruma geldik. Biz bugünden itibaren yıl sonunda cari fazla vereceğiz."
BÜYÜKLERE KREDİ GİTMİYOR ALGISI ÇOK DOĞRU DEĞİL
Kavcıoğlu, büyük ölçekli ve KOBİ düzeyindeki firmalara kredi kullandırılmasına yönelik soruya yanıt verirken, büyük firmalara destek verilmemesinin söz konusu olmadığını ancak "ekonominin bel kemiği" olan KOBİ'lerin daha fazla desteklendiğini söyledi. 50-100 firma tarafından kullanılan kredileri 6 bin şirketin kullanabildiği bir noktaya getirdiklerini belirten Kavcıoğlu, şöyle devam etti: "Büyük firmalara kredi gitmiyor algısı doğru değil. Türkiye Bankalar Birliği Başkanı kredilerin 2-3 kat arttığını söylüyor ama Oda başkanımız krediye ulaşamadıklarını söylüyor. Buradaki sıkıntıyı iyi görmek lazım. Kredilerin doğru şekilde hedefli ve selektif kullandırılması noktasında çaba sarf etmemiz lazım."
ENERJİ FATURASI 25 MİLYAR $ AZALACAK
Kavcıoğlu, henüz ruble ile enerji ödemesinin olmadığını belirterek, Türkiye'nin 2022 yılında ithal ettiği enerjinin parasını ödediğini, borcunun olmadığını bildirdi. Türkiye'nin 2022 yılında bir önceki yıla kıyasla sadece enerjide 50 milyar dolar civarında fazla ödeme yaptığını belirten Kavcıoğlu, "Şu anda bir sıkıntı yok. Bu yıl itibarıyla aynı miktarda enerjiye yaklaşık 25 milyar dolar daha düşük ödeme yapmamız söz konusu. Bu neredeyse bizim cari açığımıza denk gelecek bir rakam. Bu şekilde devam ederse bu rakamın ödemeler dengesine önemli bir katkı yapacak" diye konuştu.
İKİLİ KUR SİSTEMİ YOK
Kavcıoğlu, ihracatçıya döviz çevrimlerinde yüzde 2 prim ödenmesi uygulamasının ikili kur uygulaması olarak yorumlandığı eleştirine yanıt verirken de şunları ifade etti: "Türkiye'de şu anda öyle farklı bir kur yok, bankalarda ihracatçıya ayrı kur uygulaması yok. Kur korumalı ile saat başı verdiğimiz kur var, o piyasa kuruyla aşağı yukarı aynı. Eskiden beri Kapalı Çarşı bir tık piyasanın üzerindedir. İhracatçının, ithalatçının, banka müşterisinin Kapalı Çarşı'da ne işi var? İkili bir kur sistemi yok bir kere onu çok net ifade edeyim. Banka kuru ile Kapalı Çarşı arasında her zaman bir fark olabilir ama o bir ikili kur değil."
DİJİTAL TL İÇİN GERİ SAYIM
Dijital Türk Lirası ile ilgili önemli bir çalışma sürdürdüklerini ifade eden Kavcıoğlu, "Kapalı devre içinde ilk kullanımını yaptık. Dijital Türk Lirası'nın ilk pilot uygulamasını yılın ilk çeyreğinin sonu gibi denemeyi düşünüyoruz. Daha sonra test aşamasının ne kadar süreceği ve başarısına göre gerekli kanun değişiklikleri, ne zaman geçileceği belirlenecek. Dünyada bunun uygulaması yok, pilot uygulamasına geçmiş bir iki ülke var, onlar da pilot süreci devam ettiriyorlar. Biz bu süreci en hızlı ve başarılı bir şekilde yürüten merkez bankalarının başında geliyoruz" diye konuştu.
SEÇİM DÖNEMİ FİYATLARIN İÇİNDE
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, seçimin enflasyona etkisine ilişkin de, "Seçim dönemi bizim fiyatlamalarımızın, beklentilerimizin içinde. Çok olumsuz, fiyatlara farklı yansıyacak bir durum öngörmüyoruz. Türkiye bugüne kadar çok seçim geçirdi, bir tane daha geçirir, fiyatları çok etkileyecek bir gelişme olacağını tahmin etmiyorum" dedi.
YURTDIŞI DÖVİZİNİ TCMB'YE SATAN ŞİRKETE % 2 DESTEK
Merkez Bankası, ticari hayatta liralaşmanın desteklenmesi amacıyla firmaların yurtdışı kaynaklı dövizlerinin TL'ye dönüşümüne destek sağlanmasına karar verdi. Firmalar, ülkeye getirdikleri yurtdışı kaynaklı dövizlerinin en az yüzde 40'ını TCMB'ye sattıktan sonra getirilen dövizin kalan kısmını Kur Korumalı Dönüşüm hesabında değerlendirebilecek ve verdikleri taahhüt karşılığında TL'ye çevrilen tutarın yüzde 2'si kadar döviz dönüşüm desteği alabilecek. Bu uygulama, döviz rezervlerini artırıp ihracatçının rekabet gücünü destekleyecek.
KKM'DE VERGİ İSTİSNASI UZADI, FAİZ SINIRI KALKTI
Şirketlerin kur korumalı mevduattan (KKM) elde ettikleri kazançlar için uygulanan kurumlar vergisi istisnası, 31 Aralık 2022 tarihli bilançolar için de geçerli olacak. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı. Öte yandan TCMB, kur korumalı mevduat işlemlerinde faiz sınırını kaldırdı. Bankalarca açılan vadeli Türk Lirası mevduat hesaplarına uygulanacak azami faiz oranının, TCMB tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olmamak koşuluyla bankalar tarafından belirlenebileceği ifade edildi.