ABD'nin Rusya-Ukrayna Savaşı'nın sonlandırılmasını hedefleyen 28 maddelik barış planı taslağına ilişkin diplomatik trafik devam ediyor.
ABU DABİ'DE KRİTİK BARIŞ TEMASLARI
Adı açıklanmayan ABD'li yetkililer, ABD Kara Kuvvetleri Bakanı Daniel Driscoll'un dün Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) başkenti Abu Dabi'de Rus yetkililer ile bir araya geldiğini bildirdi. Açıklamada, Driscoll'un temaslarının bugün de devam edeceği aktarılırken görüşmelere Rus tarafından hangi isimlerin katıldığı belirtilmedi.
ABD'li Bakanın bugün ayrıca Ukraynalı bir heyet ile de bir araya geleceği bildirildi. Driscoll'un Abu Dabi'deki temasları, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de ABD'li ve Ukraynalı heyetler arasında gerçekleştirilen görüşmenin yanı sıra İsviçre'nin Cenevre kentinde taslak barış planının çeşitli maddelerinin değiştirilmesine yönelik görüşmelerin ardından geldi.
Cenevre'de ABD'nin 28 maddelik Ukrayna'da barış planına ilişkin Avrupalılar karşı bir teklif sunmuştu.
Zelenskiy, Cenevre'deki barış görüşmelerini değerlendirdi | Video
19 MADDELİK YENİ BARIŞ PLANI
Abu Dabi'deki temaslar sürerken, Washington ve Kiev'deki üst düzey heyetlerin barış planının yeni bir versiyonu üzerinden anlaştığı iddia edildi.
Ukrayna ve ABD'nin ortak açıklamasına göre artık "güncellenmiş ve revize edilmiş bir çerçeve belgesi" olarak adlandırılan tamamen yeni bir anlaşma gündemde.
Yeni barış planı resmi olarak henüz görülmedi. Fakat Financial Times, Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya'ya dayandırdığı haberinde, "ilk taslaktan çok az şeyin kaldığı" 19 maddelik yeni bir plandan söz ediyor.
The New York Post gazetesi ise, yeni versiyonun Kiev için daha kabul edilebilir hale geldiğini ve daha önce ABD yetkilileri tarafından Moskova'nın "maksimalist talepleri" olarak adlandırılan birçok hükmü de kaldırdığını belirtti.
YENİ VERSİYONDA HANGİ MADDELER DEĞİŞTİ?
BBC'ye göre bu yeni barış planının, Reuters tarafından yayımlanan ve Kiev için çok daha kabul edilebilir görünen Avrupalıların önerilerinin en azından bir kısmını içerme ihtimali yüksek.
BBC bu yeni versiyonda Ukrayna'nın gelecekteki NATO üyeliğine yönelik otomatik vetonun kaldırılmış durumda olduğunu bildirdi. Ayrıca Ukrayna ordusuna yönelik asker sayısı sınırı da yok ve Batılı askerlerin Ukrayna'da kalıcı olarak konuşlandırılmayacağı belirtildi.
BBC'ye göre en hassas konu olan toprak meselesinde ise Donbas'ın geri kalanının Rusya'ya bedelsiz bırakılması yok. Ukrayna'nın Rus ordusunun kontrolü altındaki bölgeleri yalnızca diplomatik yollarla geri alma hedefi olduğu belirtiliyor. Bu, Zelenskiy'nin daha önce kabul ettiği bir şeydi.
GÜVENLİK GARANTİLERİ SORU İŞARETİ
Savaş suçları için tam af maddesi de çıkarılmış durumda ama BBC'ye göre en kritik unsur güvenlik garantileri.
Birçok yetkili, İngiltere Başbakanı Keir Starmer dahil, Ukrayna'nın gelecekte Rusya yeniden saldırırsa ABD'nin ülkeyi savunmakla yükümlü olacağı NATO'nun 5. Madde benzeri bir korumadan söz ediyor. Ukrayna'nın en pazarlık yapılamaz gördüğü konu bu.
Avrupa'nın sunduğu karşı barış teklifinin ne kadarının yeni taslağa girdiği bilinmiyor ancak Almanya Şansölyesi Friedrich Merz anlaşmanın "olumlu anlamda önemli ölçüde değiştiğini" bildirdi.
RUSYA DOSTU PLANDAN UKRAYNA YANLISI VERSİYONA
BBC, 28 maddelik planın Rusya dostu bir anlaşma olduğunu, ancak yeni 19 maddelik planın Ukrayna'nın eninde sonunda imzalayabileceği bir şeye benzediğini belirtti.
Ancak BBC bu kez de Rusya'nın anlaşmaya yanaşmayacağının altını çizerek, "Rusya zorlanmadığı sürece savaşı bırakmaya hazır olduğuna dair hala hiçbir işaret yok." ifadelerini kullandı.
Carnegie Rusya-Avrasya Merkezi'nden Tatiana Stanovaya'ya göre, "Putin şu anda askeri açıdan kendine çok daha fazla güveniyor."
Putin bunu Kiev'deki yolsuzluk skandalına, siyasi krize, asker toplamadaki sorunlara ve Rus ordusunun sahadaki ilerleyişine bağlıyor. Tüm bunlar Putin'in hesaplamalarını etkiliyor.
"PUTİN YENİ PLANA YANAŞMAYABİLİR"
BBC'ye göre, en iyi ihtimalle, bazıları Trump'ın anlaşma baskısının, barış arayışlarına yeni bir ivme kazandırdığını söylüyor ki ateş altında olan Ukraynalılar barışı umutsuzca istiyor ancak bu çılgın diplomasi günlerinin bizi tekrar başladığımız yere geri getirdiği hissinden kaçmak zor.
Stanovaya'nın söylediği gibi Rusya'nın pozisyonu şu: "Taleplerimizi ortaya koyduk, kabul ediyor musunuz etmiyor musunuz? Evet derseniz savaş biter, hayır derseniz, hazır olana kadar bekleriz."
SAHADA ŞİDDETLİ ÇATIŞMALAR YAŞANIYOR
Diplomatik temaslar sürerken sahada çatışmalar yeniden şiddetlendi. Yakın zamanda hem Ukrayna hem de Rusya birbirlerine yönelik geniş çaplı saldırılar düzenledi.
UKRAYNA KARADENİZ KIYILARINI HEDEF ALDI
Ukrayna, Rusya'nın güneyinde Karadeniz kıyısındaki Novorossiysk, Rostov-na-Donu ve Krasnodar bölgesini hedef aldı.
Rostov Valisi Yuri Slyusar yaptığı açıklamada, saldırıda boya atölyesi, depo, 4 apartman ve 12 evin hasar gördüğünü, 3 kişinin hayatını kaybettiğini, 10 kişinin yaralandığını belirtti.
Krasnodar Valisi Veniamin Kondratyev ise, "Krasnodar bölgesi, Kiev rejiminin en uzun süreli ve en büyük saldırılarından birine maruz kaldı" ifadelerini kullandı.
Kondratyev saldırılarda 6 kişinin yaralandığını, 20 apartmanda hasar meydana geldiğini belirtti. Sosyal medyada paylaşılan videoda, Rusya'nın deniz üssüne ev sahipliği yapan liman kenti Novorossiysk'teki bir binaya kamikaze İHA isabet ettiği görüldü.
Rusya Savunma Bakanlığı, gece saatlerinde Rusya toprakları üzerinde Ukrayna'ya ait 249 İHA'nın düşürüldüğünü, 116'sının Karadeniz, 92'sinin ise Krasnodar ve Rostov'un güney bölgeleri üzerinde vurulduğunu açıkladı.
Zelenskiy Rusya'nın Odessa, Dnipro, Harkov, Çernihiv ve Çerkassi'ye de saldırı gerçekleştirdiğini belirterek, "Ruslar, aralarında aerobalistik füzelerin de bulunduğu farklı tiplerde toplam 22 füze ve çoğunluğu Rus-İran ortak yapımı 460'ın üzerinde İHA kullandı. Komşularımız Moldova ve Romanya'ya da 4 adet İHA girdiği biliniyor, uçuşların kesin saati de biliniyor. Bu nedenle tüm ortakların her gün hayatların kurtarılması gerektiğini hatırlamaları gerekir. Silahlar ve hava savunması önemlidir, tıpkı saldırgana yönelik yaptırım baskısı gibi. Yardımda herhangi bir kesinti olamaz. Şimdiki anahtar, tüm ortakların ortak çabalarla birlikte diplomasiye doğru ilerlemesidir. Rusya'ya baskı işe yaramalı. Ukrayna'nın yanında olan herkese teşekkür ederim" ifadelerini kullandı.
