Son dakika haberleri: Türkiye'nin gri listeden çıkış haberini Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, X hesabı üzerinden "Başardık" mesajıyla paylaştı. FATF'tan konuyla ilgili resmi açıklama da geldi. Türkiye 28 Haziran 2024 itibariyle gri listeden çıkarıldı. Bugünkü yazısında konuyu ele alan Dilek Güngör, Türkiye'nin gri listeden çıkmasının avantajlarını kaleme aldı.
RESMİ AÇIKLAMA GELDİ: TÜRKİYE GRİ LİSTEDEN ÇIKTI
Saatler 12.00'ı gösterirken Mali Eylem Görev Gücü (FATF) 28 Haziran 2024 itibariyle Türkiye'nin gri listeden çıkarıldığını duyurdu. Dünya ekonomilerinin mali suçlarla mücadeleye uyumunu tespit eden FATF, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geride kaldığı için Türkiye'yi 2021 yılında gri listeye almıştı.
"BAŞARDIK"
FAFT kararı öncesi Bakan Şimşek "Başardık" mesajıyla Türkiye'nin gri listeden çıktığını duyurdu. Konuyu köşesinde kaleme alan Sabah Gazetesi Yazarı Dilek Güngör, "Peki gri listeden çıkılırsa ne olacak?" diyerek yaşanabilecek gelişmeleri sıraladı.
Başardık 🇹🇷
— Mehmet Simsek (@memetsimsek) June 28, 2024
TÜRKİYE'NİN GRİ LİSTEDEN ÇIKMASI NE ANLAMA GELİYOR? AVANTAJLARI NE OLACAK?
• Türkiye'nin dış yatırımcı nezninde imajı düzelecek.
• Borsaya yabancı yatırımcı ilgisi artabilir.
SABAH Gazetesi Yazarı Dilek Güngör konuyu köşesinde söyle açıkladı:
Gri listeden çıkılırsa ne olacak?
Yabancı yatırımın akışı hızlanacak. Yabancı yatırımcı sadece bu listeye mi bakıyor?
Elbette hayır…
Ama bu bir referans oluyor.
Şöyle bir örnekleme yapayım. IMF'nin 2021'de yayımlanan bir çalışma raporu var. 2000 ile 2017 yılları arasında gri listede yer alan 89 yükselen ve gelişmekte olan ülkeyi incelemişler.
Türkiye'nin gri listeden çıkması ne anlama geliyor? Bakan Şimşek "Başardık" notuyla paylaştı | Video
Gri listeye alınan ülkelerde sermaye girişlerinin ortalama olarak GSYH'nin yüzde 7.6'sı, doğrudan yabancı yatırımın ise yüzde 3 oranında azaldığını ortaya koyuyor. Dolayısıyla gri listeden çıkmamız durumunda TL varlıklara yabancı ilgisinin artması söz konusu olacak.
KARAR METNİNDE VURGULANAN UNSURLAR
FATF'nin karar metninde sekiz başlık yer aldı.
İlk başlıkta mali istihbarat biriminde, yüksek riskli sektörlerin kara para aklama/terörizmin finansmanıyla mücadele uyumluluğunun denetlenmesine daha fazla kaynak ayrılması ve genel olarak yerinde denetimlerin artırılması konusunda ilerleme sağlandığı belirtildi.
İkinci olarak özellikle kayıt dışı para transferi hizmetleri ve Döviz büroları için ve yeterli, doğru ve güncel gerçek sahiplik bilgisi gereklilikleri ile ilgili olarak kara para aklama/terörizmin finansmanı ile mücadele ihlalleri için caydırıcı yaptırımlar uygulanması konusuna vurgu yapıldı.
SORUŞTURMALARDAKİ İLERLEMEYE DİKKAT ÇEKİLDİ
Takip eden maddede kara para aklama soruşturmalarını desteklemek için mali istihbarat kullanımının geliştirilmesi ve mali istihbarat birimi tarafından proaktif yayılımların artırılması konusundaki ilerleme gösterildi.
Daha karmaşık kara para aklama soruşturmaları ve kovuşturmaları yürütmek de FATF'nin dikkat çektiği maddelerden biri oldu.
Suçtan kaynaklanan varlıkların geri alınması ve terörizmin finansmanı davalarının takibinden sorumlu makamlar için net sorumluluklar ve ölçülebilir performans hedefleri ve ölçütler belirlemek ve risk değerlendirmelerini güncellemek ve politikayı bilgilendirmek için istatistikleri kullanmak da FATF'nin karar metninde yazdığı unsurlardan biri oldu.
Terörizm davalarında daha fazla mali soruşturma yürütmek, BM tarafından belirlenmiş gruplarla ilgili terörizmin finansmanı soruşturmalarına ve kovuşturmalarına öncelik vermek ve terörizmin finansmanı soruşturmalarının finansman ve destek ağlarını belirleyecek şekilde genişletilmesini sağlamak konusunda da ilerleme sağlandığı belirtildi.
FATF'nin BM Güvenlik Konseyi'nin 1373 ve 1267 sayılı kararları kapsamındaki hedefli mali yaptırımlara ilişkin olarak, Türkiye'nin risk profiline uygun olarak, BM tarafından belirlenmiş gruplara ilişkin yurt dışı talepleri ve yurt içi atamaları takip etmek konusunda da eksikliklerin giderilmesi konusunda ilerlemeye vurgu yapıldı.
Son olarak kararda terörün finansmanı için kötüye kullanılmalarını önlemek amacıyla kâr amacı gütmeyen kuruluşların gözetimine yönelik risk temelli bir yaklaşım uygulamak, sektördeki çok çeşitli kâr amacı gütmeyen kuruluşlara erişim sağlamak ve geri bildirimlerini almak, uygulanan yaptırımların herhangi bir ihlalle orantılı olmasını sağlamak ve denetimin kâr amacı gütmeyen kuruluşların bağış toplama gibi meşru faaliyetlerini aksatmamasını veya caydırmamasını sağlamak için adımlar atmak konusundaki gelişmelere dikkat çekildi.
"FİNANSAL SİSTEMİMİZE GÜVEN DAHA DA ARTACAK"
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye'nin Mali Eylem Görev Gücünün (FATF) gri listesinden çıkarılmasının, ülkenin finansal sistemine güveni daha da artıracağını bildirdi.
FATF'ın bugünkü toplantısında Türkiye'nin Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından temsil edildiği belirtilen açıklamada, "Atılan doğru adımlar sayesinde Türkiye, gri listeden çıkarılmıştır. Ülkemize ve milletimize hayırlı olsun. Sayın Cumhurbaşkanı'mızın liderliğinde Adalet, İçişleri ve Dışişleri Bakanlıklarımız başta olmak üzere tüm kamu ve özel sektör paydaşlarımızın katkısıyla elde edilen bu sonuç, finansal sistemimize güveni daha da artırarak program hedeflerine ulaşmamızı kolaylaştıracaktır." değerlendirmesinde bulunuldu.
Açıklamada, bu sürece katkı sağlayan tüm kurum ve kuruluşlara teşekkür edilerek, şunlar kaydedildi:
"Türkiye, terörizmin finansmanı ve kara paranın aklanmasıyla mücadelesini bundan sonra da uluslararası standartlarla tam uyum içinde kararlılıkla yürütecektir. Bu çerçevede, MASAK ve diğer kurumların idari ve teknik kapasitesi daha da güçlendirilecek, gerektiğinde yasal ve idari düzenlemeler aynı hassasiyetle hayata geçirilecektir."
CEVDET YILMAZ'DAN İLK DEĞERLENDİRME
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Türkiye'nin gri listeden çıkmasının ardından yaptığı ilk değerlendirmede "Türkiye'nin gri listeden çıkmış olması, uluslararası kaynak girişini hızlandıracak ve borçlanma maliyetleri üzerinde pozitif etki yaratacaktır" dedi.
Yılmaz, FATF kararıyla birlikte uluslararası yatırımcıların Türkiye finansal sistemine olan güveninin güçlendiğini belirtirken, "Kararın, hem finans sektörümüz hem de reel sektörümüz açısından son derece olumlu sonuçları olacaktır" ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı, "Ülkemize yönelik sermaye akışının ivmelenmesiyle Türk lirası varlıklara olan ilginin artması, dezenflasyon sürecini de hızlandıracaktır" dedi.
Yılmaz sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada ise bu gelişme ile birlikte uluslararası yatırımcıların, Türkiye'nin finansal sistemine olan güveninin daha da güçlendiğini vurgulayarak şunları dedi:
"Kararın, hem finans sektörümüz hem de reel sektörümüz açısından son derece olumlu sonuçları olacaktır. Türkiye'nin gri listeden çıkmış olması, uluslararası kaynak girişini hızlandıracak ve borçlanma maliyetleri üzerinde pozitif etki yaratacaktır. Ülkemize yönelik sermaye akışının ivmelenmesiyle Türk lirası varlıklara olan ilginin artması, dezenflasyon sürecini de hızlandıracaktır. Hazine ve Maliye Bakanlığımız başta olmak üzere, bu süreçte emeği geçen tüm kurum ve kuruluşlarımıza teşekkür ediyoruz."
"MÜCADELEMİZİ KARARLILIKLA SÜRDÜRMEYE DEVAM EDECEĞİZ"
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Türkiye'nin Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü (FATF) gri listesinden çıkarılmasıyla ilgili, "Ülkemizin "Gri Liste"den çıkmasında emeği olan herkese teşekkür ediyorum. Başta terör ve o hainlerin finansmanına yönelik olmak üzere, organize suç örgütleriyle, zehir tacirleriyle, göçmen kaçakçılığı organizatörleriyle, kara para aklayan suç odaklarıyla mücadelemizi kararlılıkla sürdürmeye devam edeceğiz." dedi.
'TÜRKİYE'NİN KÜRESEL EKONOMİK SİSTEMDEKİ YERİNİ SAĞLAMLAŞTIRIYORUZ'
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, uygulanan ekonomi politikalarının, Türkiye'nin uluslararası alandaki güvenirliliğini ve ekonomik istikrarını pekiştirmeye devam ettiğini belirterek, "Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından 3 yılda bir açıklanan gri listeden çıkarılmış olmak, uyguladığımız politikaların başarılı olduğunun göstergelerinden biri oldu. Kararlılıkla uyguladığımız politikalar, ihracatta yakaladığımız ivme, ithalatı ve dış ticaret açığını etkili ticaret politikaları tedbirleriyle azaltmamız ve uyguladığımız reformlar, ülkemizi her geçen gün daha da ileri taşımakta ve Türkiye'nin küresel ekonomik sistemdeki yerini sağlamlaştırmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
"GRİ LİSTEDEN ÇIKMAK İÇİN GEREKLİ MEVZUAT ÇALIŞMALARI VE ETKİN UYGULAMALARLA EN ÜST DÜZEYDE KATKI SAĞLADIK"
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, gri listeden çıkmak için gerekli mevzuat çalışmalarına ve etkin uygulamaya Adalet Bakanlığı olarak en üst düzeyde katkı sağladıklarını belirtti.
Tunç, bu kapsamda başta, Türk Ceza Kanunu, Terörle Mücadele Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu, Türk Ticaret Kanununda yapılan değişiklikler olmak üzere; Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun, Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun, Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun, Dernekler Kanunu, Vakıflar Mevzuatı ve Bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair düzenlemeler çerçevesinde kara parayla mücadele ve terörizmin finansmanın önlenmesine ilişkin, yargı teşkilatının sürdürdüğü soruşturma ve kovuşturmaların karar üzerinde etkili olduğunu belirtti.
"Bu karar, uluslararası yatırımların önünü daha da açacak, ülkemizin finansal sistemine duyulan güven artmaya devam edecektir" diyen Bakan Tunç, açıklamalarının devamında şu ifadeleri kullandı:
"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde başta Hazine ve Maliye Bakanlığımız, İçişleri, Dışişleri Bakanlıklarımız, kamu ve özel sektör temsilcileri ile koordinasyon içerisinde yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik hukuki belirliliğin ve hukuk güvenliğinin tahkimine, kara parayla mücadele ve terörizmin finansmanının önlenmesine dair çalışmalarımıza Adalet Bakanlığı olarak aynı kararlılıkla devam edeceğiz."
"TÜRKİYE, CAYDIRICI YAPTIRIMLAR UYGULADI"
Mali Eylem Görev Gücü (FATF) Dönem Başkanı T. Raja Kumar, Türkiye'nin gri listeden çıkarılan iki ülkeden biri olduğunu belirterek, "Türkiye kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadelesini iyileştirmek için önemli adımlar attığını ve bu eylem planındaki tüm maddeleri ele aldığını teyit etti." dedi.
Kumar, FATF Genel Kurulu sonrası düzenlediği basın toplantısında, Türkiye'nin Ekim 2021'de FATF'ın "gri liste" olarak tabir edilen "artırılmış izleme sürecine" eklendiğini anımsattı.
FATF yetkililerinin mayısta Türkiye'yi ziyaret ettiğini dile getiren Kumar, "Türkiye kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadelesini iyileştirmek için önemli adımlar attığını ve bu eylem planındaki tüm maddeleri ele aldığını teyit etti." ifadesini kullandı.
Kumar, Türkiye'nin stratejik kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadelede (AML/CFT) eksikliklerini giderdiğini belirterek, "FATF Genel Kurulu, Türkiye ve Jamaika'nın çabalarının devam ettiğini ve sürdürülebilir olduğunu, bu değişiklikleri sürdürmek ve devam ettirmek için gerekli siyasi iradeyi gösterdiklerini tespit etti." dedi.
Ülkelerin gri listeden çıkmasının halihazırda mükemmel bir sisteme sahip oldukları anlamına gelmediğini de kaydeden Kumar, "Bu ülkeler için yapılacak daha çok iş var. Tespit edilen zayıflıkları ele almaya devam etmeleri gerekecek." değerlendirmesinde bulundu.
Bir hafta süren FATF Genel Kurul toplantılarına 200'ün üzerinde hükümet ve Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, INTERPOL ve Egmont Mali İstihbarat Birimleri de dahil olmak üzere gözlemci kuruluşları temsil eden delegeler katıldı.
FATF Genel Kurulu'na ilişkin yapılan açıklamaya göre, FATF Genel Kurulu iki ülkeyi "gri liste" olarak tabir edilen "artırılmış izleme sürecinden" çıkardı.
Genel Kurul, daha önce karşılıklı değerlendirmeler sırasında tespit edilen stratejik karapara aklama ve terörün finansmanıyla mücadelede (AML/CFT) eksikliklerini giderme konusunda kaydettikleri ilerlemeden dolayı, Türkiye ve Jamaika'yı tebrik ederek, bu iki ülkenin artık FATF'ın artırılmış izleme sürecine tabi olmayacağına karar verdi.
Açıklamada Türkiye ve Jamaika'ya ilişkin, "Bu ülkeler, belirlenen stratejik eksikliklerin giderilmesine yönelik eylem planlarını mutabık kalınan zaman dilimleri içerisinde tamamladı. Artık FATF'ın artırılmış izleme sürecine tabi olmayacaklardır." denildi.
Türkiye'nin kara para aklama ve terörizmin finansmanı ihlallerine ilişkin caydırıcı yaptırımlar uyguladığına yer verilen açıklamada, ülkenin soruşturmalarla denetim konusunda eksiklikleri giderdiği ifade edildi.
GÜNCEL LİSTEDE OLAN ÜLKELER
Genel Kurul'daki görüşmeler sonrasında, Monako ve Venezuela kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele konusunda "eksiklikleri olduğu" gerekçesiyle gri listeye alındı.
Bu iki ülkenin yanı sıra Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Hırvatistan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Haiti, Mali, Mozambik, Nijerya, Filipinler, Senegal, Güney Afrika, Güney Sudan, Tanzanya ve Vietnam FATF'in artırılmış izleme sürecinde kalmaya devam etti.
