Uzakdoğu, Amerika ve Avrupa pazarında başlayan navlun fiyatlarındaki (geminin yük taşıma ücreti) artışlar, dünyanın her yerinde hissediliyor. Fiyatlar 10'a katlanmış durumda. Konteyner bulmak da zorlaştı. Global enflasyonu tetikleyen bu durum birçok ülkeyi zorda bırakıyor. Uzakdoğu-Avrupa hattında Kovid-19 öncesinde 2 bin dolar seviyesinde olan navlun fiyatları, 20 bin dolara dayandı. İhracatçılar, bu durumun uzak ülkelerle olan ihracata zarar verdiğini belirtirken, katma değerli ihracatın da önemini artırdığını aktarıyor. Konteyner sorunun çözülmemesi durumunda ise özellikle katma değeri düşük ürünlerin ihracatında sıkıntılar yaşanabileceği ifade ediliyor. Öte yandan global pazarlardaki navlun sorunu Çin'in Avrupa ülkelerine olan ihracatını da olumsuz etkiledi. Bu dönemde Çin-Avrupa rotasında fiyatlar neredeyse 4 kattan fazla arttı. ABD-Çin arasında konteyner için 20 bin dolar gibi rekor rakamlar görüldü.
TÜRKİYE İÇİN OLUMLU
Çin-Avrupa ve Çin-ABD arasında navlun fiyatlarının 5 ila 10 kat artması Türkiye pazarına ise olumlu yansıdı. Bazı Avrupalı firmalar alımlarını buraya kaydırdı. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Ajansı'nın (UNCTAD) yeni yayınladığı raporda, küresel ekonomik toparlanmanın yüksek navlun fiyatları ve Kovid-19'un denizcilik sektörü üzerindeki kalıcı etkileri tarafından tehdit edildiğini belirtti. UNCTAD, deniz taşımacılığı tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar çözülene ve liman kısıtlamaları normale dönene kadar küresel tüketici fiyatlarının 2022'de önemli ölçüde artacağı konusunda uyarıda bulundu.
İÇİNDEKİ ÜRÜNDEN DAHA DEĞERLİ
TİM Sektörler Konseyi Üyesi Rüstem Çetinkaya, global ticarette olağanüstü günlerden geçtiklerini belirterek, ticaret hayatında ilk kez navlunun bedelinin içindeki üründen daha değerli hale geldiğini söyledi. İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Üyesi Tayfun Koçak ise, konteyner bulmayla ilgili sorunun pandemi zamanına göre azalmaya başladığını belirterek, "Fakat yine de özellikle Uzakdoğu, ABD ve Çin'den gelen konteynerların fiyatları yüksekliğini koruyor. Gelecek dönemde bu sorunların tamamen çözülmesini istiyoruz" şeklinde konuştu.
İHRACATÇININ ANA GÜNDEMİ
Ev
ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Başkanı Talha Özger, konteyner sorunun ihracatçının ana gündemi olmaya devam ettiğini belirtti. Özger şunları söyledi: "Konteyner sorunu devam etmekte ve bu sorunu acilen çözmemiz gerekiyor. Şu an kurların yüksek olmasından kaynaklı ihracatımızın aksamaması lazım, bununla ilgili gerekli önlemlerin acilen alınmasını temenni ediyoruz."
DÜNYA TEDARİK SİSTEMİ DEĞİŞİYOR
Armatür Derneği Başkanı Gökhan Turhan : Salgınının getirdiği sonuçlar nedeniyle neredeyse tüm dünya tedarik sisteminde köklü değişimler gerçekleşmeye başladı. Salgın ve kriz sonrasında tedarik zincirlerinde farklılaşmalar görmeye başladık. Hava yolunda tedarik zincirleri kurulmaya başladı, kara yolunda yük sayısı ve iş hacimlerinde artışlar gerçekleşmekte, demir yolunun ise bu sürecin kurtarıcı taşıma sistemi içerisine girmeye başladı. Karayolunda yeni rotalar çizilmeye ve Türkiye'nin bu rotalarda merkez rolü oynamaya başlaması olumlu değişimlerdir.
Krizin fırsata çevrilmesi prensibini bu krizde Türkiye olarak yaşamaya başladık Tüm dünya genelindeki tedarikçilerin büyük bölümü, ürün ya da hizmet aldıkları pazarları çeşitlendirme yoluna gittiler.
Daha yakın pazarlar ve düşük maliyetler en önemli parametreler olmaya başladı. Bir sonraki olumlu etkinin, Türkiyeye yakın coğrafyalara hizmet edecek ve ürün tedariği yapmak isteyecek uluslararası yatırımlar olacağı yönündedir. Yatırım ortamının daha iyileşmesi ve işçilik maliyetlerinin Bölgedeki en uygun seviyeye gelmesi bu adımı hızlandıracaktır. Türkiye'ye yönelen satın alma eğilimleri Ürün ve firma bazında artarak devam edecektir.
