Dünyada petrol talebinin düşmesi ile birlikte geçtiğimiz yıl baş gösteren depolama sorunu fiyatları iyiden iyiye etkilemeye başladı. Önceki gün mayıs kontratlarında eksiyi gören Batı Teksas petrolünde (WTI) düşüş dün de devam etti. WTI yüzde 20 düşüşle 16 dolar seviyesini görürken, bir yandan da Brent Tipi petrol yüzde 18 düşüşle 20 dolarlar seviyesine çekildi. Bu düşüşlerde talep kadar stoklama kapasitesinin etkisi de büyük. Ham petrol depolama altyapısı ocak ayının sonunda 6.7 milyar varil iken, küresel depolama kapasitesinin yüzde 63'lük bir oranını temsil eden 4.2 milyar varil kullanılıyor. Uluslararası Enerji Ajansı, bu kapasitenin yüzde 80'e ulaşmasını maksimum çalışma kapasitesi olarak varsayıyor. Bunlar olurken şubat ayında OECD'nin ticari stokları aylık 35.4 milyon varil kadar düşerek 2 milyar 887 milyon varile geriledi. Yer kalmayınca petrol tankerleri de depolama için kullanılıyor. Dünyada şu anda büyük petrol tankeri olarak bin 300 gemi bulunuyor. 2.2 milyar varillik petrol bu gemiler tarafından taşınabilir durumda. Bu filonun da sürekli kullanılabilir olan oranı yüzde 86, çünkü bakım ve onarım için de zamana ihtiyaç var.
ÇİN YENİ YATIRIM YAPTI
Ülkeler bazında ise Çin'in petrol stokları Ocak-Mart döneminde 100 milyon varil artarak 1.1 milyar varile ulaştı. Mart ayında, OECD Avrupa ülkeleri toplam petrol stokları 560 milyon varil arttı. ABD ve Çin'den sonra dünyanın en büyük petrol ithalatçısı olan Hindistan, petrol stoklarının geçtiğimiz ay 70 milyon varilin üzerine çıkmasını sağladı. Türkiye'nin toplam stoklama kapasitesi ise 15 milyon ton. Bu rakamın yüzde 81'i kullanılıyor. Uzmanlar petrolde toparlanma için iki aşama öngörüyor. GCM Kıdemli Analisti Umut Tuncer, "Bunlardan ilki ve zorunlu olanı virüs etkisinin ivme kaybetmesi. Bu sağlanırsa talepteki toparlanma fiyatın dengeli bir hale gelmesi için ortam hazırlar. Virüs etkisinin sürmesiyle birlikte ikinci koşul olan serbest piyasa koşulları, üreticiler istese de istemese de, zorlu koşullarını artırır. Bu da maliyetler nedeniyle üreticilerin kısıntıya gitmelerine yol açar" dedi.
DOLULUK ORANI ARTIYOR
ABD genelinde 317.59 milyon varil ve yüzde 50 doluluk oranı olurken, Suudi Arabistan'da 106.30 milyon varil ve yüzde 59.1 doluluk oranı, lrak için 17.21 milyon varil yüzde 46.1 doluluk oranı var. Geri kalan kısım ise 3 milyar 197 milyon varil ve yüzde 55.5'lik doluluk oranına sahip. Bu oranlar aslında kullanılabilir kapasite anlamına gelmiyor. Yüzde 80'lik doluluk oranı tam kapasite anlamına geliyor.
30 DOLAR KRİTİK SEVİYE
VIRÜSÜN yol açtığı belirsizlik nedeniyle toparlanmanın tahmini ise oldukça zor. GCM Kıdemli Analisti Umut Tuncer, "Salgının yayılma hızı baz alınacağı için Çin örnek verilirse küresel talepte toparlanmanın 6-12 aylık dönemde eski haline dönmesi olası. ABD petrolü için 30 dolar bariyeri toparlanma çabalarını baskılayabileceği için kritik öneme sahip görünüyor" dedi.
