Ağustos 2018'deki koro yeniden harekete geçti. Geçen yıl başladıkları türküye bu yıl da devam ediyorlar. Günlerdir, Merkez Bankası rezervleri üzerinden başlattıkları tartışmayı alevlendirip kafa bulandırmaya çalışıyorlar. Merkez'in swaptan elde ettiği dövizin hesaba katılmayacağı iddiasında bulunuyorlar. Halbuki, Merkez Bankası'nın döviz rezervi içinde "kullanılamaz" diye ayrılan bir bölüm yok.
KANUNLA YETKİ VERİLDİ
Merkez Bankası Kanunu da açık. Kanunun 4. maddesinde ülkenin altın ve döviz rezervlerini yönetme yetkisinin bankaya verildiği belirtilerek, "Banka, ülke altın ve döviz rezervlerini para politikası hedefleri ve uygulamaları çerçevesinde yönetir" deniliyor. Yani, Merkez Bankası'nın da tüm bankaların da döviz ve altın rezervleri kullanılabilir durumda… Bir başka deyişle, Merkez Bankası rezervi ülkenin mevcut tüm yabancı para rezervini içeriyor.
REZERV NE KADAR?
Merkez Bankası'nın şu anda brüt rezervi 88 milyar dolar. Bankaların brüt rezervi ise 35 milyar dolar. Yani toplam rezerv 123 milyar dolar. Türkiye'nin kısa vadeli yükümlülüklerini karşılayacak yeterli rezervi var. Merkez Bankası, para ve kur politikalarını desteklemek, piyasalara güven vermek, döviz cinsi borç servisini gerçekleştirmek ve dışsal şoklara karşı rezerv tutuyor.
'KULLANILMAYAN REZERV OLMAZ'
Rezerv konusu geçmişte de sık sık gündeme gelirdi. Şubat 1994-Ocak 1996 arasında Merkez Bankası başkanlığı yapmış olan Yaman Törüner, 2013'te bir yazısında bu konuya dikkat çekmişti. Merkez Bankası'nın o dönemdeki başkanı Erdem Başçı'nın 40 milyar dolar kullanılabilir rezervimiz olduğuna dair açıklamaların ardından yazı yazan Törüner, kullanılabilir rezervin ne olduğunu tek tek anlatmıştı: "Merkez Bankamızın döviz rezervi içinde 'kullanılamaz' döviz rezervi bölümü yoktur. 23 Ağustos 2013 itibarıyla, 108 milyar 563 milyon dolar döviz ve buna ilaveten 20 milyar 729 milyon dolar toplam yaklaşık 129 milyar dolar döviz rezervimiz var. Bunun tümü de 'kullanılabilir' durumdadır."
PİYASAYLA OYNAMAYA ÇALIŞTILAR
Merkez Bankası'nın rezervlerini düşük göstermek isteyenlerin, bankanın ticari bankalara olan döviz cinsinden munzam karşılık borçlarını ve diğer döviz borçlarını düşerek, kullanılabilir döviz miktarını bulduklarını anlatan Törüner, "Merkez Bankamız Guvernörümüz, maalesef işte bu tuzağa düştü ve rezervleri 40 milyar dolar olarak açıkladı. Bu açıklama sonrası, piyasa, rezervlerin azaldığı ve eldeki rezervlerin döviz fiyatlarını düzenlemeye yetmeyeceği korkusuna kapıldı ve dövize hücum etti" demişti.