Türkiye, bataryalar için yeni bir yol haritası hazırlıyor. Karbon ayak izi hesaplamasından atık bataryaların takibine, nükleer tesisler ve savunma sanayinde kullanılan bataryalar için özel izlemeye kadar uzanan uygulamalarla çevrenin yanı sıra milli güvenliğin güçlendirilmesi ve dışa bağımlılığın azaltılması hedefleniyor.
Bataryaların üretiminden kullanım ömrünün sonuna kadar olan tüm süreci kapsayan kapsamlı bir çalışma yürütülüyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın yürüttüğü bu çalışmayla, elektrikli araçlardan evlerde kullanılan pillere, nükleer tesislerden savunma alanına kadar uzanan geniş bir yelpazede bataryaların çevreye ve güvenliğe etkisini azaltacak uygulamalar hayata geçirilecek.
KARBON HESABI YAPILACAK
Elektrikli araçlar ve büyük ölçekli enerji depolama sistemlerinde kullanılan bataryaların, üretim sürecinde ne kadar karbon salımı yaptığına ilişkin değerlendirme yapılacak. Bu kapsamda, bataryaların yalnızca kullanım sırasında değil, üretimden geri dönüşüme kadar olan tüm süreçte çevreye etkisi dikkate alınacak.
Kullanım ömrünü tamamlayan bataryaların kontrolsüz şekilde elden çıkarılmasının önüne geçilecek. Atık bataryaların kayıt altına alınması, toplanması ve geri kazanım sürecinin izlenmesi planlanıyor. Bu sayede lityum, kobalt ve nikel gibi değerli maddelerin geri kazanılması, çevreye zarar verecek şekilde bertaraf edilmesinin önlenmesi amaçlanıyor.
Özellikle elektrikli araç bataryalarının ikinci kez kullanılabilmesi veya enerji depolama sistemlerine entegre edilebilmesi için teknik altyapının güçlendirilmesi hedefleniyor.
DEĞİŞTİRİLEBİLİR PİL İÇİN TEŞVİK
Günlük hayatta kullanılan elektronik ürünlerde, pili bozulduğu için çöpe giden cihazların yarattığı atık yükü de bakanlığın gündeminde. Bu kapsamda, bataryası kolay değiştirilebilen ve onarımı mümkün ürünlerin yaygınlaşmasını teşvik edecek adımlar üzerinde çalışılıyor. Akkuyu Nükleer Güç Santrali başta olmak üzere, nükleer tesislerde kullanılan bataryalar için ayrı bir izleme ve değerlendirme süreci işleyecek. Elektrik kesintilerinde güvenlik sistemlerini ayakta tutan bu bataryaların, düzenli kontrol ve takip mekanizmalarıyla ele alınması hedefleniyor. Bu alanda bataryaların sıradan enerji depolama ürünleri gibi değil, kritik güvenlik ekipmanı olarak değerlendirilmesi öngörülüyor.
SAVUNMA SANAYİİ AYRI TUTULACAK
Silahlar, askeri araçlar ve savunma sistemlerinde kullanılan bataryalar ise sivil uygulamalardan farklı bir çerçevede ele alınacak. Bu alanda çevresel etkiler göz ardı edilmeden, ulusal güvenlik ve gizlilik hassasiyetleri gözetilerek hareket edilecek.
Öte yandan bataryaların izlenebilirliği sağlanacak. Nerede üretildiği, ne kadar süre kullanıldığı ve kullanım ömrünün hangi aşamada olduğu gibi bilgilerin kayıt altına alınacağı bir sistem üzerinde çalışılıyor. Bu sistemle ikinci el batarya kullanımının daha güvenli hale getirilmesi ve kayıt dışı batarya ticaretinin önlenmesi hedefleniyor.
