Türkiye, çocuk işçiliğiyle mücadelede mevsimlik tarım başta olmak üzere riskli alanlarda yalnızca çocuğu sahadan çekmeye değil, aileyi desteklemeye, işveren davranışlarını dönüştürmeye, yaşam koşullarını iyileştirmeye ve eğitim erişimini artırmaya odaklanan bütüncül bir model uyguluyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) birimleri ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın ilgili birimleri, 81 ilde sahaya yayılan bu modelle çocuk işçiliğine karşı çok paydaşlı ve çok kanallı bir mücadele yürütüyor. Türkiye genelinde oluşturulan Çocuk İşçiliği ile Mücadele Birimleri, risk altındaki çocukları tespit eden, yönlendiren ve takip eden sahadaki en kritik yapı taşları olarak görev yapıyor. Bu yapılar, İŞKUR, SGK ve Aile ve Sosyal Hizmetler teşkilatının ortak çalışmasıyla hem merkezde hem yerelde koordineli bir mücadele zemini oluşturuyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, çocuk işçiliğiyle mücadeleyi Mevsimlik Tarım İşçileri Projesi (METİP) fonları, Avrupa Birliği kaynakları, ILO ve UNICEF projeleri gibi çoklu finansman kanallarını kullanarak yürütüyor. Böylece sahadaki faaliyetler, farklı kurumsal ve uluslararası kaynaklarla desteklenen esnek ve kapsayıcı bir mali altyapıya kavuşuyor.
TARIM İŞÇİLİĞİ İÇİN SIKI ÖNLEM
Mevsimlik Tarımda Çocuk İşçiliğinin Önlenmesi Projesi, yaklaşık 1.5 milyar liralık bütçesiyle Türkiye'nin sahada ölçülebilir sonuçlar üreten en kapsamlı müdahale projelerinden biri olarak yürütülüyor. Proje kapsamında binlerce çocuk yeniden eğitime yönlendirilirken, ailelere sosyal destek sağlanıyor, geçici yerleşim alanları ve yaşam koşulları iyileştiriliyor, tarım aracılarından muhtarlara kadar çok sayıda yerel aktörün kapasitesi artırılıyor. Çocuklara eğitim, kıyafet, kırtasiye, hijyen ve beslenme desteği sunulması ve geçici yerleşim alanlarının düzenlenmesi proje bileşenleri arasında yer alıyor.
UNICEF ORTAK PROJESİYLE YENİ DÖNEM
ÇOCUK işçiliğiyle mücadelede uluslararası iş birlikleri, Türkiye'nin sahadaki çalışmalarına ek güç kazandırıyor. Bu çerçevede UNICEF ile bütçesi 5 milyar lirayı aşan yeni proje, 2 Haziran 2025 itibarıyla uygulamaya alındı. Projenin en az 5 bin çocuğa doğrudan erişmesi ve çok daha geniş bir nüfusu dolaylı olarak etkilemesi hedefleniyor. Ortak proje, çocukların eğitim yoluyla güçlendirilmesini, yerel ve ulusal düzeydeki aktörlerin kapasitesinin artırılmasını, tedarik zincirlerinde çocuk işçiliği risklerinin azaltılmasını ve Türkiye'nin BM İş Dünyası ve İnsan Hakları Rehber İlkeleri ile tam uyumlu politikalarının daha görünür hale gelmesini amaçlıyor.