Kültür ve Turizm Bakanlığı, define avcılarının, kazı çalışmalarının nasıl yapılacağına, define aramak için nasıl bir yol izleyeceklerine, çalışma yapılacak arazinin mülkiyeti başkasına aitse ne yapılması gerektiğine, bir tarihi eser bulunduğunda para alınıp, alınmayacağına ve internette eser satışının mümkün olup olmadığına dair sorularını yanıtladı.
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü'nün internet sitesinde kaçakçılığın önlenmesi ile ilgili faaliyetler başlığı altında define avcılarının merak ettiği sorulara verilen cevaplar şöyle:
1.Define aramak için ne yapılmalı?
Define aramak isteyenler, define arayacakları yerin bağlı olduğu mülki amire Define Arama Yönetmeliği'nin 7. maddesinde yer alan belgelerle birlikte bir dilekçe ile müracaat ederler. Dilekçede arama maksadı açıkça belirtilir ve define aranacak yerin il, ilçe, bucak, köy, mahalle, sokak ve ev numarası bildirilir. Yerin ekili, dikili, meskûn, gayrimeskûn, tapulu ve tapusuz olup olmadığı ve kime ait olduğu açıklanır.
2.Türkiye genelinde define aramak için izin almak mümkün müdür?
Türkiye genelinde define arama izni verilemez. Define aranacak yer 50 metrekareyi ve 10 metre derinliği geçemez.
3.Define aramak istenen arazinin mülkiyeti kişiye ait değilse ne yapılmalı?
Define aranacak yer sahipli ise; gerçek kişilerden noterden tasdikli muvafakatname, (üzerinde hangi konu hakkında izin verildiğine dair bir bilgi bulunan yazılı belge) tüzel kişilerden de yetkili organlarından alınacak muvafakat yazısının alınması gerekiyor. Define aramak istenilen arazinin birden çok sahibi varsa tüm hissedarlardan noterden tasdikli muvafakatname alınmalı.
4.Define arama kazısı sonucunda bulunan defineden ne kadar pay alınır?
Bulunan definenin Hazine ve Maliye Bakanlığınca geçer akçe olarak değeri tespit edilir. Define, Hazineye ait arazide bulunmuşsa yüzde ellisi define arayıcısına; özel veya tüzel kişilere ait arazide bulunmuşsa yüzde kırkı define arayıcısına, yüzde onu ise mülk sahibine verilir.
5.İnternette eser satışı yapabilir mi?
Korunması gerekli etnografik nitelikli kültür varlıklarından müzelere alınması gerekli görülmeyen taşınır kültür varlıkları için Müze Müdürlüklerince, "Tescile Tabi Taşınır Kültür ve Tabiat Varlığı Belgesi" düzenlenerek sahibine iade edilir. Yasa dışı yollarla başkasına devredilmesi, satılması ve yurt dışına çıkarılması yasaktır.
6.Bulunan tarihi eser müzeye götürülürse para alınır mı?
Korunması gerekli kültür ve tabiat varlığı olup olmadığını, müzeye alınacaklarla alınmayacakları tespit etmek ve müzelere alınmasına karar verilmesi durumunda kıymetini belirlemek için müze uzmanları tarafından "Değerlendirme ve Kıymet Takdir Komisyonu" oluşturulur. Müzelere alınması uygun görülen eser için komisyonca belirlenen maddi bedel eseri getiren şahsa ödenir.
