Savunma sanayisi modern anlamda ilk atağını 45 yıl önce Kıbrıs Barış Harekatı ile yaptı. Türkiye, yaşanan ambargonun ardından, başta ABD olmak üzere birçok ülke tarafından çıkarılan engellere karşı yerli ve milli firmaların ilk tohumlarının atılmasını sağladı. Son dönemde tıpkı Kıbrıs ambargosuna benzeyen adımların atıldığı bir dönemde yatırımlarla yerlilik oranı yüzde 70'lere ulaştı. Son yıllarda yapılan yatırımlarla piyade tüfeğini bile yurtdışından tedarik eden Türkiye, bugün milli piyade tüfekleri, kendi savaş gemilerini, fırkateynlerini, İHA ve SİHA'larını, obüslerini, çok namlulu roket atarlarını, Atak helikopterlerini ve akıllı hassas mühimmatları dahi kendisi üretebiliyor. Son 35 yıllık süreçte yerli motor, tank ve jet motoru geliştirilmesi çalışmalarını devam ettiren Türkiye, birçok büyük proje hazırlıyor.
İHRACAT 2 MİLYAR $'I AŞTI
Modern bir savunma sanayisinin geliştirilmesi ve güvenlik güçlerinin ihtiyaç duyduğu silah, araç ve gereçlerin temini için faaliyet gösteren Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB), 2018'de yeni projeler de hayata geçirdi. Başkanlığın koordinasyonunda yürütülen bazı projelerde önemli eşikler aşıldı. Savunma sanayisinde ihracat, 2018'de bir önceki yıla göre yüzde 20 artışla 2 milyar 188 milyon dolara ulaştı. Pandemiye rağmen Ocak-Kasım 2020'de savunma ve havacılık sanayi ihracatı 11 ayda 2 milyar dolar seviyesine ulaştı.
Savunma ve havacılık cirosunda ilk kez 10 milyar dolar sınırı aşılarak, dünyanın en prestijli listesi olan Defense News Top 100'deki Türk şirketi sayısı yediye yükseldi. Bundan dört yıl önce listede sadece iki şirket varken ASELSAN, TUSAŞ, ROKETSAN, STM, HAVELSAN, FNSS Savunma ve BMC listede yer aldı. ASELSAN, koronavirüsün olumsuz etkilerinden en az etkilenen şirketlerden biri olarak listede 2019'da dört basamak yükseldi ve 48'inci sırada yer almayı başardı. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş (TUSAŞ) 2019'da tam 16 basamak birden yükselerek 53'üncü sıraya çıktı. BMC Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş. bu sene dört basamak geriledi ve 85'inci sırada yer aldı. Roketsan A.Ş. iki basamak gerileyerek 91'inci sırada yer aldı. STM ise 92'inci sıraya yerleşti. İlk 100 listesine ilk kez giren FNSS ve Havelsan sırayla 98 ve 99'uncu sırada kendilerine yer buldu. 2012 yılına kadar Defence News Top 100 listesinde Türk şirket olarak sadece ASELSAN vardı.
İLK UZAY ARACI
ROKETSAN'ın geliştirdiği yerli sonda roketi, uzay sınırını geçen ilk Türk aracı oldu. Böylece Türkiye'nin uzay sınırını aşması ve uzay ligine girmesi sağlandı. F-16 uçaklarında dost-düşman sorgularını yapacak ASELSAN IFF Mod 5/S Cevaplayıcı cihazların seri üretimine geçildi. Ayrıca F-16 Yapısal İyileştirme Projesi kapsamında ilk F-16 Blok-30 uçağının yapısal iyileştirmesi tamamlandı.
İşte önümüzdeki dönem için hedefler
2020'de atılan adımlardan en önemlileri arasında envanterdeki zırhlı muharebe aracı Vuran 4x4 ve mayına karşı korumalı araç Kirpi-II'ye yenilerinin eklenmesi oldu. Korkut Kundağı Motorlu Hava Savunma Top Sistemi, Serhat Seyyar Havan Tespit Radarı, ASELPOD Hedefleme Sistemi, REDET-II Radar Elektronik Destek Sistemi'nin teslimatlarına da devam edildi.
Savunma sanayisinin özellikle önem verdiği alanlardan biri olarak öne çıkan Kara Kuvvetleri'nin zırhlı araç kabiliyetinin arttırılmasına yönelik araçlar bu yılın ana gündemini oluşturan unsurlar arasında.
Önemli gelişmelerinden biri de Zırhlı Amfibi Hücum Aracının (ZAHA) kalifikasyon testlerine başlanması.
Makine Kimya Enstitüsü Kurumu (MKEK) tarafından geliştirilen Havadan Taşınabilir 105 mm Hafif Çekili Obüs BORAN'ın ilk teslimatları bu yıl Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na yapılacak. BORAN, uzun menzilli mühimmatlar ile 17 kilometreyi aşan ve dakikada altı atım yapabilen 105mm'lik bir namluya sahip.
Ayrıca hafif, orta ve ağır sınıf insansız kara araçlarından bazılarında da ihaleye çıkılacak ve bu araçlar envantere alınacak.
Yerli mühimmat ve füze sistemlerinin de hem çeşit hem de nicelik olarak Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde sayının artması hedefleniyor.
İlk yerli piyade tüfeği MPT-76 ve buna uyumlu tüfek altı bombaatarları ile yerli tabanca METE'nin teslimatları da sürüyor.
En kapsamlı yeniliklerden bazıları da füze sistemlerinde. KORKUT Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemleri'nin teslimatı. ASELSAN ve ROKETSAN tarafından geliştirilen ve testleri geçtiğimiz yıl başarıyla sonuçlandırılan Alçak İrtifa Hava Savunma Füze Sistemi HİSAR-A bunlardan biri.
Ayrıca ilk yerli ve milli hava füzesinin üretilmesi amacıyla yürütülen GÖKTUĞ projesi kapsamında geliştirilen BOZDOĞAN havadan havaya füzesinin envantere alınması planlanıyor.
İlk yerli taarruz helikopteri olan T-129'un geliştirilmiş modeli olan ATAK Faz II'nin göreve başlaması hedefleniyor.