Avrupa Merkez Bankası (ECB) , 2024 yılına ilişkin finansal sonuçlarını açıkladı. Bankanın geçtiğimiz yıl uyguladığı sıkı para politikasının tarihinin en büyük zararına neden oldu.
İLK ZARARINI 2023 AÇIKLADI
Banka geçen yıl faiz politikası nedeniyle 7,94 milyar avro zarar etti. Bu aynı zamanda bankanın yüksek faiz maliyetleri nedeniyle 25 yıllık tarihindeki en yüksek zarar olarak kayıtlara geçti. ECB, 2023'te 6,62 milyar avro tutarındaki finansal riskler için karşılık ayırdıktan sonra zararını 1,27 milyar avro olarak açıklamıştı. Ancak ECB, bu karşılıklar kullanıldığı için bankanın 2024 için açığı azaltamadığını açıkladı.
ECB, 2023'te 2004'ten beri ilk kez zarar açıklamıştı. Banka 2004 yılında avronun hızla değer kazanması nedeniyle kur zararına bağlı olarak 1,63 milyar avro zarar göstermişti.
ECB'nin açıklamasında, söz konusu zararların uzun yıllar süren önemli karların ardından geldiğine yer verilerek, "Zararlar, Eurosystem'in fiyat istikrarını korumak olan birincil görevini yerine getirmek için gerekli olan politika eylemlerinin sonucudur. Bu politikalar, ECB'nin çoğunlukla sabit faizli ve uzun vadeli finansal varlıklar satın alarak bilançosunu genişletmesini gerektirmiştir. Her durumda, ECB etkili bir şekilde çalışabilir ve herhangi bir kayıptan bağımsız olarak fiyat istikrarını sürdürme konusundaki birincil görevini yerine getirebilir." ifadeleri yer aldı.
AGRESİF FAİZ ARTIŞLARI
Daha yüksek faiz oranları ECB'nin net faiz giderinin geçen yıl da yüksek olmasına neden oldu. 2023'te 7,19 milyar avro olan net faiz gideri, geçen yıl 6,98 milyar avro olarak kayıtlara geçti. Bilanço kayıplarının başlıca nedeni, ECB'nin Avro Bölgesindeki yüksek enflasyona karşı mücadele ettiği 2022 ve 2023 yıllarındaki agresif faiz artışları oldu.
ECB yükümlülüklerinin maliyetleri değişken faiz oranlarına bağlı kalırken, sıkı para politikasının bir sonucu olarak bu oranlar önemli ölçüde yükseldi. Buna karşılık, varlıklardan elde edilen faiz geliri aynı ölçüde artmadı. Bunun nedeni ise bu varlıkların çoğunlukla sabit faizli ve uzun vadeli olması.
Yüzde 10'un üzerine çıkan enflasyonla mücadelede ECB, Eylül 2023'e kadar faiz oranlarını 10 kez artırmıştı. ECB, daha sonra enflasyonun düşmesiyle Temmuz 2024'te para politikasında gevşeme sürecini başlatmış, 2024 yılı sonuna kadar faiz oranlarını dört kez düşürmüştü.
Bankanın açıklamasında, ECB'nin gelecek yıllarda da zarar edebileceğine işaret edilerek, "Öyle bir durumda, bu tür zararların 2023 ve 2024'te meydana gelenlerden daha düşük olması bekleniyor. Daha sonra ECB'nin kar etmeye başlaması öngörülüyor." ifadesi yer aldı.
Bankanın bilançosunun toplam büyüklüğü geçen yıl bir önceki yıla göre 33 milyar avro azalarak 641 milyar avroya geriledi. Personel için harcanan miktar ise 676 milyon avrodan 844 milyon avroya yükseldi. ECB'nin görevi, fiyatları istikrarlı tutmak iken herhangi bir kar ya da zarar, yan ürün olarak tanımlanıyor.