Türkiye'de bugün işletmelerin yüzde 99'unu oluşturan KOBİ'ler, ekonominin hem yükünü hem dinamizmini taşıyor. 1980'lerin başında ağırlığı küçük esnaf ve atölyelerden oluşan bu yapı, 1990'ların liberal pazarları, 2000'lerin ihracat hamlesi ve 2010 sonrası teknoloji yatırımlarıyla çok katmanlı bir büyüme dönemine girdi. Bir zamanlar yalnızca yerel pazarlara üretim yapan işletmeler, bugün hem Avrupa'nın tedarik zincirinde yer alıyor hem de dünyanın dört bir yanına e-ticaret üzerinden ürün gönderiyor.
BULUT VE YAPAY ZEKÂ
Üretimin yüzde 70'ini, istihdamın yüzde 73'ünü üstlenen bu işletmeler; Türkiye'nin sanayileşme adımlarının, ihracat rekorlarının ve bölgesel kalkınma politikalarının tam merkezinde yer aldı. Bugün Türkiye'nin farklı illerinde faaliyet gösteren bir tekstil atölyesi, bir pastane, bir mobilya üreticisi veya bir makine imalatçısı aynı ortak dili konuşuyor: Veri. Bulut tabanlı muhasebe programları, CRM sistemleri, tedarik zinciri çözümleri ve üretim planlama yazılımları KOBİ'lerin hızını artırdı. Yapay zekâ destekli tahminleme araçları sayesinde işletmeler artık stok seviyelerini, müşteri eğilimlerini ve maliyet kalemlerini daha doğru planlıyor. Bu sayede küçük bir işletme, büyük holdinglerle aynı karar mekanizmasına sahip olabiliyor. Hatta bazı sektörlerde daha çevik oldukları için yarışta daha hızlı ilerliyorlar. Nesnelerin interneti (IoT) destekli makineler, ölçüm sensörleri, kalite kontrol yazılımları ve robotik destekli üretim hatları sayesinde birçok KOBİ, teknoloji yatırımları hem maliyetleri düşürüyor hem de ihracatta kalite rekabetini artırıyor.
1980'LERDEN BUGÜNE: KOBİ'LERİN DİJİTAL EVRİMİ
KOBİ'lerin dijitalleşme hikâyesi de Türkiye'nin ekonomik modernleşme sürecinin ayrılmaz bir parçası.
1980'ler-1990'lar: Bilgisayarlaşmanın ilk adımları atıldı; muhasebe yazılımları ve ilk otomasyon denemeleri başladı.
2000'ler: İnternet yaygınlaştı, efatura, ERP çözümleri ve e-devlet uygulamaları KOBİ'lerde standart hale geldi.
2010-2020: E-ticaret patlaması yaşandı; sosyal medya reklamcılığı ve çevrimiçi pazaryerleri KOBİ'lere ilk kez uluslararası rekabet fırsatı sundu.
Son 5 yıl: KOBİ'lerin büyük ligde yer aldığı kırılma noktası. Bulut bilişim, yapay zekâ, veri analitiği, akıllı üretim otomasyonları ve ihracat odaklı dijital ekosistemler KOBİ'lerin iş yapış biçimini baştan aşağı değiştirdi. Bu hızlı dönüşümle küçük işletmeler, tarihsel olarak ilk kez büyük şirketlerle aynı teknolojiyi kullanır hale geldi.