Türkiye İsrafı Önleme Vakfı'nın raporuna göre Türkiye'de her yıl ortalama 23 milyon ton gıda israf edilirken, meyve-sebzelerin yaklaşık yüzde 35'i sofraya ulaşmadan çöpe gidiyor. Gıda enflasyonunu da tırmandıran bu israfa karşı Cumhurbaşkanlığı Tarım ve Gıda Politikaları Kurulu düğmeye bastı.
İsrafla mücadeleye yönelik kapsamlı bir rapor hazırlayan kurul, raporu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sunacak. Konunun Meclis'e taşınmasıyla birlikte yapılacak kanuni düzenlemelerle israf sona erecek, serpme kahvaltıda mekânların kişi dayatmasının da önüne geçilecek.
KAHVALTININ YARISI ÇÖPE
Son yıllarda hızla trend haline gelen serpme kahvaltı furyası artık bir işkenceye dönüştü. Masada üç kişinin olması halinde iki kişilik kahvaltı vermeyen, kişi sayısına göre servis açan ve buna göre serpme kahvaltı dayatması yapan mekânlar vatandaşı bezdirirken israfı da katlıyor.
Cumhurbaşkanlığı Tarım ve Gıda Politikaları Kurulu Üyesi ve Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl, serpme kahvaltıların yüzde 50'sinin çöpe gittiğini söyledi. Bingöl, "Bu israf mekânların kişi sayısı dayatmasıyla daha da büyüyor. Mesela üç ya da dört arkadaş iki kişilik serpme kahvaltıyla rahatlıkla doyabilir ancak birçok mekân kişi sayısı dayatması yapıyor. Daha fazla ürün getiriyor. Bazılarına hiç el bile değmeden masadan alınıyor. Tabağa konulan ama dokunulmayan yiyecekler doğrudan çöpe gidiyor" dedi.
Otellerin açık büfelerinin de bir israf düzeni olduğu aktaran Bingöl, "Çok çeşit var deyip insanlar her şeyden alıyor ancak yemiyor. Milyonlarca lira çöpe gidiyor" diye konuştu. Türkiye'de gıda enflasyonuyla mücadele için öncelikle israfın önlenmesi gerektiğini vurgulayan Bingöl, "Cumhurbaşkanlığı Tarım ve Gıda Politikaları Kurulu olarak kapsamlı bir rapor hazırlıyoruz. İki ay içinde önce Cumhurbaşkanımıza sonra da ilgili kurumlara bu raporu sunacağız" ifadelerini kullandı.
YASALARLA DÜZENLENECEK
Raporun Meclis'e gelmesi halinde israfın önlenmesi için bazı düzenlemelerin devreye alınabileceğini anlatan Bingöl, şöyle devam etti: "Otellerde her şey dahil sistemi ala carte bir düzene geçebilir. Kişi yiyeceği kadar yemeği söyler. Her şeyi görüp alıp yememekten ise seçtiği ve karnını doyuracağı ürünlerle masadan kalkar.
Yine restoran ve kafelerde yasal düzenleme olması halinde kişi dayatası yapılamaz. İki kişilik serpme kahvaltıyı isteyen üç kişi yer isteyen 5-6 kişi. Mekân buna izin vermezse müşteri Ticaret Bakanlığı'na durumu bildirir ve ceza yazılır."
SOKAKLARA YEMEK DÖKÜLEMEYECEK
Cumhurbaşkanlığı Tarım ve Gıda Politikaları Kurulu'nun sunmaya hazırlandığı raporda sokak hayvanları bölümü de dikkat çekiyor. Raporda hayvanlara verme gerekçesiyle sokaklara da yemek dökülmemesi gerektiği vurgulanıyor. Bunun hem şehri kirlettiğini hem de bakterilerin yayılımını artırdığını anlatan Ramazan Bingöl, "Bu yemeklerden yiyen hayvanlar da hasta oluyor.
Sokaklar da mikrop yuvası haline dönüşüyor. Veterinerlerden de bu tür şikâyetler çok geliyor. Hiçbir Avrupa ülkesinde sokak hayvanlarına verme gerekçesiyle yemek dökemezsiniz. Bu doğal dengeyi de bozuyor" dedi. Yemek ya da ekmek artıklarının toplanarak hayvan barınaklarına gönderilmesi gerektiğinin altını çizen Bingöl, "Ama tabi en önemlisi bunun önüne geçmek" diye konuştu.
GÜNDE 12 MİLYON EKMEK ÇÖPE GİDİYOR
Türkiye'de günde 12 milyon ekmeğin çöpe gittiğini aktaran Bingöl, "Burada bin bir emekle üretilen buğday da çiftçinin ve fırıncının emeği de çöpe gidiyor. İklim şartları nedeniyle tarım yapmak her geçen gün zorlaşırken, dünya küresel bir kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya iken biz ekmeği çöpe atıyoruz. Bunun önüne geçmek için özellikle mekânlarda verilen ekmeklere sınırlama getirilmeli. İhtiyaç halinde takviye olmalı. Tüm bu detaylar raporumuzda yer alıyor" dedi.
23 MİLYON TON GIDA İSRAF EDİLİYOR
TİSVA'nın raporuna göre;
Türkiye'de her yıl ortalama 23 milyon ton gıda israf ediliyor.
Meyve-sebzelerin yaklaşık yüzde 35'i sofraya ulaşamadan kayboluyor ya da çöpe gidiyor.
İsraf en çok evlerde, hizmet sektöründe, perakendede ve dağıtım süreçlerinde görülüyor.
Tedarik zinciri ile hasat ve depolama süreçlerindeki hatalar ve plansızlıklar da israfı artırıyor.
Türkiye'de yılda 4 milyar 380 milyon ekmek çöpe gidiyor.
Bir yılda kişi başına çöpe atılan yiyecek miktarı 102 kilogram.
Çöpe giden gıda miktarının yüzde 5 azaltılması halinde on milyarlarca lira tasarruf sağlanıyor.
Dünyada 783 milyonu aşkın insan açlık çekiyor.
Dünyada günde 25 binden fazla çocuk açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybediyor.
