Türkiye son 50 yılın en kurak kış mevsimlerinden birini geçiriyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü raporlarına göre, 2022 yılı aralık ayı yağışları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 57 azaldı. Barajlarda doluluk oranları ise yüzde 30'un altına geriledi. Bu durum "Tarımsal üretim nasıl etkilenecek?" sorusunu da akıllara getirdi.
Çiftçilerin verdiği bilgilere göre yağışlar düşük seyretse de henüz kırmızı alarma geçilmedi. Eğer şubatta beklenen yağışlar düşerse verim kaybı yaşanmadan bu dönemin hasadı gerçekleşecek.
ÜRETİCİ İŞTAHI KABARDI
Kuraklıktan en fazla etkilenecek ürünler buğday, arpa ve kırmızı mercimek. Çünkü buğday ve arpa ekilişi ekim ayında başlayıp aralık ortasında bitiyor. Kırmızı mercimek ise kasım sonu başlayıp aralık sonunda tamamlanıyor. Çeltik, mısır, fasulye, nohut, yem bitkileri ve sebzenin ekilişleri ise ilkbaharda başlıyor.
Dolayısıyla ekimocak yağışlarından en fazla buğday, arpa ve kırmızı mercimek etkileniyor. Ekim ve kasım ayında az da olsa düşen yağmurun toprağı beslediğini belirten çiftçiler, "Şubatta kar yağarsa kuraklık telafi edilir" diyor. Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) açıkladığı fiyatların da üretici iştahını artırdığını aktaran sektör temsilcileri, ürün grubuna göre değişim göstermekle birlikte ekimlerin bir önceki yıla göre yüzde 10 ila 20 arasında arttığını vurguluyor.
Ulusal Baklagil Konseyi (UBK) Başkanı Abdullah Özdemir, iklim krizinin mevsimleri de etkilediğini belirterek, "Yağışlar beklentilerin altında gidiyor ancak tarım sektöründe henüz kırmızı alarma geçilmedi" dedi.
Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis de, "Kuraklık nedeniyle bazı bölgelerde az miktarda kayıp yaşanabilir belki ancak geçen yıla göre bu yıl ekiliş arttı. Eğer şubatta kar yağarsa bu durum telafi edilebilir. Verim kaybı olmadan bu sezon hasadı yapılır" diye konuştu.
ÜRÜN DESENİ DEVREYE ALINMALI
Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, bölge yapısına uygun ürün deseninin devreye alınması gerektiğini belirterek, "İklim kriziyle sıcaklıklar artıyor ve yağışlar azalıyor. Karaman'da 1 milyon dekar arazide arpabuğday ekiliyor. 400 bin dekarda ise mısır ekiliyor. Mısır çok su istiyor. Çiftçi kurak mevsimde verim alamayınca isyan ediyor. Devlet buğday ve arpaya daha fazla destek vererek mısır ekimini önleyebilir" dedi.
BUĞDAYIN %15 ARPANIN %20 EKİMİ ARTTI
Karatay Ziraat Odası Başkanı Rıfat Kavuneker, TMO'nun açıkladığı fiyatların çiftçinin iştahını artırdığını belirterek, "Geçen yıla göre buğday ekimi yüzde 15 arpa ise yüzde 20 arttı.
Bu döneme kadar yağışlarda yaşanan kaybı artışla telafi edebiliriz. Eğer 15 Şubat'a kadar yağışlar beklediğimiz düzeyde olursa mahsul kurtulur" dedi. Çiftçilerin bu yıl verilen desteklerden memnun olduğuna dikkat çeken Kavuneker, tarım teknolojilerine yönelik yatırımların artması gerektiğine dikkat çekti.