Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A, pazartesini salıya bağlayan gece 02.30'da Space X firmasının ABD'nin Florida eyaletindeki Cape Canaveral Hava Kuvvetleri İstasyonu'ndan yörüngesine fırlatıldı. Yörüngeye başarılı bir şekilde fırlatılan Türksat 6A'dan ilk sinyal 67. dakikada alınırken, uydu 35 bin 786 kilometre uzaklıkta 42 derece doğu boylamındaki kalıcı yörüngesine doğru yaklaşık 12-16 gün sürecek yolculuğuna başladı.
10 YILLIK ÇALIŞMA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın uzayda tam bağımsızlık hedefi kapsamında verdiği talimatla çalışmalarına ilk kez 15 Aralık 2014'te başlanan yerli ve milli uydu Türksat 6A, 10 yıllık özverili çalışmanın ardından uzaya fırlatıldı. Türkiye Yüzyılı'nın uzaydaki bağımsızlık simgesi olan Türksat 6A'nın yapım çalışmalarında Türkiye Uzay Ajansı, TÜBİTAK UZAY, Türksat, ASELSAN, C2Tech ve TUSAŞ önemli görevler üstlenerek uyduyu yüzde 80'in üzerinde yerlilik oranıyla 243 milyon dolarlık bütçeyle tamamladı.
ABD'deki fırlatma töreninde Türkiye'yi Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu başkanlığındaki bir heyet temsil ederken, Ankara'da ise Türksat Gölbaşı Yerleşkesi'nde kurulan dev ekran ile tören canlı şekilde takip edildi. 6A, 35 bin 786 kilometre uzaklıkta 42 derece doğu boylamındaki kalıcı yörüngesine 12-16 gün sürecek yolculuğun ardından ulaşacak. Uydu yılsonundan önce hizmete alınacak ve Türkiye'ye 15 yıl hizmet verecek. UYDU SAYISI 9'A ÇIKTI
Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A'nın uzaya gönderilmesiyle ülkenin aktif uydu sayısı 9'a yükseldi. Türkiye'nin, Türksat 6A öncesinde 5'i haberleşme (Türksat 3A, Türksat 4A, Türksat 4B, Türksat 5A, Türksat 5B) ve 3'ü gözlem (Göktürk-1, Göktürk-2 ve İMECE) olmak üzere aktif 8 uydusu bulunuyordu. Türksat 6A, filonun 9'uncu faal uydusu haline geldi.
UYDU ÜRETİMİNDE YENİ SAFHAYA GEÇTİK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, fırlatma sonrası bir video mesaj yayınlayarak Türkiye ve millet açısından yeni bir gurur vesilesine daha şahitlik edildiğini, Türkiye'nin uzaydaki istikbali için büyük önem taşıyan 6A projesindeki alt sistemlerin, uydu yer istasyonu ve yazılımların yüzde 81'den fazlasının milli imkânlarla üretildiğini vurguladı. Erdoğan, 2.5 sene önce uzaya fırlatılan 5B uydusunda olduğu gibi 6A'da da SpaceX firmasının Falcon 9 roketinin tercih edildiğini aktararak, Elon Musk ve SpaceX firmasıyla çeşitli alanlarda tesis edilen işbirliğinin güçlenmesinden memnuniyet duyduklarını dile getirdi.
Önüne çıkarılan tüm engellere ve kısıtlamalara rağmen Türkiye'nin uzaydaki varlığını artırdığını ifade eden Erdoğan, Milli Uzay Programı'ndaki ana hedeflerden biri olan ilk insanlı uzay misyonunu kısa süre önce gerçekleştirdiklerini hatırlattı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: "Türksat 6A ile uydu üretiminde yeni bir safhaya geçmiş bulunuyoruz. Yerli ve milli haberleşme uydumuz 6A, mevcut uyduların yedeklenmesini sağlayacak ve kapasiteyi daha da artıracaktır. 35 bin 786 kilometre uzaklıkta konumlanması planlanan Türksat 6A sayesinde Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya gibi daha önce kapsama alanı dışında olan ülkeler, kapsama alanına girecek. Yeni uydumuzla Türkiye'nin uydularının ulaştığı nüfusu 3.5 milyardan 5 milyara çıkaracağız. 6A ile birlikte Türksat'ın bölgeye yönelik uydu hizmeti ihracatının da ciddi manada artacağına inanıyoruz. Ayrıca Türksat 6A'nın hizmete girmesi ile Türkiye haberleşme uydusu üretebilen bir ülke konumuna yükselecek."
TÜRKİYE'NİN UYDU TARİHÇESİ
24 Ocak 1994: Türksat 1A 23.37'de Kourou'dan Ariane 4 roketi ile uzaya fırlatıldı. Ancak fırlatıcı roketin üçüncü katındaki bir arıza nedeniyle 12 dakika 12 saniye sonra Atlas Okyanusu'na düştü.
11 Ağustos 1994: Türksat 1B haberleşme uydusu uzaya fırlatıldı ve 42 derece doğu yörüngesine başarıyla yerleşti.
10 Temmuz 1996: Türksat 1C uzaya gönderildi ve 31.3 derece doğu yörüngesine yerleştirildi.
11 Ocak 2001: Türksat 2A Güney Amerika'daki Kourou Üssü'nden Ariane 4 roketi ile uzaya fırlatıldı.
13 Haziran 2008: Türksat 3A haberleşme uydusu Fransız Guyanası'ndan Ariane 5 roketiyle fırlatılarak 42.
Doğu yörüngesine yerleştirildi.
26 Nisan 2013: Türkiye'nin ilk yerli tasarım ve üretim alçak yörünge haberleşme uydusu Türksat 3USAT, Çin'in Jinquan şehrinden uzaya fırlatıldı.
14 Şubat 2014: Türksat 4A, Kazakistan Baykonur'dan Proton roketiyle uzaya gönderildi.
16 Ekim 2015: Türksat 4B haberleşme uydusu Kazakistan Baykonur'dan fırlatılarak 50. Doğu yörüngesine yerleştirildi.
8 Ocak 2021: Türksat 5A SpaceX firmasının Falcon9 roketiyle uzaya gönderildi.
19 Aralık 2021: Türksat 5B haberleşme uydusu Falcon9 roketiyle uzaya gönderildi.
15 Nisan 2023: Türkiye'nin ilk yerli ve milli gözetleme uydusu İMECE uzaya fırlatıldı.
SIRADA AY MİSYONU VE UZAY EKOSİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ VAR
6A'nın fırlatılmasını Ankara'daki Türksat Gölbaşı Yerleşkesi'nden takip eden Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, tarihi bir güne hep birlikte şahitlik edildiğini belirtirken, "Milli Uzay Programı'mızı adım adım hayata geçiriyoruz. Programın ana hedefleri arasında yerli ve milli uyduların geliştirilmesi, ay misyonu, uzay ekosisteminin oluşturulması ve uzay teknolojilerinde insan kaynağının yetiştirilmesi gibi önemli projeler, faaliyetler yer alıyor. Bildiğiniz gibi ilk insanlı uzay misyonu ile uzay hedeflerimize yeni boyutlar kazandırdık. Uluslararası uzay ajansları ve kuruluşlarıyla ortak projeler ve araştırmalar yaparak, bilgi ve teknoloji transferi sağlıyoruz. Bir taraftan da insan kaynağımızı her alanda geliştiriyoruz" ifadelerini kullandı.
KÜRESEL ÖLÇEKTE İDDİA SAHİBİYİZ
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ise Türksat 6A'nın Türkiye tarihinde bugüne kadar üretilen en yüksek kıymete sahip teknolojik ürün olduğunu belirterek, "Fırlatma maliyetlerinde son 20 yılda yaşanan hızlı düşüş uydu teknolojilerine kapı araladı. Küresel ölçekte iddia sahibi bir ülke olarak, ülkemizin uzayın faydalarından yararlanmasını zorunluluk sayıyoruz. İnsan kaynağı ve tasarımda ülkemizi adım adım ileri taşıyoruz. Uydumuzun yörünge yerleşme operasyonu ilk kez Türk mühendislerince gerçekleştirilecek" şeklinde konuştu.
ÜLKE OLARAK SINIF ATLIYORUZ
TÜRKSAT Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Kemal Yüksek, "Türksat 6A, bizim artık uydu kullanan rolünden uydu tedarik eden rolüne geçtiğimiz bir hamleyi gösteriyor. Artık ülke olarak sınıf atlıyoruz. Kendi haberleşme uydusunu yerli ve milli üreten 11 ülkeden biri olduk. Türksat 6A bayrağımızın, yerli ve milli ürünlerimizin uzayda en uzak mesafedeki temsili" dedi.
TÜRKSAT 6A TÜRKÇE KOMUTLARLA UZAYDA
TÜBİTAK UZAY Enstitü Müdürü Mehmet Nefes, uydunun bütün alt sistemlerinin nominal çalıştığını belirterek, "Bundan önceki haberleşme uyduları yurtdışından tedarik edilen uydulardı. Fırlatılmaya hazır olduğu komutu o üreticinin kendi dilinde oluyordu. Türksat 6A fırlatılırken Türkçe komut gönderdik, bundan sonra da inşallah Türkçe komut dışında başka bir komut görmeyiz" dedi.
TESTLER BİR AY SÜRECEK
Kennedy Uzay Merkezi'ndeki fırlatma töreninden canlı bağlantı kurarak konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türksat 6A ile Türkiye'nin kendi uydusunu üreten 11 ülkeden biri olduğunu belirtirken, uydunun fırlatılmasından itibaren yaşanacak süreç hakkında da şu bilgileri verdi: "Fırlatmanın ardından kimyasal itki sistemi ile yola çıkacak olan uydumuz, 35 bin 786 kilometre uzaklıkta 42 derece doğu boylamındaki kalıcı yörüngesine ulaşacak. Burada yörünge testlerine başlamayı planlıyoruz. Yaklaşık 1 ay sürecek testlerin ardından uydumuzu teslim alacağız ve faaliyete geçireceğiz."
