Tam kapanmanın yaşandığı mayıs ayının ardından haziranda başlayan ve temmuzda normalleşme sürecine giren Türkiye ekonomisi, büyüme ivmesini hızlandırdı. Bu yılın ilk çeyreğinde büyüme performansında yüzde 7 ile OECD'de birinci, dünyada ise üçüncü olan Türkiye'nin, ikinci çeyrekte yüzde 20 civarında büyümesi bekleniyor.
Özellikle normalleşme ile birlikte ertelenen talebin canlanması, stokların tüketilmesi, ihracattaki rekor artışlar şirketlerin önümüzdeki döneme yönelik yatırım iştahını artırdı. Yatırım iştahındaki bu artış, bankaların ticari kredilerini de tarihi zirveye taşıdı.
1 AYDA 30 MİLYAR TL
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun verilerine göre bankaların 28 Mayıs'ta 1 trilyon 570 milyar TL, 25 Haziran'da ise 1 trilyon 588 milyar lira olan ticari kredileri, 2 Temmuz itibarıyla 1.6 trilyon lira ile tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. Ticari kredilerde 1 haftada 11 milyar lira, 1 ayda ise 30 milyar lira artış yaşandı. Son 1 haftada KOBİ kredileri de 3 milyar lira artarak 752 milyara yükseldi.
BÜYÜMEYE DE YANSIDI
Yatırım iştahındaki artış, geçtiğimiz ikinci çeyrekte de büyüme performansına damga vurmuştu. Geçen yılın son çeyreğinde yüzde 38.7 ile son 38 çeyreğin en hızlı artışına imza atan makine-teçhizat yatırımları, bu yılın ilk üç ayında da yüzde 30.5 arttı. Sanayi üretimi geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 11.7 büyüme göstererek ekonomiye 2.46 puanlık katkı yarattı.
İmalat sanayi ise 12.2'lik bir performansla 2.12 puanlık katkı yaratmayı başardı. Analistler, yatırım iştahının ikinci çeyrekte de güçlü olduğunu, özellikle kısıtlamaların kalkmasının ardından artan iç talep ile rekor kıran ihracatın firmaların yeni yatırımlarını hızlandırdığı görüşünde.
ÇARKLAR DURMUYOR
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Başkanı Tahsin Öztiryaki, açıklanan ihracat rakamlarının, üretimin ve buna bağlı olarak kapasitelerin arttığını gösterdiğini söyledi. Öztiryaki, "Sanayicimiz kapasite artırırken bir yandan hammadde ve nakliye sıkıntısından yansıyan giderlerini karışılamaya çalışıyor, döviz cinsinden eski borcunu ödüyor, bir yandan da çarkların durmaması adına yeni üretim için tekrar hammadde alımı yapıyor. Çarkların durmaması için de krediye yöneliyor ve üretimine devam ediyor" dedi.
JP MORGAN: TÜRKİYE ÇOK HIZLI TOPARLANACAK
Türkiye ekonomisindeki hızla toparlanma, dünya devi yatırım kuruluşlarının da dikkatini çekiyor. JP Morgan salgın öncesi hareketlilik seviyesine en hızlı ulaşacak gelişmekte olan ülkeler arasında Türkiye, Singapur, Hindistan ve Brezilya'nın bulunduğunu belirtti. ABD'li banka tarafından yayımlanan raporda, salgın öncesi döneme dönmesi en uzun süre alacak ülkeler arasında Filipinler, Peru, Güney Afrika, Tayland ve Kolombiya'nın bulunduğu ifade edildi.
ADNAN ASLAN / Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) Yönetim Kurulu Başkanı
YENİ ÜRÜNE DÖNDÜK
Üretici bakmadan hesap yapmadan iş yapmaz. Şu an ihracat çok iyi durumda. O yüzden kapasite artışına ya da yeni ürüne dönük yatırımlar hız kazandı. Ayrıca emtialarda yaşanan fiyat artışları işletme sermaye ihtiyacını artırdı.
RÜSTEM ÇETİNKAYA / TİM Sektörler Konseyi Maden Sektörü Bşk.
İHRACAT REKORA GIDIYOR
Genel itibarı ile yatırım iştahı olduğunu görüyorum. Özellikle 2022'ye doğru ihracat rakamlarının birçok açıdan artacağı gözüküyor. Hammadde fiyatlarında inanılmaz bir artış var. Bu durum bazı sektörlerde yatırım iştahının artmasına da vesile oldu. İhracat odaklı üretim yapan şirketler mevcut dönemde kredinin maliyetine bakmazlar.
ERKAN UÇAR / DİŞSİAD Başkanı
TALEP ARTIYOR
Ülkemizde son yıllarda diş hekimliği ile ilgili tıbbi cihaz üretiminde çeşitlilik ve miktarsal artışlar meydana geldi. Bununla birlikte pandemi sonrası diş hekimliği sektörü de ülkemizde ve dünyada yeni normale adapte olmak üzere yatırımları hayata geçirmekte. Dental tıbbi cihaz ve malzeme üreticilerimiz de artmakta olan talepleri karşılamak üzere üretim yatırımları ve hammadde ihtiyaçlarını karşılamak üzere finansman desteğine ihtiyaç duyuyorlar.
