Kahramanmaraş merkezli asrın felaketi iki depremin ardından 8 Şubat'ta 5 işlem günü kapatılan Borsa İstanbul, ekonomi yönetiminin aldığı kararların dopingiyle dün tarihi bir başlangıç yaptı. Özellikle şirketlerin hisse geri alımlarını teşvik eden düzenlemeler ve emir iptallerine izin verilmemesi piyasayı adeta uçurdu.
KAYIPLAR TELAFİ EDİLDİ
7 Şubat'ta 4.505 puandan kapanan endeks, deprem sonrası ilk işlem gününde yüzde 9.9'la 2008'den bu yana en büyük günlük yükselişine imza atarak 4.951 seviyesini gördü. Şirketlerin piyasa değeri bir günde 432 milyar lira artarak 5.2 trilyona dayandı. Endeks deprem öncesi 3 Şubat'ta 4.997 puan seviyesinde bulunuyordu. Böylece dünkü yükselişle fiyatlar 1 günde deprem öncesindeki seviyeyi yakaladı.
24.5 MİLYARLIK OPERASYON
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Borsa İstanbul A.Ş.'nin önceki gün açıkladığı piyasanın sağlıklı işleyişi, panik satışların karşılanması ve küçük yatırımcının mağdur olmaması için tedbirler meyvelerini verdi. Özellikle şirketlerin hisse geri alımını kolaylaştıran kararlar piyasaya adeta doping oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı, hisse geri alımlarında stopajı sıfırlarken, Sermaye Piyasası Kurulu da geri alım için genel kurul kararı şartını kaldırmıştı. Bu hamlenin açıklanmasının ardından 60'a yakın şirket 24.5 milyar liralık geri alım kararı açıkladı.
DEVLERDEN REKOR ALIM
Hisse geri alım kararı alan şirketler, piyasanın moralinin yükselmesinde etkili oldu. Ereğli 2 milyar, THY 9 milyar TL, İş Bankası 3 milyar TL, Türk Telekom 500 milyon TL, Sasa 500 milyon TL'lik geri alım yapacağını açıkladı. Halkbank daha önce 750 milyon TL olarak belirlediği tutarı 2 milyar 250 milyon liraya, Vakıfbank 500 milyon liradan 1
TSPB: KARARLAR PİYASALARI DESTEKLEDİ
Türkiye
Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB), Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından piyasalarda sağlıklı fiyat oluşumunun sağlanması için ekonomi yönetimi tarafından alınan önlemlerin piyasaları desteklediğini bildirdi. Açıklamada, yaşanan deprem felaketi sonrasında, düzenleyici otoriteler ve tüm sermaye piyasası aktörleri ile beraber yaraların sarılması için seferber olunduğu belirtildi. Depremin ilk anından bugüne kadar toplum olarak gösterilen dayanışma ve kenetlenmeyi uzun vadede kalıcı kılmaya odaklanılması gerektiğinin vurgulandığı açıklamada, "Alınan kararlarla birlikte sermaye piyasalarımızın kısa sürede normal işleyişine kavuşacağı ve daha da güçleneceğine inancımız tamdır" denildi.
GERİ ALIM ENDEKSİ HESAPLANACAK
Borsa İstanbul, kendi paylarını satın almak üzere geri alım programı uygulayan şirketlerin paylarından oluşan yeni bir pay endeksi hesaplanmasını planlıyor. Hesaplanması planlanan BIST Geri Alım Endeksi'ne dahil edilecek şirketler belirlenirken, "Payların Geri Alınmasına İlişkin Bildirim" adlı Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) şablonuyla yapılan bildirimlerin dikkate alınacağı bildirildi
PİYASAYI UÇURAN KRİTİK KARARLAR
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
Hisse geri alımlarında yüzde 15 olan stopaj vergisi sıfırlandı.
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde devlet katkısı fonlarının hisse senedine yapacağı yatırımlarda asgari yüzde 10 düzeyinde bulunan oran 30'a çıkarıldı.
SERMAYE PİYASASI KURULU
Hisse geri alımında genel kurul kararı kaldırıldı. Alınan paylar, 30 günlük süre boyunca satılamayacak.
Deprem bölgesinde bulunan yatırımcıların temerrüde düşmeleri hazirana kadar ertelendi.
Kredili işlemlerde bulundurulması gereken özkaynak oranlarında gevşemeye gidildi.
BDDK
Halka açık bankaların yapacağı hisse geri alımları, çekirdek sermayeden indirim kalemi olarak sayılmayacak.
Ticari nitelikte nakdi kredilere, bireysel kredi kartlarına ve ihtiyaç kredilerine uygulanan yüksek risk ağırlıkları, deprem bölgesindeki illerde yerleşik gerçek kişilere kullandırılanlar bakımından uygulanmayacak.
BORSA İSTANBUL
Açılış seansında emir iptali, fiyat kötüleştirme ve miktar azaltımına izin verilmeyecek.
Emir işlem oranları düşürülüp, aşım ücretleri yükseltilerek robotlara fren koyuldu.
Pay Piyasasında Emir İptali, Fiyat Kötüleştirme ve Miktar Azaltımı (İAK) ücret kalemlerinin yüzde 20 oranında artırılmasına karar verildi.
VİOP ve Pay Piyasası seans sonu saatleri uyumlaştırıldı. Hâlihazırda devam etmekte olan yatırım aracı bazındaki tüm tedbirler kaldırıldı
MERKEZ BANKASI
BES düzenlemesi kapsamında yer alan şirketlerin portföylerinde yer alan DİBS ve Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama Anonim Şirketi tarafından ihraç edilen kira sertifikalarının bankalar aracılığıyla TCMB'ye satışına imkân tanındı.
Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen 10 ilde yerleşik kişilere yeni kullandırılacak kredilere de menkul kıymet ve zorunlu karşılık muafiyeti getirildi.
Deprem bağış hesaplarına yapılan para transferlerinden ücret alınmaması kararı alındı.
Deprem bölgesindeki firmaların reeskont kredileri ile Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi geri ödemelerinin vadeleri uzatıldı.milyar liraya çıkardı. Türkiye Sigorta da geri alım tutarını 300 milyon liradan 600 milyon liraya yükseltti.
Dinamik Yatırım Menkul Değerler Yönetim Kurulu Başkanı Ayşin Erdem
YÜKSELİŞ DEVAM EDECEK
ALINAN tedbirlerin etkilerini takip ettiklerini belirten Dinamik Yatırım Menkul Değerler Yönetim Kurulu Başkanı Ayşin Erdem, "Şirketlerin açıklamış olduğu güçlü pay alımları ve MSCI Türkiye endeksinde görülen pozitif yükselişin borsadaki algıyı tamamen tersine döndürdüğünü düşünüyoruz. Bundan sonraki günlerde de ekstrem bir durum söz konusu olmadığı sürece yükseliş hareketinin devam edeceği görüşündeyiz" dedi.
Ata Yatırım Yurtiçi Piyasalar Direktörü Şükrü Cem Kaya
PİYASALAR NEFES ALDI
ATA Yatırım Yurtiçi Piyasalar Direktörü Şükrü Cem Kaya, deprem sonrasındaki iki işlem gününde hacimsiz bir satış baskısı yaşandığına dikkat çekerek, "İşlemlerin bugüne kadar durdurulması sonrası küçük yatırımcıyı koruma temelli alınan kararlar ile Borsa İstanbul verdiklerini geri aldı diyebiliriz. Küçük yatırımcının mağdur olmaması adına yapılan bu hamle şimdilik piyasalara nefes aldırmış görünüyor" diye konuştu.
